Krew w kale - przyczyny, diagnostyka, leczenie

Krew w kale nigdy nie jest prawidłowym objawem, informuje o różnych schorzeniach układu pokarmowego. Najgroźniejszą chorobą, o której może świadczyć jest rak jelita grubego. Jakie mogą być przyczyny krwi w kale? Co oznacza krew w kale u dziecka oraz krwawienie z odbytu w ciąży? Co to jest krew utajona? Jak wygląda diagnostyka i leczenie krwi w kale?

1. Przyczyny krwi w kale

Krew w kale informuje o nieprawidłowościach w organizmie i nie wolno jej ignorować. Może pojawić się z wielu przyczyn, ale do wdrożenia leczenia konieczne jest określenie źródła problemu.

1.1. Krew w kale a hemoroidy

Hemoroidy są inaczej określane jako guzki krwawnicze lub żylaki odbytu. Jest to przerost splotów żylnych, który powoduje ból, świąd, pieczenie oraz krwawienie w trakcie wypróżnień.

Najczęściej stolec jest nakropiony świeżą, czerwoną krwią. Początkowo stosuje się czopki i maści, zaawansowana forma wymaga zabiegu chirurgicznego.

1.2. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

Choroba polega na powstawaniu wielu owrzodzeń w błonie śluzowej jelita grubego. Pojawia się wówczas cuchnący stolec ze śluzem, ropą i niewielką ilością świeżej krwi.

Często pacjent skarży się jednocześnie na ból brzucha, osłabienie, spadek wagi oraz długotrwałe biegunki i zaparcia, które czasami występują naprzemiennie.

1.3. Infekcja bakteryjna

O infekcji bakteryjnej najczęściej informuje świeża krew w wodnistych stolcach, które chory oddaje częściej niż trzy razy na dobę. Oprócz tego może wystąpić ból brzucha, nudności oraz złe samopoczucie.

Wizyta u lekarza jest konieczna, gdy biegunka nie ustąpi po kilku dniach lub się nasili. Wówczas konieczne jest określenie patogenu odpowiedzialnego za dolegliwości.

1.4. Polipy jelita grubego

Polipy to łagodne gruczolaki, które powstają na wewnętrznych ścianach jelita grubego. To dolegliwość, która nie ma znaczącego wpływu na samopoczucie, ale niekiedy informuje o niej krew.

Krwawienie z odbytu może wywołać niedokrwistość z niedoboru żelaza. Pozostałe objawy polipów to kurczowy ból w dole brzucha, który przypomina zbliżającą się miesiączkę lub zapalenie pęcherza.

1.5. Choroba Leśniowskiego-Crohna

Choroba Leśniowskiego-Crohna to stan zapalny jelit, który pojawia się z nieznanych przyczyn. Może dotyczyć każdego fragmentu przewodu pokarmowego.

Najczęstsze objawy to wzdęcia, utrata wagi, niedokrwistość, brak apetytu oraz stany gorączkowe. Jednym z charakterystycznych symptomów są również półpłynne stolce ze śluzem i krwią.

1.6. Krwawienie z odbytu i rak

Krwawienie z dolnego odcinka układu pokarmowego może świadczyć o pojawieniu się zmian nowotworowych. Krew można zauważyć w kale, na papierze toaletowym lub na bieliźnie.

Najczęściej choroba dotyczy osób powyżej 50. roku życia. Rozwija się niepostrzeżenie i przez dłuższy czas nie powoduje złego samopoczucia.

Oprócz krwi w kale można zauważyć zmianę rytmu wypróżnień, kształtu stolca, spadek masy ciała, nudności oraz ból w dolnej części brzucha.

1.7. Stany zapalne żołądka i dwunastnicy

Stan zapalny w górnej części układu pokarmowego objawia czarny stolec smolisty, który jest efektem krwawienia przełyku, żołądka lub dwunastnicy.

Ciemny kolor kału to nic innego jak ścięta krew po przemianach z udziałem kwasu solnego. Poza tym, chory może cierpieć na wymioty, wyglądające jak fusy od kawy.

1.8. Szczelina odbytu

Szczelina odbytu to wąskie i długie pęknięcie końcowego odcinka układu pokarmowego, które powstaje po zbyt mocnym rozciągnięciu śluzówki.

Wówczas pojawia się krwawienie i ból, który towarzyszy wypróżnieniu i utrzymuje się nawet pół godziny dłużej. Można określić go jako nieprzyjemny, kłujący, piekący oraz przeszywający.

Pozostałe dolegliwości to świąd i pieczenie odbytu oraz parcie na stolec. Leczenie szczeliny odbytu opiera się na zmianie diety oraz stosowaniu preparatów przeciwzapalnych, które zmiękczają stolec i zmniejszają napięcie odbytu.

1.9. Przyczyny krwawienia

Poza najczęściej pojawiającymi się przyczynami krwawienia zdarzają się również sytuacje, gdy krew w kale objawia:

• niedokrwienne zapalenie jelita grubego,
• uciążliwe zaparcia (twardy stolec uszkadza błonę śluzową),
• uchyłki jelita grubego,
• angiodysplazja jelit,
• endometrioza,
• niedokrwienie w przebiegu zapalenia naczyń,
• wrzód samotny odbytnicy.

2. Krew w kale u dziecka

Krew w kale u dziecka najczęściej nie oznacza groźnych schorzeń. Krew w kale u niemowlaka może być wynikiem zranionego sutka matki. Czasami pojawia się w wyniku zaparcia lub niewielkiego pęknięcia błony śluzowej odbytu.

Warto zwrócić uwagę na obecność innych dolegliwości, takich jak biegunka, wodniste stolce, bóle brzucha, osłabienie, bladość skóry, utrata wagi czy gorączka.

Zabarwienie stolca na czerwono jest możliwe również po zjedzeniu dużej ilości buraków lub czerwonych owoców. Krew w kale może świadczyć także o alergii pokarmowej, zakażeniach bakteryjnych, chorobach zapalnych jelit, polipach i wgłobieniu jelit oraz o zaburzeniach krzepnięcia krwi.

3. Krwawienie z odbytu w ciąży

Najczęściej krew w kale w ciąży jest intensywnie czerwona i pochodzi z hemoroidów, które powstają od częstych zaparć. Zmiany nie są groźne, ale należy o nich poinformować lekarza.

Kobieta powinna wówczas nieco zmodyfikować dietę, spożywać większą ilość błonnika oraz regularnie uprawiać sport. W wyjątkowych sytuacjach pacjentka może zostać skierowana na kolonoskopię, ale może być ona wykonywania jedynie w pierwszym trymestrze ciąży.

4. Krew utajona w kale

Krew utajona jest niewidoczna gołym okiem, ale można ją wykryć w badaniach stolca. Krew w tym przypadku może oznaczać gruczolaka, raka jelita grubego, stany zapalne jelit lub dwunastnicy.

Testy laboratoryjne na krew utajoną są oznaczone skrótem FOB (ang. Fecal Occult Blood). Wykrywają obecność czerwonego barwnika krwi - hemoglobiny lub enzymów, które ją przekształcają.

Z tego względu co najmniej kilka dni przed badaniem nie wolno spożywać preparatów żelaza, witaminy C, leków rozrzedzających krew, aspiryny, chrzanu czy alkoholu. Warto również ograniczyć ilość czerwonego mięsa w diecie.

Czy można wyleczyć hemoroidy? (WIDEO)

Żylaki odbytu to nic innego jak poszerzone naczynia znajdujące się w kanale odbytu, które w wyniku powiększenia...

zobacz galerię

5. Diagnostyka kału w odbycie

Po zauważeniu krwi w kale należy skonsultować się z lekarzem w celu wykonania badań. Najczęściej w pierwszej kolejności pacjent powinien zrobić morfologię krwi z rozmazem.

Kolejne kroki to badanie per rectum (przez odbyt), rektoskopia, kolonoskopia i gastroskopia. Wybór badania zależy od pozostałych dolegliwości, na które skarży się pacjent.

6. Krioterapia

Sposób leczenia krwi w kale jest zależny od powodu krwawienia. W przypadku hemoroidów stosuje się czopki oraz kremy, zawierające chlorowodorek lidokainy i diosminę, która zmniejsza ryzyko pękania małych naczyń.

Stosuje się również fotokoagulację, krioterapię, skleroterapię czy gumkowanie guzków. Bardziej zaawansowane zmiany mogą wymagać operacji.

Polipy poprzedzają niekiedy rozwój raka i mogą być leczone endoskopowo. W przypadku raka jelita grubego konieczna jest natomiast interwencja chirurgiczna i leczenie onkologiczne.