Kosmki jelitowe - charakterystyka, uszkodzenie kosmków
Kosmki jelitowe są niewielkimi, palcowatymi wypustkami, pokrywającymi wewnętrzną powierzchnię błony śluzowej jelita cienkiego. Odgrywają one niezwykle ważną funkcję w prawidłowym działaniu przewodu pokarmowego, ponieważ wpływają na zwiększenie powierzchni wchłaniania. Co warto o nich wiedzieć? Wskutek jakich chorób może dojść do zaniku kosmków?
1. Czym są kosmki jelitowe?
Kosmki jelitowe to drobne, palcowate wypustki, które pokrywają wewnętrzną ścianę jelita cienkiego. Ich rola jest nie do przecenienia, ponieważ w istotny sposób zwiększają one powierzchnię wchłaniającą substancje odżywcze w naszym organizmie. Wszystkie wypustki wyposażone są w naczynia krwionośne oraz naczynia limfatyczne, co sprawia, że substancje odżywcze mogą być przesyłane do komórek.
Kosmki jelitowe wchłaniają składniki odżywcze z pożywienia, a następnie przenoszą je do krwiobiegu. To właśnie dzięki tym wypustkom fałdy jelita cienkiego zwiększają swoją powierzchnię do około trzystu metrów kwadratowych.
2. Uszkodzenie kosmków jelitowych
Istnieje kilka różnych schorzeń, które mogą doprowadzić do uszkodzenia kosmków jelitowych. Doskonałym przykładem choroby, która doprowadza do zaniku kosmków jelitowych jest celiakia. Jeśli osoba dotknięta nietolerancją glutenu białkowego spożyje produkt żywnościowy z białej mąki lub jęczmienia, jej układ immunologiczny natychmiast zacznie atakować jelito cienkie, co może skutkować atrofią wypustek, a w późniejszym czasie niedoborami witamin i składników mineralnych.
Pierwszorzędną, a zarazem najskuteczniejszą metodą leczenia celiakii jest dieta bezglutenowa, której należy przestrzegać przez całe życie. Osoba z celiakią musi zrezygnować z produktów mącznych np. bułek, chlebów, wypieków i wprowadzić do swojego jadłospisu produkty żywnościowe niezawierające glutenu. Dieta bezglutenowa uwzględnia ryż, soczewicę, ziemniaki, ale również kukurydzę, mięso czy jaja.
Zanik kosmków jelitowych może być spowodowany również atakiem szkodliwych mikroorganizmów. Niezwykle szkodliwym dla ludzi patogenem jest Vibrio parahaemolyticus – Gram-ujemna bakteria w kształcie pałeczki, występująca w słonych wodach morskich oraz ujściach rzek. Spożycie tego patogenu zwykle powoduje u pacjentów poważne problemy gastryczne.
Po okresie inkubacji trwającym około dwadzieścia cztery godziny następuje intensywna, wodnista lub krwawa biegunka. Pacjenci mogą uskarżać się na nudności i wymioty, dolegliwości bólowe brzucha, podwyższoną temperaturę. Problemy związane z układem pokarmowym mogą utrzymywać się od trzech do nawet dziesięciu dni. Zakażenie Vibrio parahaemolyticus może spowodować również poszarpanie, a nawet zniszczenie kosmków jelitowych.
Choroba Leśniowskiego-Crohna to choroba, w przebiegu której również dochodzi do uszkodzenia kosmków jelitowych. Etiologia tego schorzenia nie została do końca poznana. U osoby dotkniętej chorobą Leśniowskiego-Crohna następuje zniszczenie oraz zwłóknienie ściany przewodu pokarmowego, co skutkuje powstaniem zwężeń oraz przetok. Wśród innych skutków warto wymienić:
- zespół złego wchłaniania,
- częste biegunki tłuszczowe,
- niedokrwistość,
- niedobór witamin, a w szczególności kobalaminy,
- zaburzenia elektrolitowe,
- niedożywienie,
- obrzęki.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
