Trwa ładowanie...

Kręgoszczelina – objawy i przyczyny. Jak leczyć?

Avatar placeholder
28.12.2022 11:49
Kręgoszczelina może powstać w wyniku złamania przeciążeniowego
Kręgoszczelina może powstać w wyniku złamania przeciążeniowego (Adobe Stock)

Kręgoszczelina jest patologią w obrębie kręgosłupa, istotą której jest brak ciągłości łuku kręgowego. Prowadzi do niej złamanie kręgu w obrębie cieśni. To najczęściej konsekwencja uprawiania sportu, częstych przeprostów pleców i urazów, ale i zwyrodnień. Na czym polega leczenie? Czym grozi jego zaniedbanie?

spis treści

1. Co to jest kręgoszczelina?

Kręgoszczelina (spondyloliza, łac. spondylolysis) to jednostronne lub obustronne złamanie kręgu w obrębie cieśni kręgu, nazywanej także węziną kręgu. Patologia dotyczy najczęściej 5 lub 4 kręgu lędźwiowego.

Schorzenie dotyka od 3 do 6% populacji. Częstość jego występowania wynosi 4% do 6 roku życia i 6% do 14 roku życia.

2. Przyczyny kręgoszczeliny

Zobacz film: "Proste ćwiczenia na kilkanaście minut. Pozbędziesz się bólu pleców i kręgosłupa"

Ponieważ kręgoszczelina może powstać w wyniku złamania przeciążeniowego spowodowanego przeprostem pleców, zwykle dotyczy młodzieży uprawiającej sport, dla którego typowe jest obciążenie i powtarzalne przeprosty z rotacją kręgosłupa lędźwiowego. To na przykład gimnastyka, sztuki walki, piłka nożna, taniec, skoki do wody, podnoszenie ciężarów czy zapasy, a także pływanie (zwłaszcza delfinem czy stylem klasycznym). Ma to związek zarówno ze specyfiką ruchu i powtarzającymi się urazami, jak i niedojrzałą strukturą szkieletową (kości rosną, nie są wytrzymałe mechanicznie).

Wśród dorosłych najczęstszą przyczyną jest zwyrodnieniowe zapalenie stawów. Dlaczego tak się dzieje? Specjaliści przypuszczają, że odpowiada za to genetyczna słabość części międzywyrostkowej.

3. Objawy kręgoszczeliny

Kręgoszczelina w większości przypadków jest bezobjawowa. To dlatego patologia bywa wykrywana przypadkowo podczas badania obrazowego.

Czasem objawem kręgoszczeliny jest:

4. Diagnostyka i leczenie kręgoszczeliny

W diagnostyce kręgoszczeliny duże znaczenie ma wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz testy:

  • test One Legged Hyperextension Manoeuvre,
  • test Kemp’a.

Dla potwierdzenia diagnozy lekarz może skierować pacjenta na rezonans magnetyczny, który w odróżnieniu od zdjęcia rentgenowskiego, jest badaniem znacznie czulszym i dokładniejszym.

Jak leczyć kręgoszczelinę? W większości przypadków leczy się ją zachowawczo. Wykorzystuje się:

Rehabilitacja kręgosłupa obarczonego kręgoszczeliną skupia się na wzmocnieniu mięśni kręgosłupa i brzucha. Musi być prowadzona przez lekarza lub fizjoterapeutę. W przypadku dzieci wskazane jest noszenie gorsetu ortopedycznego.

W sytuacji, gdy kręgoszczelina wywiera silny ucisk nerwów, staje się przyczyną postępujących patologii w zakresie struktur nerwowych, a ból jest silny i nieustępujący, wskazane jest leczenie chirurgiczne.

Rokowanie u pacjentów z kręgoszczeliną zwykle jest bardzo dobre. Pacjenci bezobjawowi nie muszą nawet ograniczać swojej aktywności fizycznej. Z kolei nieleczona lub źle leczona kręgoszczelina może prowadzić do kręgozmyku, najczęściej na wysokości ostatniego kręgu lędźwiowego i przejścia lędźwiowo-krzyżowego.

5. Co to jest kręgozmyk?

Kręgozmyk to przemieszczanie fragmentu uszkodzonego lub nieprawidłowo zbudowanego kręgu wraz z wyżej położonym kręgosłupem względem kręgu położonego poniżej miejsca ześlizgu. Mówi się więc o nim, gdy kręg leżący wyżej przesuwa się ku przodowi w stosunku do kręgu położonego niżej. Patologia powstaje wskutek istnienia szczeliny w łuku kręgowym w miejscu połączenia się wyrostków stawowych.

W zależności od wielkości i przyczyny powstania kręgozmyku, wyróżnia się 4 stopnie zaawansowania choroby (klasyfikacja Meyerdinga). To:

  • stopień I – przesunięcie mniejsze niż 25%,
  • stopień II – przesunięcie w granicach 25-50%,
  • stopień III – przesunięcie w granicach 50-75%,
  • stopień IV – przesunięcie powyżej 75%,
  • spondylolisteza całkowita, co oznacza utratę styczności kręgów.

Jakie są objawy kręgozmyku? To promieniujący ból od miejsca przemieszczenia się kręgów do kończyn dolnych. Dolegliwości nasilają się głównie podczas siadania i wstawania.

Leczenie kręgozmyku może odbywać się na różne sposoby w zależności od stopnia schorzenia oraz wieku pacjenta. Ma ono charakter zachowawczy w przypadku schorzeń o mniejszym i łagodnym stopniu nasilenia oraz operacyjny (2 stopień lub wyższy). Metody leczenia operacyjnego to między innymi rekonstrukcja węziny, spondylodeza kręgów, repozycja i stabilizacja kręgów. Nieleczony kręgozmyk może prowadzić do pogorszenie sprawności ruchowej i zaburzeń neurologicznych (zaburzenia mięśni, zaburzenia czucia, zaburzenia potencji).

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze