Jak długo utrzymują się przeciwciała po przechorowaniu COVID, a jak długo po szczepieniu?

Eksperci nie mają najlepszych wiadomości: badania pokazują, że wraz z upływem czasu poziom odporności, zarówno tej nabytej naturalnie, jak i po szczepieniu, spada. Nie oznacza to jednak, że automatycznie tracimy ochronę.

1. Jak długo utrzymuje się odporność po przechorowaniu COVID-19?

Badania pokazują, że odporność po przebyciu COVID jest czasowa. Nie jest jasne, jak długo przeciwciała utrzymują się u zakażonych. Wcześniej mówiono o ochronie trwającej ok. 5-6 miesięcy. Wskazywały na to badania portugalskich naukowców, w których stwierdzono, że przeciwciała były wykrywane we krwi po 150 dniach od zakażenia u większości z 210 obserwowanych ozdrowieńców.

Z kolei badacze z King’s College London zaobserwowali, że odporność może być związana z przebiegiem COVID-19. Im cięższa była postać choroby, tym wyższy poziom przeciwciał mieli pacjenci.

Zobacz film: "Prof. Parczewski twierdzi, że nowy wariant koronawirusa to pewność"

Ostatnie badania opublikowane na łamach "Nature" wskazują, że odporność na ponowne zakażenie u osób, które przechorowały COVID, może być dużo trwalsza i utrzymywać się przez wiele miesięcy.

W badaniach przeprowadzonych przez Amerykanów wzięło udział 77 osób, które w większości łagodnie przeszły COVID-19. Naukowcy odkryli, że przez pierwsze cztery miesiące po infekcji poziom przeciwciał najpierw gwałtownie u nich spadał, a później się stabilizował. Przeciwciała były wykrywane nawet 11 miesięcy po zakażeniu.

- To normalne, że poziom przeciwciał spada po ostrej infekcji. Nie spada jednak do zera, ale stabilizuje się. W naszym badaniu wykazaliśmy obecność komórek produkujących przeciwciała 11 miesięcy po wystąpieniu pierwszych objawów. Te komórki będą żyły i produkowały przeciwciała przez resztę życia tych osób. To silny dowód na długotrwałą odporność - tłumaczył współautor badania dr Ali Ellebedy z Washington University School of Medicine w St. Louis (USA).

2. Przeciwciała tylko częścią odpowiedzi immunologicznej organizmu

Naukowcy podkreślają, że kwestia oceny odporności u ozdrowieńców jest dość skomplikowana. Wytwarzane we krwi przeciwciała są tylko częścią odpowiedzi immunologicznej organizmu na COVID-19. Druga broń organizmu to tzw. pamięć immunologiczna, czyli odporność komórkowa.

- Przeciwciała ochronne są tylko markerem odporności. Obecność przeciwciał świadczy o tym, że zaszła reakcja immunologiczna, ale nie są one jej główną siłą. Nawet naprawdę niski poziom przeciwciał może skutecznie chronić przed chorobą - podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. n. med. Wojciech Feleszko, pediatra, specjalista chorób płuc, immunolog kliniczny z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

- Tu dobrym przykładem jest wirus ospy wietrznej. Po zakażeniu się bądź przyjęciu szczepionki wytwarzają się komórki pamięci, które utrzymują się w organizmie nawet przez kilkadziesiąt lat i nie dopuszczają do ponownego rozwoju choroby. Podobnie jest również z wirusem żółtaczki typu B. U niektórych osób drastycznie spada liczba przeciwciał, ale mimo to nie dochodzi do ponownej choroby - tłumaczy lekarz.

Jednak zdaniem wirusologa dr. Tomasza Dzieciątkowskiego nie ma co liczyć na to, że przechorowanie COVID-19 mogłoby dawać trwałą odporność na ponowne zakażenie.

- Tak jest w przypadku większości wirusów, mających powinowactwo do zakażania dróg oddechowych. Odporność utrzymuje się maksymalnie przez kilka lat. Więc nie liczyłbym, że odpowiedź immunologiczna na SARS-CoV-2 będzie bardziej trwała – wyjaśniał w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. Tomasz Dzieciątkowski, wirusolog z Katedry i Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

3. Przeciwciała po szczepieniu?

Eksperci przypominają, że w przypadku wszystkich dostępnych na rynku szczepionek maksymalny poziom odporności tworzy się stopniowo - dopiero po kilkunastu dniach od przyjęcia drugiej dawki. Czas ten różni się w zależności od podanego preparatu oraz od indywidualnych uwarunkowań każdego organizmu.

Z badań klinicznych szczepionki Pfizera wynika, że po pierwszej dawce odporność wynosi ok. 52 proc., po drugiej wzrasta do 95 proc. Maksymalny poziom ochrony powstaje po upływie 14 dni od przyjęcia drugiej dawki preparatu. Podobny okres musi minąć, by zyskać maksymalną ochronę po przyjęciu szczepionki Moderny. Nabycie pełnej odporności po szczepionce AstraZeneca następuje po co najmniej 15 dniach od przyjęcia drugiej dawki. Z kolei osoby zaszczepione preparatem Johnson & Johnson zaczynają uzyskiwać istotny poziom ochrony po 28 dniach od podania wakcyny.

Jak długo utrzymuje się odporność po przyjęciu szczepionek? Eksperci podkreślają, że na razie nikt nie jest w stanie udzielić rzetelnej odpowiedzi na to pytanie. Badania cały czas trwają. W przypadku Moderny potwierdzono obecność przeciwciał u zaszczepionych po upływie 6 miesięcy od przyjęcia preparatu.

- Jeśli po upływie pół roku od szczepienia czy zakażenia wykonamy test serologiczny, prawdopodobnie zobaczymy spadek liczby przeciwciał. Nie oznacza to jednak, że straciliśmy odporność na COVID-19 - mówi dr hab. Piotr Rzymski z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (UMP). - Badania pokazują, że u osób zaszczepionych tworzą się komórki B pamięci, które przechowują informację o białku S koronawirusa. Dzięki nim możliwe jest natychmiastowe wznowienie produkcji przeciwciał w sytuacji, gdy organizm osoby zaszczepionej ma kontakt z SARS-CoV-2 - wyjaśnia.

Zarówno koncern Pfizer, jak i Moderna potwierdziły, że prowadzą badania dotyczące podawania kolejnych dawek przypominających. Część ekspertów jest zdania, że w związku z pojawieniem się kolejnych mutacji SARS-CoV-2, konieczne będzie cykliczne powtarzanie szczepień. Być może będzie to wyglądało podobnie, jak w przypadku grypy, czyli szczepienia będą co roku.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.