Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (874 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Kamila Drozd

Fibromialgia - objawy, leczenie farmakologiczne, leczenie naturalne

Avatar placeholder
01.06.2023 12:34
Fibromialgia nie jest typową chorobą reumatyczną
Fibromialgia nie jest typową chorobą reumatyczną (iStock)

Fibromialgia jest odrobinę tajemniczą chorobą. Do końca nie ma pewności, czy jest to choroba reumatologiczna czy psychiczna i neurologiczna, a może z pogranicza wszystkich tych specjalizacji. Nie jest też pewne, czy jest formą depresji, czy raczej predysponuje do zachorowania na nią. Z pewnością związek fibromialgii z depresją jest dość ścisły. Jak objawia się fibromialgia i jak ją leczyć?

spis treści

1. Objawy fibromialgii

Fibromialgia objawia się:

  • przewlekłym uogólnionym bólem mięśni i bólem stawów
  • bolesnością w typowych punktach uciskowych (tkliwych)
  • sztywnością (zwłaszcza rano), mrowieniem i drętwieniem rąk i stóp
  • problemami ze spaniem
  • bólami głowy
  • zmęczeniem
  • zaburzeniami snu
  • objawami wegetatywnymi (np. suchością w ustach, uczuciem zimna kończyn, niemiarowością serca)
  • częstymi skłonnościami do lęku i obniżenia nastroju

Fibromialgia nie jest typową chorobą reumatyczną. Ból mięśni i stawów odczuwany w fibromialgii nie jest charakterystyczny dla schorzenia reumatoidalnego, ponieważ nie jest wynikiem stanu mięśni i stawów, a raczej nadmiernych doznań bólowych.

Zobacz film: "Współchorobowość w depresji"

Przy fibromialgii brakuje także wskaźników stanu zapalnego w organizmie oraz zmian w innych badaniach diagnostycznych. Dlatego wydaje się, że „centrum” choroby znajduje się w ośrodkowym układzie nerwowym, gdzie zachodzą zaburzenia na poziomie połączeń między neuronami w przekazywaniu reakcji bólowych.

Dodatkowe odkrycie zmniejszonego poziomu serotoniny w tej chorobie tłumaczyć może zarówno większą wrażliwość na ból, jak i pozostałe objawy, przede wszystkim te tożsame z depresją.

Jak widać, większość opisanych objawów i cech fibromialgii jest także charakterystyczna dla depresji. Dotyczy to zarówno obniżenia nastroju, jak i uczucia zmęczenia, zaburzeń snu, objawów wegetatywnych i zaburzeń czynnościowych.

Wspólne są także obniżenie stężenia serotoniny i brak typowych zmian w wykonywanych badaniach diagnostycznych, a nawet podobna jest grupa stanowiąca największą liczbę chorych.

Mając na uwadze postać maskowaną depresji, gdzie na pierwszy plan wychodzą dolegliwości fizyczne chorego, trudno z jednej strony nie oprzeć się wrażeniu, że fibromialgia odpowiada tej kategorii.

Z drugiej strony – można uważać, że przewlekłe dolegliwości bólowe, mniejsza aktywność, unieruchomienie są czynnikami ryzyka wystąpienia depresji. I w takim przypadku obniżenie nastroju jest formą reakcji na chorobę podstawową – fibromialgię.

Depresja jest dodatkowo czynnikiem, który zwiększa poziom odczuwania bólu, a zatem to koło pomiędzy bólem a obniżonym nastrojem się napędza.

Rozwój fibromialgii i nasilenie dolegliwości często związane jest z sytuacją stresową. Największą grupę chorych stanowią kobiety między 30. a 50. rokiem życia.

2. Przyczyny fibromialgii

Najpowszechniejsze przekonanie wśród specjalistów jest takie, że choroba bierze się z zaburzenia funkcji układu nerwowego, które zmienia próg odczuwania bólu.

Badania zdają się potwierdzać to przypuszczenie: w 2015 roku niemieccy naukowcy odkryli, że układ nerwowy osób cierpiących na fibromialgię inaczej reaguje na ból, niż ma to miejsce u osób zdrowych.

– Duża część moich pacjentów twierdzi, że dolegliwość jest wywołana u nich przez wysoki poziom stresu – oznajmił dr Jon Kaiser, który zajmuje się leczeniem fibromialgii i badaniami nad tą chorobą już od ponad 25 lat.

Stres może wpływać na uszkodzenie lub zmianę pracy układu nerwowego, co w efekcie może skutkować wystąpieniem bólu.

Ludzie, którzy cierpią na chroniczne bóle, częściej mają niedobór witaminy D niż osoby zdrowe – tak wynika z badań opublikowanych w czasopiśmie na temat bólu „Pain Physician”.

Jako że witaminę D trudno jest przedawkować, warto zwiększyć jej spożycie wraz z codziennymi posiłkami. Znajdziesz ją w m.in. w rybach morskich, jajkach, nabiale i olejach roślinnych.

Kaiser tłumaczy, że z jego wieloletnich obserwacji wynika, iż fibromialgia jest ściśle powiązana z zespołem chronicznego zmęczenia. – Obie przypadłości mają wiele podobnych objawów, zwłaszcza ból i zmęczenie – wyjaśnia.

Jest jednak jedna wyraźna różnica: objawy fibromialgii ujawniają się stopniowo i nasilają się z czasem, podczas gdy syndrom chronicznego zmęczenia może pojawić się nagle i osiągnąć apogeum w przeciągu kilku dni.

– Kobiety trzy razy częściej chorują na fibromialgię, jednak nie wiadomo, dlaczego – twierdzi Kaiser. Mimo że dolegliwość może pojawić się w każdym wieku, najczęściej spotyka się ją u pacjentek po czterdziestce.

Zauważono też, że choroby często doświadczają osoby spokrewnione, więc podejrzewa się, że jest uwarunkowana genetycznie.

3. Leczenie fibriomialgii

Najważniejszym argumentem za bliskie związki fibromialgii z depresją może być jej leczenie. Nie przynoszą tu skutku leki stosowane w dolegliwościach bólowych w typowych chorobach reumatycznych – niesteroidowe leki przeciwzapalne, zmniejszające napięcie mięśni i leki przeciwbólowe.

Natomiast najbardziej skutecznym leczeniem jest zastosowanie leków przeciwdepresyjnych. Dotyczy to trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych oraz SSRI – selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny.

Czasem przy fibroialgii pomocna jest także psychoterapia oraz rehabilitacja ruchowa.

Trudno jest jednoznacznie rozstrzygnąć, jaka jest zależność pomiędzy tymi chorobami. I nie są to zależności przesądzone, ponieważ można chorować na fibromialgię i nie odczuwać obniżonego nastroju, tak samo jak nie każdej depresji towarzyszą dolegliwości bólowe. Jednak niezależnie od tego leczenie jest jedno i jego podstawą są leki przeciwdepresyjne.

4. Naturalne sposoby na fibromialgię

Fibromialgia to choroba, którą jedni określają jako chorobę reumatyczną, a inni jako formę ukrytej depresji. Powoduje silny ból mięśni i stawów, przewlekłe zmęczenie, bezsenność, sztywnienie mięśni i stawów.

Fibromialgia to zespół dolegliwości chorobowych, cechujący się uogólnionym bólem w układzie ruchowym oraz nadwrażliwością na ucisk w niektórych punktach skóry.

Fibromialgia jest leczona na różne sposoby – od leków przeciwzapalnych do antydepresantów. Zanim zaczniesz stosować silne leki, dowiedz się, co oferuje chorym medycyna naturalna

  • Zwiększ ilość magnezu w diecie lub zacznij brać suplementy diety zawierające magnez. Magnez pomoże rozluźnić mięśnie i złagodzić ból. Niedobory magnezu mogą prowadzić do niektórych objawów towarzyszących fibromialgii.
  • Waleriana (inaczej kozłek lekarski) ma naturalne działanie uspokajające. Pomoże wyciszyć się przed snem i zasnąć.
  • Fibromialgia często prowadzi do niedoborów witamin i minerałów, dlatego wybierz dobrą multiwitaminę i bierz ją regularnie. Nie zapomnij, aby oprócz witamin, zawierała także minerały.
  • Odpowiednia dieta także może pomóc przy fibromialgii. Główną zasadą jest unikanie: sztucznych słodzików, kofeiny, cukru, wysokokalorycznych przekąsek i smażonych potraw.
  • Wielu chorych na fibromialgię czuje ulgę po terapii kąpielami mineralnymi. Nie musisz od razu jechać do uzdrowiska oferującego balneoterapię. Wystarczy zaopatrzyć się w dobrą sól do kąpieli, zawierającą odpowiednie minerały – magnez, wapń, potas. Kąpiel powinna trwać 20 minut dziennie.
  • Jeśli ból dotyczy głównie kości, kręgarstwo (terapia manualna) jest odpowiednią metodą dla ciebie.
  • Jeśli ból najmocniej dotyka mięśni, korzystne mogą być masaże lecznicze. Pamiętaj, aby zwrócić się do wykwalifikowanego terapeuty.
  • U wielu osób fibromialgia po akupunkturze jest złagodzona na tyle, że niepotrzebne są już leki przeciwbólowe. U innych osób ilość branych leków znacząco się zmniejszyła. Akupunktura poprawia też jakość snu chorych z fibromialgią.
  • Bezsenność spowodowana bólem dodatkowo zaostrza objawy fibromialgii. Dlatego warto wiedzieć, co zrobić, aby jakość snu była jak najwyższa. Aktywność fizyczna, nie później niż 3 godziny przed pójściem spać, powinna ułatwić zaśnięcie. Niektórym chorym pomaga masaż przed snem. Rozluźni mięśnie i pozwoli się zrelaksować. Regularny tryb życia ułatwi zasypianie. Kładź się i wstawaj o tej samej porze, nawet w weekend.

Mimo że nie ma jeszcze pewności co do przyczyn tej tajemniczej choroby, fibromialgia może być zwalczona. I to bez względu na to, czy tak naprawdę fibromialgia to ukryta depresja, czy choroba reumatyczna. Jeśli medycyna naturalna okaże się nieskuteczna, pomóc mogą odpowiednie leki przepisane przez lekarza.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Przesilenie wiosenne
Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze