Legalni bukmacherzy, konkursy SMS, zdrapki – początki uzależnienia od hazardu bywają często lekceważone

Istnieje wiele rodzajów gier, których nadużywanie może doprowadzić do uzależnienia. Legalni bukmacherzy, konkursy SMS czy zdrapki – te z pozoru niewinne gry również mogą stanowić początek poważnego problemu, który przeoczony może doprowadzić do dramatycznych skutków patologicznego uzależnienia od hazardu.

1. Uzależnienie od hazardu

Wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę, że uzależnić można się od alkoholu, leków, narkotyków czy papierosów. Jednak nie zawsze podchodzimy z należytą powagą do innych uzależnień, np. od zakupów, gier komputerowych czy hazardowych. Tym czasem te formy uzależnienia mogą być równie katastrofalne w swoich skutkach, a więc absolutnie nie wolno ich lekceważyć. Przybliżymy nieco bardziej problem uzależnienia od hazardu, który w naszym społeczeństwie jest bardzo powszechny, a jednocześnie często bagatelizowany.

2. Problemy wynikające z uzależnienia

W psychologii "patologiczny hazard" uznawany jest za rodzaj zaburzeń nawyków i popędów. Choć uzależnienie od hazardu jest często lekceważone, to ten rodzaj uzależnienia jest niezwykle szkodliwy zarówno dla osoby uzależnionej, jej rodziny, jak i całego społeczeństwa. Uzależnienie od hazardu powoduje liczne problemy dotykające wielu dziedzin życia.

Osobę uzależnioną dotykają bowiem problemy natury psychologicznej (depresja, bezsenność, a nawet myśli samobójcze), fizycznej (bóle głowy, zmęczenie i coraz większe zaniedbywanie się), rodzinnej (rozwód, kłótnie, zaniedbywanie dzieci, narastająca przemoc), zawodowej (częsta nieobecność w pracy, zaniedbywanie swoich obowiązków, a czasem również całkowita utrata pracy), prawnej (w skrajnych przypadkach osoba uzależniona dopuszcza się kradzieży, aby zdobyć pieniądze na grę) oraz oczywiście finansowej (uzależnienie od hazardu jest bardzo kosztownym nałogiem i często kończy się całkowitym bankructwem osoby uzależnionej, a także jej rodziny).

3. Czynniki predysponujące do wystąpienia uzależnienia

Na ryzyko wystąpienia tego typu uzależnienia wpływ mogą mieć czynniki biologiczne, takie jak małe stężenie serotoniny. U niektórych osób mających problem z patologicznym hazardem stwierdzono również zmniejszone stężenie noradrenaliny. Zauważono także zwiększone ryzyko wystąpienia uzależnienia u osób zażywających niektóre leki działające na układ dopaminergiczny (stosowane np. w chorobie Parkinsona czy zespole niespokojnych nóg).

Oczywiście czynniki biologiczne to nie jedyne czynniki mające wpływ na powstanie tego typu uzależnienia, ponieważ znaczny wpływ na popadnięcie w nałóg mają również czynniki psychologiczne i środowiskowe. Większym ryzykiem popadnięcia w przyszłości w nałóg obarczone są również dzieci hazardzistów.

Osoby mające skłonności do innych uzależnień i słabo radzące sobie ze stresem również są bardziej narażone na wystąpienie tego uzależnienia. Do innych czynników, które mogą wpłynąć na wystąpienia uzależnienia od hazardu należą: problemy finansowe, samotność, poczucie pustki czy przypadkowa duża wygrana.

4. Początki uzależnienia często bywają lekceważone

Uzależnienie od hazardu często zaczyna się zupełnie niewinnie. Gracz nie koniecznie musi spędzać całe dnie w kasynie, grając na automatach, w kości czy w ruletkę. Nie musi również ukrywać się grając ze znajomymi w pokera, ponieważ obecnie powszechnie dostępne są różne gry, których nadużywanie może w konsekwencji doprowadzić do uzależnienia.

Zakłady bukmacherskie, lotto, zdrapki, a nawet telewizyjne konkursy zachęcające do wysłania smsa – te wszystkie gry oczywiście mogą stanowić wyłącznie formę okazjonalnej rozrywki, ale w przypadku niektórych osób, które posiadają predyspozycje psychologiczne do uzależnień, nawet taka gra może prowadzić do nałogu.

Porzućmy również wyobrażenie o hazardzistach spędzających całe dnie nad stołem ruletki lub pociągających za ramię "jednorękiego bandyty" – choć taki widok nadal jest na porządku dziennym w wielu kasynach, to jednak obecnie ogromna część hazardu odbywa się przez Internet (np. swoje usługi przez Internet oferują legalni bukmacherzy), a osoby uzależnione nie muszą wcale spędzać czasu poza domem, a tym samym mogą nie wykazywać na zewnątrz żadnych niepokojących oznak swojego problemu (zwłaszcza w początkowej fazie uzależnienia), który oczywiście z czasem coraz bardziej narasta.

5. 6 faz uzależnienia

Wyróżniamy 6 faz uzależnienia od hazardu – faza zainteresowania hazardem, zwycięstw, strat, desperacji, utraty nadziei oraz zdrowienia. O ile dwie pierwsze fazy nie niosą za sobą poważnych konsekwencji, o tyle w trakcie fazy 3 i 4 zaobserwować można już bardzo wyraźnie występujący problem, a w fazie 5, która jest najbardziej dramatyczna, często dochodzi do rozpadu małżeństwa, popadnięcia w kolejne uzależnienia (np. od alkoholu lub leków), trafienia osoby uzależnionej do więzienia, a nawet pojawienia się myśli samobójczych. Jeśli jednak osoba uzależniona zwróci się o pomoc, to możliwe będzie rozpoczęcie fazy 6 (zdrowienia), a hazardzista będzie miał duże szanse na ustabilizowanie swojego życia.

6. Reaguj – z uzależnieniem można sobie poradzić!

Jeśli zaobserwowałeś u siebie lub kogoś z Twojego otoczenia syndromy uzależnienia od hazardu, postaraj się jak najszybciej podjąć konieczne działania, aby przeciwdziałać pogłębianiu się nałogu. Dobrym rozwiązaniem będzie wizyta u certyfikowanego specjalisty terapii uzależnień, który będzie mógł pomóc osobie uzależnionej rozpocząć walkę z nałogiem.