Jaskra wtórna - zamkniętego i otwartego kąta przesączania
Jaskra wtórna to choroba narządu wzroku polegająca na uszkodzeniu nerwu wzrokowego oraz komórek siatkówki, wywołana czynnikami patologicznymi zwiększającymi ciśnienie środgałkowe. Takie uszkodzenia są nieodwracalne i mogą prowadzić do pogorszenia wzroku i do całkowitej jego utraty. Jaskra wtórna dzieli się na dwa rodzaje: na jaskrę wtórną otwartego kąta przesączania i jaskrę wtórną zamkniętego kąta przesączania – w obu tych przypadkach bezpośrednią przyczyną pojawienia się choroby jest zbyt wysokie ciśnienie śródgałkowe.
1. Jaskra wtórna zamkniętego kąta przesączania
Całkowite zamknięcie kąta przesączania jest wynikiem problemów z odpływem cieczy wodnistej z oka do kanału beleczkowego oraz kanału Schlemma. Ciecz wodnista zwiększa swoją objętość, gromadzi się za tęczówką, równocześnie podnosząc ciśnienie oczne i uwypuklając źrenicę.
Typy jaskry wtórnej zamkniętego kąta przesączania:
- jaskra wtórna wywołana zapaleniem przedniego odcinka błony naczyniowej oka,
- jaskra wtórna wywołana nieprawidłowościami w obrębie soczewki oka,
- jaskra złośliwa wywołana blokiem rzęskowo-tęczówkowo-soczewkowym,
- jaskra wtórna wywołana chorobami przedniego odcinka oka,
- jaskra neowaskularna wywołana rozrostem nieprawidłowych naczyń krwionośnych w obrębie kąta przesączania i nasady tęczówki.
Problem z odpływem cieczy może być wynikiem mechanicznego zatkania - którego przyczyną może być wysięk, guz, zrost, a także blokująca nasada tęczówki. Jaskra wtórna może się pojawić wskutek stanu zapalnego przedniego odcinka błony naczyniowej oka, podwichnięcia soczewki (po urazie, w przebiegu homocystynurii, zespołu Marchesaniego, zespołu Marfana i zaćmy), po operacjach przeprowadzanych z otwarciem gałki ocznej. Przyczyną jaskry wtórnej może być małoocze, a także choroby powodujące degenerację rogówkowi i tęczówki. Najczęściej jednak jaskra wtórna ma postać neowaskularną, wywołaną cukrzycą, miażdżycą, zwężeniem naczyń krwionośnych szyjnych i kręgowych.
2. Jaskra wtórna otwartego kąta przesączania
Jaskra wtórna otwartego kąta przesączania jest spowodowana zmianami patologicznymi w obrębie dróg odpływu cieczy wodnistej. Kąt przesączania jest otwarty, a nieprawidłowości pojawiają się w budowie kanału beleczkowego i budowie dalszych odcinków odpływu cieczy.
Jednym z częstszych typów jaskry wtórnej otwartego kąta przesączania jest jaskra barwnikowa. W tym przypadku odpływ cieczy jest blokowany uwalnianiem się melaniny, czyli barwnika nadającego kolor, z tęczówki. W tym przypadku ciśnienie śródgałkowe jest raczej wysokie, chociaż czasem spada do wartości prawidłowych.
Jaskra fakolityczna to jaskra, która pojawia się w przebiegu zaćmy przejrzałej soczewki. W tym przypadku odpływ cieczy wodnistej jest utrudniany przez białka soczewki, które przeniknęły do cieczy oraz makrofagi, które mają za zadanie tych białek się pozbyć. Inną chorobą powodującą pojawienie się jaskry wtórnej jest rzekome złuszczanie torebki soczewki. Ten typ jaskry to jaskra torebkowa. Substancją blokującą odpływ cieczy w tym przypadku są złogi amylodiowe. Są one wynikiem pojawienia się w oku nieprawidłowych komórek nabłonkowych. Wskutek tego zaburzenia, dochodzi do nieprawidłowości w budowie kanału beleczkowego.
Jaskra wtórna z otwartym kątem przesączania pojawia się także przy zapaleniu błony naczyniowej oka, jeśli stan zapalny doprowadził do bliznowacenia tkanki.
Ostatnim rodzajem jaskry wtórnej są jaskry po urazach oka i wylewie krwi do gałki ocznej (ten drugi rodzaj to jaskra hemolityczna). W takich przypadkach do zablokowania odpływu cieczy dochodzi wskutek nagromadzenia się dużej ilości komórek krwi.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.