Fluoroza zębów – co warto o niej wiedzieć?

Fluoroza to choroba wywołana zbyt dużą zawartością fluoru w wodzie pitnej i pożywieniu. W najlżejszej postaci objawia się kredowymi plamami na zębach, które powodują nadżerkę szkliwa, co z kolei prowadzi do zwiększenia kruchości szkliwa. Jej najczęstszą postacią jest fluoroza zębów. Co warto o niej wiedzieć?

1. Co to jest fluoroza?

Fluoroza to choroba szkliwa, kości i ścięgien, przyczyną której jest zbyt duża zawartość fluoru w wodzie pitnej i pożywieniu. Choroba najbardziej niebezpieczna jest dla dzieci i młodzieży. Jej najczęstszą postacią jest fluoroza zębów. To zaburzenie rozwojowe i stan patologiczny, będący skutkiem nadmiernej ekspozycji zęba na związki fluoru w okresie rozwoju szkliwa.

Jak powstaje fluoroza zębów? Mechanizm jej pojawiania się nie jest dokładnie wyjaśniony. Na podstawie wyników badań ustalono, że wpływa na to ponadoptymalna, sumaryczna dawka fluoru pochodzącego z różnych źródeł, takich jak:

Zobacz film: "Jak pozbyć się uczucia ciężkich nóg?"

• woda pitna,
• pożywienie,
• tabletki fluorowe,
• pasta do zębów.

2. Objawy fluorozy zębów

Fluoroza zębów objawia się zmianami w szkliwie. Może stać się ono matowe, nieprzezroczyste i chropowate. W zależności od stopnia zaawansowania choroby mogą występować różne zmiany, takie jak pasma lub plamy (pojedyncze lub zlewające się, kredowobiałe, brunatne lub opalizujące), a także zagłębienia oraz ubytki szkliwa, co w ciężkich przypadkach prowadzi do zmiany kształtu zęba.

Fluoroza jest zwykle bardziej nasilona w zębach, których proces mineralizacji przypada na późniejszy okres życia. Najczęściej uszkodzonymi zębami stałymi są:

• zęby przedtrzonowe,
• drugie trzonowe,
• zęby sieczne górne,
• kły.

Fluoroza częściej występuje w zębach stałych niż w zębach mlecznych, przy czym w przypadku mleczaków przebiega łagodniej. Ponieważ szkliwo zębów mlecznych jest bardziej matowe, zmiany świadczące o fluorozie są trudniejsze do rozpoznania. Łagodnym formom fluorozy towarzyszy zwykle zmniejszona podatność zębów na działanie czynników próchnicotwórczych, a w ciężkich postaciach obserwuje się większą podatność na próchnicę.

Stopień zaawansowania fluorozy zależy od:

• stężenia związków fluoru w wodzie pitnej,
• czasu ekspozycji na fluor,
• indywidualnej wrażliwości organizmum
• czynników środowiskowych,
• obecności wapnia i magnezu w diecie, ponieważ minerały te ograniczają wchłanianie fluoru.

3. Kryteria wskaźnika fluorozy

Ze względu na obraz kliniczny fluorozy i stopień nasilenia zmian w uzębieniu wprowadzono wiele klasyfikacji szkliwa plamkowego. WHO zaleca stosowanie wskaźnika fluorozy według Deana.

Kryteria wskaźnika fluorozy Deana są następujące:

0 – stan prawidłowy. Powierzchnia szkliwa jest gładka, lśniąca, ma kremowobiałe zabarwienie, 1 – fluoroza wątpliwa. Na powierzchni szkliwa obserwuje się odchylenia od normalnego wyglądu szkliwa. Pojawia się kilka białych plamek, 2 – fluoroza bardzo łagodna. Obserwuje się małe, białawe, matowe i nieregularne pola, które pokrywają na mniej niż 1/4 powierzchni zęba, 3 – fluoroza łagodna. Białe nieprzezroczystości szkliwa nie przekraczają 50% powierzchni szkliwa, 4 – fluoroza umiarkowana. Na powierzchni szkliwa zęba obserwuje się znaczne uszkodzenia i brązowe plamy, 5 – fluoroza ciężka. Występują drobne lub rozległe zagłębienia lub brunatne przebarwienia. Powierzchnia szkliwa jest uszkodzona, kształt zęba może ulec zmianie.

4. Rozpoznanie i leczenie fluorozy zębów

Rozpoznanie fluorozy zębów stwierdza się na podstawie wyglądu szkliwa, jak również na podstawie informacji o zwiększonej podaży związków fluoru lub potwierdzenia zwiększonej zawartości fluoru w tkankach.

Leczenie fluorozy opiera się uzupełnianiu ubytków próchnicowych, rekonstrukcji i uzupełnianiu ubytków szkliwa, co wspomaga remineralizację szkliwa. Chorzy na fluorozę powinni znajdować się po stałą opieką stomatologa, ale i dbać o higienę jamy ustnej, czyli regularnie myć zęby i nitkować przestrzenie międzyzębowe. Ważne jest, by wybierając pastę do zębów, zwrócić uwagę na to, czy nie zawiera ona fluoru. Do diety warto wprowadzić produkty bogate w wapń, a ograniczyć te, które zawierają fluor.

Zmiany spowodowane fluorozą są trwałe. Można jednak zdecydować się na mikroabrazję (zabieg polegający na starciu mikroskopijnej warstwy szkliwa za pomocą past i narzędzi polerskich), wybielenie zębów przy pomocy nakładek lub lasera, a w zaawansowanym stadium fluorozy zastosować licówki ceramiczne.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.