Gdy zaatakuje, wzywaj karetkę. "Pojawia się zazwyczaj rano, po przebudzeniu"

Choć ból głowy to częsty skutek nadmiaru alkoholu wypitego poprzedniego dnia, a także objaw sezonowych infekcji, nie wolno go lekceważyć. Problem może być znacznie poważniejszy i zwykłe leki przeciwbólowe go nie rozwiążą. - To może być stan, który jest bezpośrednim zagrożeniem dla życia - ostrzega neurolog dr n. med. Anna Filipek-Gliszczyńska.

1. Przyczyny bólu głowy

Ból głowy to powszechna dolegliwość, która dotyczy milionów Polaków. Nie należy tego jednak utożsamiać z brakiem zagrożenia. Wręcz przeciwnie. Choć często jest reakcją na stres, może mieć też wiele innych przyczyn.

Na liście jest między innymi guz mózgu i udar. Nie należy więc tracić czujności i leczyć się na własną rękę, bo można sobie poważnie zaszkodzić.

Zobacz film: "Lekarze o polskiej lekomani. Pacjenci wierzą, że pigułka pomoże na wszystko"

Ból głowy może świadczyć o:

• infekcjach górnych dróg oddechowych (m.in. grypa, COVID-19),
• migrenie,
• skokach ciśnienia lub nadciśnieniu,
• problemach z kręgosłupem, np. zwyrodnieniach,
• anemii,
• pęknięciu tętniaka,
• guzie mózgu,
• udarze krwotocznym,
• stanach lękowych, depresji,
• przewlekłym stresie.

- Zanim sięgniemy po kolejną tabletkę przeciwbólową, powinniśmy najpierw zastanowić się nad rodzajem bólu. Szczególnie, jeśli jest on silny i utrzymuje się, mimo zażywanych leków przeciwbólowych, należy skonsultować się z lekarzem - podkreśla dr n. med. Anna Filipek-Gliszczyńska, neurolog z Grupy Luxmed.

- Ból głowy może oznaczać wiele różnych dolegliwości. To może być objaw groźnej choroby lub stanu, który jest bezpośrednim zagrożeniem dla życia i wymaga natychmiastowej pomocy medycznej - zaznacza lekarka.

Kiedy ból głowy wskazuje na zagrożenie dla życia?

- Przede wszystkim, jeśli ból głowy jest nagły i bardzo silny. W diagnozie wykorzystujemy odpowiednią dzisięciopunktową skalę, ale można go opisać, jako ból, jakiego nie doświadczyliśmy nigdy wcześniej, najgorszy ból w życiu. Dodatkowym sygnałem alarmowym są nudności i wymioty czy nawet utrata przytomności. Może to wówczas wskazywać na krwotok podpajęczynówkowy, którego najczęstszą przyczyną jest pęknięcie tętniaka - tłumaczy neurolog.

Jeśli obserwujemy bardzo szybkie narastanie bólu, a dodatkowo pojawiają się objawy neurologiczne m.in. zaburzenia mowy czy osłabienie jednej strony ciała, może to wskazywać na udar krwotoczny skutkujący krwawieniem do ośrodkowego układu nerwowego, dlatego bezzwłocznie trzeba wzywać karetkę.

- Towarzyszące bólowi głowy symptomy neurologiczne, łącznie z zaburzeniem świadomości, pojawiają się też w przypadku guza mózgu. Taki ból pojawia się zazwyczaj rano, po przebudzeniu, ale może się nasilać w ciągu dnia przy zmianie pozycji ciała np. wstawaniu - zaznacza dr Filipek-Gliszczyńska.

2. Zwróc uwagę na lokalizację bólu

Lekarka tłumaczy, że przy diagnozowaniu przyczyny bólu głowy pod uwagę bierze się kilka czynników:

• częstotliwość,
• natężenie,
• lokalizację,
• reakcję lub jej brak na zażywane leki przeciwbólowe,
• styl życia (dieta, używki, sen, stres).

- Choć ból głowy potrafi być bardzo niejednoznaczny i w przebiegu jednej choroby pojawiać się w różnych miejscach, możemy mówić o pewnych wskazówkach związanych z jego lokalizacją. W przebiegu migreny jest jednostronny i może się pojawiać w okolicach czoła, skroni, za okiem, z kolei przy skokach ciśnienia czy nadciśnieniu będzie obustronny, pulsujący i może dotyczyć skroni i okolicy ciemieniowej - tłumaczy neurolog.

Z kolei, jeśli ból dotyczy tyłu głowy i promieniuje od szyi w górę, może wskazywać na problemy z kręgosłupem, w tym zwyrodnienia.

To może być także ból napięciowy wynikający np. z przewlekłego stresu, a nawet depresji. Ma on zazwyczaj charakter opasujący i można go porównać do zaciskającej się obręczy czy za ciasnej czapki.

Z kolei ból w okolicy czoła i nasady nosa świadczy o infekcji górnych dróg oddechowych (np. grypy czy COVID-19). Jeśli dotyczy wyraźnie okolicy zatok przynosowych, może też świadczyć o ich stanie zapalnym.

3. Leki przeciwbólowe mogą nasilić problem

W przypadku guza mózgu, wskazówką będzie raczej występowanie dodatkowych objawów neurologicznych czy pora dnia, w której się pojawia ból, bo jego lokalizacja zależy od umiejscowienia guza. Może dotyczyć wielu miejsc i obu stron głowy.

Dr Filipek-Gliszczyńska przestrzega przed nadmiernym zażywaniem leków przeciwbólowych, które choć mogą uśmierzyć ból (np. przy reakcji na nadmiar alkoholu czy sytuację stresową), w poważniejszych przypadkach mogą opóźnić diagnozę groźnych chorób i tym samym pogorszyć stan chorego, albo - paradoksalnie - jeszcze nasilić dolegliwości bólowe.

Nadmiar leków przeciwbólowych może doprowadzić do tzw. polekowych bólów głowy. To problem, który dotyczy zarówno osób, które okresowo zmagają się ze zwykłymi napięciowymi bólami, nasilającymi się np. przy stresowych sytuacjach w pracy, a także - znacznie częściej - chorych, którzy cierpią na przewlekłe bóle, w tym migrenę.

- Mam pacjentów, którzy biorą ibuprofen nawet 15 dni w miesiącu, nie biorąc w ogóle pod uwagę, że niesteroidowe leki przeciwzapalne mają wiele skutków ubocznych m.in. dla przewodu pokarmowego, ale też mogą nasilać bóle głowy lub zwiększać ich częstość - ostrzega neurolog.

- W takich przypadkach, żeby uśmierzyć ból, chory musi brać coraz większe dawki leków, wpędzając się tym samym w błędne koło. W takiej sytuacji, gdy wyraźnie widzimy, że lek nie działa, tym bardziej powinniśmy szukać przyczyny i skonsultować się z lekarzem - zaznacza lekarka.

Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.