Co to jest dioptria? Rodzaje dioptrii i ich zastosowanie w okulistyce
Dioptrie określają zdolność oka do ostrego widzenia. Jest to jednostka miary, za pomocą której wyraża się zdolność skupiania promieni słonecznych na siatkówce oka. Wymiarem dioptrii jest odwrotność metra. Dioptrie najczęściej używane są w okulistyce do określenia rodzaju szkieł w okularach korekcyjnych.
1. Co to jest dioptria?
Dioptria to jednostka zdolności zbierającej soczewki i układu optycznego. Bywa nazywana mocą zbierającą lub mocą soczewki, jest przeciwieństwem ogniskowej przedstawionej w metrach.
Ogniskowa soczewki 1 m to jedna dioptria, natomiast ogniskowa 0,5 m to dwie dioptrie. Jednostka nie należy do układu SI, ale jest używana w okulistyce i optometrii. Obecnie nie istnieją żadne skróty tego słowa, dawniej używano symboli D, dpt oraz δ
2. Dioptrie dodatnie i ujemne
Zdolność soczewki może być dodatnia lub ujemna, czyli skupiająca lub rozpraszająca. Moc soczewki skupiającej określa się w dioptriach dodatnich na podstawie punktu rzeczywistej ogniskowej.
Natomiast szkła rozpraszające to dioptrie ujemne, ustalone na podstawie ogniska pozornego. To punkt przed soczewką, który wyznacza spotkanie się załamanych promieni.
2.1. Dioptria pryzmatyczna
Dioptria pryzmatyczna to jednostka używana w odniesieniu do soczewek pryzmatycznych. Zostały one stworzone do leczenia choroby zezowej, ponieważ odchylają one oś spojrzenia i korygują niewłaściwe ustawienie gałki ocznej u dzieci.
Zobacz także:
3. Dioptrie w okulistyce i optometrii
Dioptria to podstawowe pojęcia dla okulistów i optometrystów. Jest używana do opisania wad układu optycznego oka, które odpowiadają za nieostre widzenie.
Precyzyjne pomiary umożliwiają kontrolowanie wady i zauważenie tendencji do jej rozwoju lub cofania się. To właśnie na podstawie dioptrii dobiera się soczewki kontaktowe lub okulary.
Najpopularniejsze wady wzroku to:
- nadwzroczność - korygowana szkłami skupiającymi (dioptrie dodatnie),
- krótkowzroczność - korygowana soczewkami rozpraszającymi (dioptrie ujemne),
- astygmatyzm (niezborność) - korygowany na podstawie dioptrii i osi astygmatyzmu,
- starczowzroczność - dioptrie dodatnie.
Szkła używane w przypadku nadwzroczności, krótkowzroczności oraz starczowzroczności to soczewki sferyczne. W przypadku dioptrii dodatnich są wypukłe i stworzone z wycinka kuli.
Natomiast dioptrie ujemne wymagają soczewek wklęsłych z wycinków sfery. Astygmatyzm jest wyrównywany szkłami cylindrycznymi, które w płaszczyźnie pionowej nie mają mocy, ale w prostopadłej skupiają lub rozpraszają promienie.
Astygmatyzm złożony wymaga stosowania szkieł torycznych, ponieważ oprócz niezborności pojawiła się nadwzroczność lub krótkowzroczność. Wówczas konieczne jest określenie wady w dioptriach, wartość astygmatyzmu oraz oś astygmatyzmu.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.