Dlaczego w okresie świąteczno-noworocznym umiera najwięcej osób?

Pod koniec roku notuje się największą liczbę zgonów, zwłaszcza wśród pacjentów z chorobami układu krążenia.

Objawy zawału serca są często bagatelizowaneObjawy zawału serca są często bagatelizowane
Źródło zdjęć: © 123RF
Agnieszka Gotówka

Kardiolodzy z Hiszpańskiej Fundacji Serca (La Fundación Española del Corazón) na podstawie przeprowadzonych badań dowodzą, że w Boże Narodzenie śmiertelność spowodowana zawałem serca jest najwyższa. Do podobnych wniosków doszli uczeni z Uniwersytetu Kalifornii w San Diego. Twierdzą, że Boże Narodzenie, drugi dzień świąt oraz Nowy Rok to trzy dni, w których ryzyko śmierci jest wyższe niż w pozostałe dni w roku. Sprawdzili liczbę zgonów na przestrzeni lat. Okazało się, że właśnie w okresie świątecznym notuje się wzrost śmiertelności. Sytuację tę trudno jednoznacznie wytłumaczyć, istnieje jednak kilka teorii wyjaśniających to zjawisko.

– Jedna z nich mówi na przykład, że zmiana temperatury na chłodniejszą powoduje aktywację układu współczulnego, przez co we krwi zwiększa się stężenie hormonów, takich jak adrenalina i noradrenalina, a to z kolei prowadzi do skurczu tętnic, przyspieszenia rytmu serca i wzrostu ciśnienia. Dodatkowo w chłodniejsze dni obserwuje się także zwiększenie aktywności czynników krzepnięcia krwi – mówi dr Adam Brzozowski, kardiolog ze Szpitala Medicover.

Mówiąc w sposób obrazowy – krew staje się bardziej lepka, co sprzyja powstawaniu zakrzepów (a te właśnie są często bezpośrednią przyczyną zawału serca).

Czy to już zawał?

Przeczytaj koniecznie

Niska temperatura a zawał serca

Gdy temperatura spada poniżej 10 st. Celsjusza, rośnie ryzyko wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego. Do takich wniosków doszli z kolei badacze z Szpitala Uniwersyteckiego w Antwerpii.

Zespół belgijskich uczonych przez cztery lata co tydzień aktualizował dane meteorologiczne, takie jak temperatura, wilgotność powietrza, jak również poziom zanieczyszczenia powietrza cząstkami stałymi i sadzą. Wyniki obejmowały 74 miejsca na terenie Belgii. Zestawiono je z liczbą zawałów serca, do których dochodziło w badanym okresie. Zauważono, że spadki temperatury wiązały się ze zwiększoną liczbą pacjentów skarżących się na problemy z sercem.

W Boże Narodzenie ignorujemy objawy zawału

O ile na warunki atmosferyczne nie mamy większego wpływu, o tyle żadne niepokojące sygnały, jakie wysyła nam organizm, nie powinny być bagatelizowane. A tak robi większość z nas, zwłaszcza w okresie świątecznym. Warto przy tym pamiętać, że zawał serca nie zawsze daje charakterystyczne objawy.

Choremu może się wydawać, że zmaga się z infekcją wirusową, bo zauważa wystąpienie objawów, takich jak: osłabienie, ból mięśni, ból nóg, drętwienie żuchwy.

Tak było w przypadku Krzysztofa, który w wieku 45 lat przeszedł zawał serca. – Już przed świętami nie czułem się najlepiej. Myślałem, że to przeziębienie albo wynik stresu. Wziąłem coś na grypę, ale objawy nie ustąpiły. Po świętach było jeszcze gorzej.

Byłem słaby, czułem jakbym miał gorączkę, bolały mnie mięśnie. Sylwestra spędziłem pod kocem na kanapie. Dopiero po Nowym Roku poszedłem do lekarza rodzinnego. W przychodni zrobiono mi EKG, wynik badania nie był najlepszy. Dostałem skierowanie do kardiologa. Żona szybko umówiła mnie na wizytę. Specjalista zdiagnozował zawał, mówiąc, że przechodziłem go dwa tygodnie! Od razu zostałem przetransportowany do szpitala, gdzie wykonano mi koronarografię.

Objawy zawału serca są często bagatelizowane
Objawy zawału serca są często bagatelizowane © 123RF

Zawał serca może ponadto manifestować swoją obecność poprzez problemy z trawieniem. Ich wystąpienie w okresie poświątecznym zrzucamy na karb przejedzenia. Nikt nie łączy ich z chorobą niedokrwienną serca!

W tym okresie również spożywamy większą ilość alkoholu i spędzamy długie godziny siedząc przy stole.

W święta też często wyjeżdżamy, nocujemy poza domem. Nie chcemy korzystać z opieki lekarskiej poza miejscem zamieszkania. Czekamy więc na powrót do rodzinnej miejscowości, by tam skonsultować się ze swoim lekarzem. Czasem jednak jest już za późno.

Ale i spędzając święta w domu również unikamy wizyt w ośrodkach zdrowia i szpitalach. Powód? Mamy w tym czasie wiele obowiązków, chcemy też nacieszyć się odwiedzającą nas rodziną. Pragniemy być uprzejmi, gościnni. Odkładamy wizytę u lekarza na okres poświąteczny, ale i wtedy często znajdujemy powód, by termin kontroli przełożyć.

Głównymi przyczynami zgonów w Polsce są choroby układu krążenia i choroby nowotworowe. Warto również pamiętać, że w przypadku kobiet objawy zawału serca są nietypowe, stąd trudniej o diagnozę i podjęcie szybkiego leczenia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Na refundację poszło w tym roku ponad 15 mld zł. MZ o "niepokojącej tendencji"
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Groźny nadmiar witaminy. Może zniszczyć wątrobę i doprowadzić do udaru
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy
Babciny sposób na cholesterol i wysoki cukier. W tej postaci jest najzdrowszy
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Nie lekceważ objawu. Zapach ostrzega, że cholesterol jest wysoki
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin