Drgawki gorączkowe jako powikłanie neurologiczne grypy
Powikłania neurologiczne związane z infekcją grypy są znane od ponad 100 lat. Drgawki gorączkowe są najczęstszym typem drgawek wśród dzieci. Pomimo, że są w większości sytuacji łagodne i nie niosą ryzyka zagrożenia zdrowia, dla rodziców są traumatycznym doświadczeniem. Ryzyko wystąpienia padaczki w przyszłości u dzieci, które miały drgawki gorączkowe jest zwiększone aż 4-5 krotnie niż ryzyko dla całej populacji. Największe ryzyko zagrożenia niosą drgawki złożone i nawracające. Częstość występowania drgawek gorączkowych w przebiegu grypy szacuje się od 6 do 40 proc.
1. Powstawanie drgawek gorączkowych
Patogeneza powstawanie drgawek gorączkowych u dzieci dotychczas została mało poznana. W ostatnich kilkunastu latach zwraca się uwagę na rolę zakażeń wirusowych w wywoływaniu tego typu drgawek. Obecnie dominuje pogląd, że etiologia ich powstawania jest wieloczynnikowa. W przypadku pierwszego wystąpienia drgawek poprzedzające je zakażenia wirusowe, według różnych danych, stwierdza się w aż 86 proc. Do wieloczynnikowego mechanizmu powstawania drgawek gorączkowych z przebiegu grypy zalicza się:
- wzrost temperatury ciała, szczególnie gdy jest ona wyższa niż 38,5 st. C;
- neurotropowe działanie wirusa grypy na układ nerwowy, powodujące powstanie mało nasilonej encefalopatii i zapalenia mózgu. Neurotropowe działanie wirusa grypy na komórki ośrodkowego układu nerwowego nie zostało ostatecznie potwierdzone;
- powstanie cytokin i nasilonej odpowiedzi zapalnej dotyczącej ośrodkowego układu nerwowego.
2. Rola wirusów w powstawaniu drgawek
Obecnie uważa się, że w powstawaniu drgawek gorączkowych główny udział mają wirusy herpes, enterowirusy i adeniwirusy. Dotychczas opublikowano zaledwie kilka prac łączących drgawki gorączkowe z infekcją grypową. W USA za wystąpienia 1/3 wszystkich drgawek gorączkowych u dzieci do 2. roku życia odpowiada wirus HHV-6, natomiast w krajach azjatyckich wirus grypy typu A. W Europie wirus grypy A jest w niewielkim stopniu odpowiedzialny za powstawanie drgawek gorączkowych.
3. Rodzaje drgawek gorączkowych
Drgawki gorączkowe (napad drgawkowy) związany z chorobą gorączkową rozpoznaje się gdy:
- temperatura ciała dziecka jest wyższa niż 38 st. C,
- dziecko jest powyżej 1. miesiąca życia,
- brak zakażenia układu nerwowego (do tej pory nie ustalono jednoznacznie czy wirus grypy może przedostawać się do układu ośrodkowego układu nerwowego OUN i powodować infekcje),
Drgawki z przebiegu gorączki możemy podzielić na proste i złożone. Proste to takie, które trwają krócej niż 15 minut, nie powtarzają się w przeciągu 24h i są uogólnione tzn. w czasie napadu drgawkom ulega całe dziecko.
Drgawki gorączkowe złożone są groźne dla dziecka, gdyż mogą być objawem infekcji OUN pod postacią zapaleń mózgu, opon mózgowo-rdzeniowych, objawem padaczki i tylko przypadkowo być związane ze współistniejącą gorączką. Oczywiście złożone drgawki gorączkowe wymagają innego, bardziej wnikliwego postępowania lekarskiego. Konieczna staje się hospitalizacja oraz wykonanie szeregu badań takich jak pobranie płynu mózgowo-rdzeniowego i obrazowania głowy w Tomografii Komputerowej. Obecnie, według niektórych badań w czasie wystąpienia złożonych drgawek gorączkowych w czasie epidemii grypy warto wykonać szybką diagnostykę w kierunku wirusa grypy typu A.
4. Rodzaje drgawek w czasie infekcji grypy
W czasie przebiegu drgawek dzieci z infekcją grypową w jednym z badań zauważono, że temperatura ciała tych dzieci była wyższa, drgawki w większym procencie były złożone
Obecne zalecenia profilaktyki (prewencja wystąpienia) drgawek w czasie infekcji grypy to:
- zapobieganie zakażeniom. Obecnie zaleca się szczepienia przeciwko grypie, szczególnie warto szczepić dzieci z występującymi już problemami neurologicznymi i wywiadem w kierunku wystąpienia jakichkolwiek drgawek w przeszłości,
- zwalczanie gorączki.
Oczywiście opisane powyżej dwa sposoby nie są niezawodne. Jednak obecnie, po licznych próbach i badaniach, nie zaleca się stosowania profilaktycznego stosowania leków przeciwdrgawkowych (diazepamy) w czasie chorób infekcyjnych z gorączką.
Bibliografia
Yoshikawa H., Yamazaki S., Watanabe T. i wsp.: Study of influenza- associated encephalities/ encephalopathy in children diring the 1997 to 2001 influenza seasons. J. Child Neurology 2001,16: 885-890
Brydak LB. Neurologiczne powikłania zakażeń wywołanych przez wirus grypy. Przegląd Epidemiologiczny 2002, 56 (supl. 1), 16-30
Brydak L.B., Machała M.: Grypa, ostatnią niekontrolowaną plagą ludzkości. Wydawnictwo Warsaw Voice SA. Warszawa 2009: 1-10
Brydak L.B.: Grypa groźna dla każdego. Przewod. Lek. 2003, 7/8: 124-133
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.