Trwa ładowanie...

W lekach zawierających metforminę wykryto rakotwórczą substancję. Pacjenci panikują

Avatar placeholder
04.12.2019 19:58
W lekach zawierających metforminę wykryto rakotwórczą substancję. Pacjenci panikują
W lekach zawierających metforminę wykryto rakotwórczą substancję. Pacjenci panikują (iStock)

Panika wśród milionów Polaków leczących się metforminą. W lekach produkowanych w Chinach, które zaopatrują prawie całą Europę, wykryto zanieczyszczenie NDMA - toksyczną substancją chemiczną, która działa rakotwórczo. Pacjenci pytają - co dalej?

1. Metformina - lek stosowany przez prawie 2 mln Polaków

- Metforminę przyjmują nie tylko osoby chore na cukrzycę, ale także na zespół policystycznych jajników czy insulinooporność - tak jak ja. Wraz z informacją o zanieczyszczeniu metforminy i zwołaniu sztabu kryzysowego w Ministerstwie Zdrowia wybuchła panika wśród osób przyjmujących leki z tą substancją. To jest prawdziwy dramat i nie chcę sobie nawet wyobrażać sytuacji, w której MZ poinformuje Polaków o tym, że leki z metforminą zostają wycofane - mówi WP abcZdrowie red. Katarzyna Krupka, która codziennie przyjmuje 1000 mg metforminy.

- Potrzebujemy konkretnych informacji, bo teraz ludzie na grupach dla insulinoopornych piszą, że Ministerstwo Zdrowia mydli nam oczy. Jest mnóstwo pytań i zero odpowiedzi. Pojawiają się teorie spiskowe, chorzy kontaktują się ze swoimi lekarzami albo na własną rękę ostawiają leki. Wciąż nie wiadomo, co mają teraz zrobić osoby, które przyjmują metforminę, a są takie, które biorą ją od 10, 15, 20 lat. A kobiety w ciąży? Dobrze by było zgłosić się do lekarza jak najszybciej, ale uwierz mi - wcale nie jest tak łatwo dostać się do diabetologa, nawet prywatnie. Nie pozostaje nic innego, jak tylko czekać, jednak ciężko jest czekać spokojnie ze świadomością, że mogłeś brać lek z rakotwórczą substancją, czy że musisz nagle przestać brać lek, który pozwalał ci normalnie żyć - dodaje.

Zobacz film: "Cukrzyca to pięć różnych chorób"
Wielu pacjentów sprawdza od rana swoje leki
Wielu pacjentów sprawdza od rana swoje leki

Rozmowy o metforminie i jej możliwym działaniu rakotwórczym słychać już w aptekach, biurach, na przystankach, a nawet w lokalnych warzywniakach. Pacjenci się boją. Nic dziwnego - według danych KtoMaLek.pl - miesięcznie sprzedawanych jest miedzy 1,6 a 2 miliony opakowań leków z tą substancją czynną. Gdyby metformina została wycofana ze sprzedaży, większość chorych straciłaby lek ratujący ich życie.

Co na to lekarze? Podkreślają, że na razie mamy za mało informacji o wysokości zanieczyszczenia znalezionego w leku. Uspokajają, że pacjenci powinni poczekać na informację, które serie leków zostały zanieczyszczone i w jakim stopniu. Dr Wojciech Szydłowski, diabetolog, podkreśla również, że w wielu przypadkach korzyści z przyjmowania leków są większe niż potencjalne zagrożenie.

- To jest indywidualna sprawa. Ludzie biorą ten środek nie tylko z powodu cukrzycy. Ci, którzy biorą z innego powodu – na przykład kobiety przy zespole policystycznych jajników, czy pacjenci z insulinoopornością i otyłością, jeśli odstawią ten lek, nic im się nie stanie. Będą mieli pewne perturbacje, ale one są odłożone w czasie – nic się nie wydarzy – mówi dr Szydłowski. - Sytuacja jest nieco inna w przypadku osób z cukrzycą. U nich trzeba zmienić pozostałe leki, wprowadzić insulinę, a to nie zawsze jest możliwe. W każdym przypadku jest to bardzo indywidualne. Jeśli pacjent nie wie co robić, powinien skontaktować się z lekarzem – podsumowuje diabetolog.

NDMA to toksyczna substancja - N-nitrozodimetyloamina. Jest wyjątkowo niebezpieczna dla wątroby. Wstrzykuje się ją szczurom, by przyspieszyć u nich postęp choroby nowotworowej. Rakotwórczy składnik stwierdzono w dwóch niezależnych ośrodkach - w Azji oraz w Niemczech. Leki były produkowane w Chinach, które zaopatrują prawie całą Europę - również Polskę. To dlatego pacjenci wpadli w panikę, a Ministerstwo Zdrowia zwołało sztab kryzysowy.

- Odstawienie leku może być w większości przypadków groźniejsze niż przyjmowanie go. Europejska Agencja Leków (EMA) odkryła, że w trakcie produkcji, w leku mogą znajdować się śladowe ilości groźnych substancji. Podkreślam, to nie zanieczyszczenie, a efekt uboczny produkcji. Agencja będzie analizowała sytuację na bieżąco. Jeśli stwierdzi zagrożenie dla pacjentów, poinformuje nas o tym, a my wycofamy z rynku polskiego lek. Komunikat EMA nie jest alarmistyczny. Polskie służby analizują ciągle i będą analizowały kolejne partie leków. Według informacji resortu odstawienie leków może być bardziej niebezpieczne niż przyjmowanie go – poinformował minister zdrowia Łukasz Szumowski w trakcie specjalnie zwołanej konferencji prasowej.

Głos w sprawie zabrał również Główny Inspektorat Farmaceutyczny.

"Zgodnie z informacjami przekazanymi na konferencji Ministra Zdrowia w zgodnej opinii ekspertów pacjenci nie powinni rezygnować z przyjmowania leków zawierających metforminę. W przypadku uzyskania potwierdzonych informacji o zanieczyszczeniach występujących w konkretnych partiach leków Główny Inspektor Farmaceutyczny niezwłocznie wyda decyzję o wycofaniu ich z obrotu. Główny Inspektor Farmaceutyczny nie otrzymał stosownych wytycznych EMA o wycofaniu leków ze sprzedaży, dlatego na ten moment decyzja taka nie zostanie wydana. Jest to standardowa procedura, która jest każdorazowo wdrażana w takich sytuacjach. Ze względu na bezpieczeństwo pacjentów przekazywanie tych informacji do aptek odbędzie się w ścisłej współpracy z Naczelną Izbą Aptekarską. Informacje o możliwym niepożądanym działaniu produktów leczniczych nie zostały oficjalnie potwierdzone przez Europejską Agencję Leków (EMA), a do GIF nie zostały przekazane jakiekolwiek wytyczne EMA o wycofaniu leków ze sprzedaży ani o konieczności zaprzestania ich przyjmowania" - dowiadujemy się z oświadczenia przesłanego do WP abcZdrowie przez GIF.

Chociaż w Polsce wciąż nie wycofano leków z metforminą, to pierwsze decyzje zapadły już w Singapurze. Health Sciences Authority - agencja rządowa podlegająca pod Ministerstwo Zdrowia od 2001 roku poinformowała o wycofaniu Glucient XR tabletki 500mg oraz Meijumet tabletki o przedłużonym działaniu 750mg i 1000mg.

Czy pacjenci przyjmujący metforminę mogą spać spokojnie? Okaże się w najbliższym czasie.

W przypadku wystąpienia zagrożenia leki zostaną zatrzymane w aptekach
W przypadku wystąpienia zagrożenia leki zostaną zatrzymane w aptekach

W Polsce metforminę zawierają następujące leki:

  • Avamina (tabletki powlekane),
  • Avamina SR (tabletki o przedłużonym uwalnianiu),
  • Etform (tabletki powlekane),
  • Etform 500 (tabletki powlekane),
  • Etform 850 (tabletki powlekane),
  • Formetic (tabletki powlekane),
  • Glucophage 500 (tabletki powlekane),
  • Glucophage 850 (tabletki powlekane),
  • Glucophage 1000 (tabletki powlekane),
  • Glucophage XR (tabletki o przedłużonym uwalnianiu),
  • Metfogamma 500 (tabletki powlekane),
  • Metfogamma 850 (tabletki powlekane),
  • Metfogamma 1000 (tabletki powlekane),
  • Metformax 500 (tabletki),
  • Metformax 850 (tabletki),
  • Metformax 1000 (tabletki powlekane),
  • Metformax SR 500 (tabletki o przedłużonym uwalnianiu),
  • Metformin Bluefish (tabletki powlekane),
  • Metformin Galena (tabletki),
  • Metformin Vitabalans (tabletki powlekane),
  • Metifor (tabletki),
  • Siofor 500 (tabletki powlekane),
  • Siofor 850 (tabletki powlekane),
  • Siofor 1000 (tabletki powlekane) oraz
  • Symformin XR (tabletki o przedłużonym uwalnianiu.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze