Trwa ładowanie...

Dlaczego cukier uzależnia?

 Katarzyna Krupka
15.01.2020 16:26
cukier
cukier (Shutterstock)

"Cukier krzepi". Choć raz w życiu każdy słyszał to hasło. Dzisiaj, bogatsi w wiedzę, jesteśmy świadomi, że słynny slogan jest… nieprawdziwy! Cukier NIE krzepi – cukier uzależnia.

1. Spożycie cukru w Polsce: jemy go za dużo

Według raportu "Cukier, otyłość – konsekwencje", przygotowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia, w latach 2008–2017 o 6,1 kg wzrosła przeciętna ilość cukru spożywanego przez statystycznego mieszkańca Polski. Wcale nie chodzi o cukier, którym słodzisz kawę lub herbatę, ale o ten, który ukradkiem trafia do żywności.

Systematycznie rośnie też spożycie napojów słodzonych cukrem, które możesz kupić praktycznie wszędzie – w kiosku, na stacji benzynowej, w sklepiku szkolnym. Ich konsumpcja ma poważne konsekwencje zdrowotne, ponieważ w znacznej mierze przyczynia się do fali nadwagi i otyłości u coraz młodszych osób. Otyłość z kolei powoduje wzrost ryzyka wielu groźnych chorób, w szczególności cukrzycy typu 2.

Dane są zatrważające. Szacuje się, że w 2025 roku (w porównaniu z 2017 rokiem) liczba dorosłych z cukrzycą wzrośnie nawet o 941 tys. Już dzisiaj widzimy ogromną skalę tego zjawiska. Dane NFZ wskazują, że w latach 2012–2017 stale rosła liczba osób chorych na cukrzycę (w większości pacjenci z cukrzycą typu 2). Obecnie choruje ok. 3,5 mln Polaków.

Niestety, dzisiaj ten problem dotyczy coraz częściej dzieci. Trudno w to uwierzyć, ale co 10 lat polskie ośmiolatki ważą nawet 1 kg więcej. Wszystko przez dwukrotnie, a nawet trzykrotnie przekroczone normy spożywania cukru, rekomendowane przez specjalistów. Do tego mali Polacy są mniej aktywni fizycznie. W efekcie tyją. Pojawia się otyłość, a w konsekwencji cukrzyca.

2. W szponach słodkiego nałogu

Mówi się, że cukier to największy zabójca naszych czasów. Cukier znajdziemy w ok. 80 proc. wysoko przetworzonej żywności – waflach ryżowych, chrupkich płatkach śniadaniowych, np. czekoladowych, a nawet w na pozór zdrowych przekąskach jak jogurtowe desery z "wsadem" owocowym. Nadmierne spożywanie cukru będącego elementem niezdrowej diety jest uważane za główną przyczynę otyłości, chorób metabolicznych, a w konsekwencji cukrzycy, która jako pierwsza niezakaźna choroba została uznana przez WHO za epidemię XXI wieku.

Dlaczego tak trudno jest powstrzymać się przed zjedzeniem batonika, deseru czy słodkiej drożdżówki na śniadanie? Bo cukier uzależnia! Jak to możliwe?

Wszystko zaczyna się i kończy w mózgu, a za uzależniające właściwości cukru odpowiadają serotonina i dopamina – neuroprzekaźniki "dbające" o dobre samopoczucie – nazywane często hormonami szczęścia. Dieta pełna cukru zwiększa ich wydzielanie, powodując, że czujesz się szczęśliwy. Niestety, jest to tylko pozorne i wyjątkowo krótkotrwałe szczęście, a skutki, które powoduje, mają wpływ na Twoje życie.

Gdy czujesz, że nie masz sił, jesteś przygnębiony, miałeś trudny dzień, doskonale wiesz, co szybko poprawi Twój nastrój – batonik w sklepiku, ciastko na stacji benzynowej, czekolada zdjęta z półki tuż przy kasie w supermarkecie. Tym samym zaspokajasz "ośrodek nagrody" w mózgu i uwalniasz hormony szczęścia. Czujesz błogość i spokój, lecz tylko na chwilę.

Gdy regularnie sięgasz po słodycze i produkty dosładzane cukrem, przyzwyczajasz do tego mózg, który z czasem będzie się domagał coraz więcej tego typu "nagród". A Tobie z każdym dniem będzie trudniej oprzeć się pokusie sięgnięcia po coś słodkiego. W końcu możesz stracić kontrolę nad tym co i ile jesz. Pojawią się: spadek koncentracji, rozdrażnienie, wahania hormonalne, zmęczenie po każdym posiłku. Zanim się obejrzysz Twoje BMI urośnie ponad miarę – najpierw nadwaga, potem otyłość.

3. Jak uniknąć cukrowej pułapki?

Po pierwsze ogranicz nieświadome spożywanie cukru. Pomoże Ci w tym czytanie etykiet na odwrocie produktów, po które sięgasz każdego dnia. Kostka cukru to 5 g. Porównaj teraz ile takich kostek jest w butelce Twojego ulubionego napoju, słodkiej przekąski lub dodatków, np. ketchupu? Zapomnij też o substancjach słodzących. Wcale nie są lepsze od cukru. Ich słodki smak wysyła do mózgu sygnały o potrzebie słodyczy i mózg domaga się spełnienia tej "słodyczowej" obietnicy. W konsekwencji chęć na słodkie wcale nie mija.

Po drugie zaplanuj przynajmniej pół godziny aktywności fizycznej każdego dnia. To naprawdę niewiele, aby poczuć się lepiej. Uwolnisz endorfiny, rozgrzejesz organizm i pobudzisz go do lepszej pracy, a tym samym spalisz zbędne kalorie.

Po trzecie kontroluj swoje zdrowie. Regularnie badaj poziom glukozy we krwi i inne parametry. Takie badania wykonasz w każdą środę w swoim Oddziale NFZ, podczas akcji "Środa z Profilaktyką".

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.