Jakie są choroby zębów i dziąseł?
Choroby zębów i dziąseł wynikają z braku higieny jamy ustnej i nagromadzenia się płytki nazębnej. Podczas jedzenia smakołyków, palenia papierosów czy picia kawy mało kto zastanawia się, co może wyniknąć z tych przyjemności.
1. Choroby dziąseł
Dziąsło jest jedną z tkanek, która wraz z ozębną, okostną, kością wyrostka zębowego i cementem korzeniowym tworzy tzw. przyzębie. Między dziąsłem brzeżnym a korzeniem zęba istnieje wąska szczelina – kieszonka dziąsłowa – której pogłębianie się wskazuje na stan chorobowy. Dziąsła pełnią w stosunku do uzębienia rolę ochronną i utrzymują zęby na swoim miejscu. Zdrowe dziąsła mają jasnoróżowy kolor i ściśle przylegają do szyjki zębów, nie odsłaniając części korzeniowych.
Choroby dziąseł zaliczane są do grupy schorzeń przyzębia. Najczęstsze wśród nich są: zapalenie dziąseł, zapalenie przyzębia, przewlekłe wrzodziejące zapalenie dziąseł. Przyczyną chorób dziąseł jest występowanie płytki nazębnej. Płytka nazębna to miękki, lepki nalot na zębach i dziąsłach, który stanowi pożywkę dla bakterii. Początkowo osad bakteryjny jest niewidoczny gołym okiem. Pod wpływem barwników i metali pochodzących z pokarmu przybiera jednak żółtawą barwę.
Na powstawanie płytki nazębnej wpływa picie kawy i mocnej herbaty, palenie tytoniu i długotrwałe przyjmowanie leków. Zaniedbywanie zabiegów higienicznych, czyli mycia zębów i czyszczenia przestrzeni międzyzębowych nicią dentystyczną, powoduje utwardzanie się płytki nazębnej i powstawanie kamienia nazębnego. Kamień nazębny to twardy złóg na zębach, który może być usunięty tylko przy pomocy profesjonalnego zabiegu u stomatologa.
Płytka i kamień nazębny są niebezpieczne dla dziąseł, ponieważ bakterie pozostają w stałym kontakcie z tkanką dziąsłową, a wytwarzane przez nie toksyny mogą powodować stan zapalny. Do zapalenia dziąseł może również doprowadzić rozprzestrzenianie się płytki w głąb szczeliny dziąsłowej. Wówczas powstaje poddziąsłowa płytka bakteryjna, która niszczy tkanki przyzębia.
2. Zapalenie dziąseł
Zapalenie dziąseł wywołane płytką nazębną jest chorobą w pełni wyleczalną, choć bywa przewlekłe. Jest to początkowe stadium chorób przyzębia, bolesnych i wymagających długotrwałego leczenia. Zapalenie dziąseł może rozwinąć się bardzo szybko, jeśli tylko zostanie zaniechana higiena jamy ustnej. Nad linią dziąseł powstaje wówczas widoczny osad bakteryjny, dziąsła puchną i stają się czerwone. Wśród objawów choroby powszechne jest krwawienie dziąseł podczas mycia zębów i podczas zgłębnikowania kieszonki dziąsłowej.
Aby skutecznie wyleczyć zapalenie dziąseł, należy usunąć płytkę nazębną oraz kamień nazębny (przez lekarza lub pielęgniarkę). Zabieg ten określa się jako skaling. Po likwidacji kamienia powierzchnia zębów powinna zostać wygładzona, aby zredukować do minimum ryzyko powstania złogów kamienia. Kolejnym zabiegiem umożliwiającym zlikwidowanie zapalenia jest kiretaż – spłycenie kieszonki dziąsłowej poprzez wyskrobanie jej wewnętrznych ścian. A co na zapalenie dziąseł w zaawansowanym stadium choroby? Ważne jest zastosowanie środków przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych – płukanek, maści i tabletek do ssania.
3. Paradontoza, czyli zapalenie przyzębia
Jedną z chorób, której wstępnym etapem może być zapalenie dziąseł, jest paradontoza, czyli zapalenie przyzębia. Choroba ta ma charakter przewlekły i zazwyczaj nie udaje się jej całkowicie wyleczyć. Obejmuje wszystkie części przyzębia, łącznie z kością wyrostka zębowego. Główne objawy paradontozy to pogłębiające się kieszonki dziąsłowe i powolne niszczenie kości szczęki i żuchwy. W zaawansowanym stadium paradontozy, kiedy dziąsła są mocno obrzęknięte, z kieszonek może wydzielać się ropa. Zęby są mocno odsłonięte, następuje ich rozchwianie i wypadanie.
3.1. Jak leczyć paradontozę?
Leczenie paradontozy polega na wykonaniu szeregu zabiegów oczyszczających i chirurgicznych. W zależności od przyczyny choroby stosuje się maści, płukanki, antybiotyki. Wszystkie zabiegi inwazyjne poprzedza usunięcie płytki nazębnej i kamienia. W zaawansowanych przypadkach niezbędny jest kiretaż, czyli oczyszczenie i spłycenie kieszonek dziąsłowych. Przerost dziąseł można wyleczyć poprzez zabieg zwany gingiwektomią, a ubytki dziąseł poprzez operacje rekonstrukcji tkanek.
Rozchwianiu zębów można natomiast zapobiec, usztywniając je poprzez ligaturowanie lub szynowanie zębów. Dużym powodzeniem w leczeniu chorób dziąseł cieszą się lasery, którymi można operować tkanki. Do pobudzenia tkanek do regeneracji używa się specjalnych laserów biostymulujących.
4. Choroby zębów
Wśród chorób zębów do najczęstszych należą próchnica oraz zapalenie miazgi zęba. Próchnica zębów polega na rozkładzie tkanki zębowej, czego skutkiem jest powstawanie ubytków. W utworzonej jamie dochodzi do zakażenia miazgi zęba, co wywołuje ból. Przyczyną próchnicy są kwasy powstające w wyniku działania bakterii w płytce nazębnej. Jak zadbać o zęby, by uniknąć rozwoju próchnicy? Przede wszystkim należy ograniczyć spożycie cukrów, będących pożywką dla bakterii, oraz dokładnie czyścić zęby z pozostałości pokarmowych.
Zapalenie miazgi zęba to choroba, która początkowo wywołuje nieznaczny i przemijający ból, z czasem ulegający stopniowemu nasileniu. Może wystąpić obrzęk policzka i powiększenie węzłów chłonnych w okolicy podżuchwowej. Zaawansowane stadium choroby związane jest z koniecznością usunięcia martwej miazgi zębowej i przeprowadzenia leczenia endodontycznego (leczenie kanałowe). Leczenie kanałowe polega na usunięciu miazgi z komory zęba i kanałów korzeniowych, oczyszczeniu i suszeniu kanałów i szczelnym ich wypełnieniu materiałem stomatologicznym (gutaperka).
Choroby zębów i dziąseł nie muszą spędzać sen z powiek. Wystarczy tylko odpowiednia higiena jamy ustnej – szczotkowanie zębów, używanie nici dentystycznej i usuwanie kamienia nazębnego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.