Leki, które w upale zmieniają właściwości. "Mogą działać jak dopalacze"

Wysokie temperatury mają negatywny wpływ na leki, które pod ich wpływem tracą swoje właściwości. Zmianie ulega zarówno skład chemiczny preparatu, jak i jego skuteczność. Farmaceuci ostrzegają, że niektóre leki pod wpływem ciepła mogą być niebezpieczne jak dopalacze.

1. Jak upał wpływa na skład leków?

Upały szkodzą nie tylko ludziom, ale i lekom – alarmują eksperci i zalecają, aby podczas skwaru zachować szczególną ostrożność w ich przechowywaniu. Podwyższona temperatura może bowiem wpłynąć na przyspieszone procesy degeneracji, czyli rozkładu substancji czynnych preparatu medycznego.

- A te jeśli są nieprawidłowo przechowywane, mogą szybciej stracić swoją ważność, skuteczność, a także narażać na niebezpieczeństwo podczas stosowania. Lek, który trzymaliśmy w ciepłym i wilgotnym środowisku, może zadziałać toksycznie – informuje w rozmowie z WP abcZdrowie mgr farm. Angelika Talar-Śpionek, ekspertka portalu GdziePoLek.pl.

Zobacz film: "Rehabilitacja kardiologiczna"

Jak precyzuje farmaceutka, zepsute lub zdegradowane leki mogą mieć nieprzewidywalne skutki uboczne. Wśród nich wymienia się m.in. reakcje alergiczne, zawroty głowy czy nudności, a także zaburzenia rytmu serca oraz groźne uszkodzenia narządów wewnętrznych.

- Spożywanie takich substancji może uszkodzić narządy wewnętrzne, takie jak wątroba, nerki, serce i układ pokarmowy. Szczególną uwagę należy zwrócić naproksen - w wysokiej temperaturze może działać na organizm podobnie jak dopalacze i uszkadzać nerki oraz wątrobę – podkreśla ekspertka.

- Wysoka temperatura i wilgotność powietrza szybko pozbawia właściwości także paski diagnostyczne do sprawdzania poziomu cukru we krwi. Jeśli są narażone na działanie promieni słonecznych, mogą podać zły odczyt, przez co pacjent może sobie podać złą dawkę insuliny. A to może bezpośrednio zagrażać życiu – informuje Talar-Śpionek.

Po czym rozpoznać leki, które były niewłaściwie przechowywane i nie nadają się już do spożycia?

- Warto zwrócić uwagę na zapach, ponieważ niektóre leki mogą nieprzyjemnie lub dziwnie pachnieć, co może świadczyć o pogorszeniu ich jakości. Poza tym powinniśmy się upewnić czy lek wygląda normalnie. Czy tabletki są całe i nieuszkodzone? Czy płyn nie zmienił koloru lub nie ma osadu? Jeśli lek ma nietypowy wygląd, może to wskazywać na utratę skuteczności – tłumaczy Talar-Śpionek.

2. W tych miejscach nie przechowuj leków

- Leki powinniśmy trzymać z dala od miejsc nasłonecznionych. Nie wolno ich umieszczać na parapetach, ale też przy kaloryferze czy w szafce nad kuchenką. Częstym błędem popełnianym przez pacjentów jest także trzymanie leków w kieszeni ubrań, w której jest bardzo ciepło. Pod żadnym pozorem nie powinniśmy zostawiać leków w nagrzanym samochodzie – dodaje mgr Marian Witkowski, prezes warszawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej.

Leki, których nie wolno narażać na wysokie temperatury to przede wszystkim:

• insulina,
• antybiotyki,
• szczepionki,
• preparaty probiotyczne, które zawierają żywe kultury bakterii,
• leki przeciwbólowe,
• leki hormonalne,
• paski diagnostyczne do pomiaru cukru.

- Niektóre z tych preparatów muszą być przechowywane w lodówce, to m.in. insulina, szczepionki czy niektóre probiotyki, ale także globulki, czopki i krople do oczu. Generalnie wszystkie preparaty, dla których producent ustalił temperaturę przechowywania między +2°C a +8°C – dodaje farmaceuta Marcin Piątek, wiceprezes Pomorsko-Kujawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Bydgoszczy.

Eksperci podkreślają, że przechowywane w zbyt wysokiej temperaturze płyny do użytku doustnego lub do oczu, mogą być podatne na zakażenie mikroorganizmami, takimi jak bakterie, grzyby lub wirusy. Przyjmowanie takich zakażonych leków może prowadzić do infekcji organizmu, co wymaga dodatkowego leczenia.

- Zachowanie tzw. łańcucha zimnego jest przeogromnie istotnym czynnikiem dla zachowania prawidłowych właściwości terapeutycznych leku – dodaje Witkowski.

- Jeśli w okresie wakacyjnym wybieramy się w daleką podróż samochodem i przyjmujemy leki, które wymagają niskiej temperatury, to warto pomyśleć o lodówce turystycznej. Zwłaszcza że torebki termoizolacyjne, które można nabyć w aptece pełnią swoją funkcję tylko przez 45-60 minut. W przypadku podróży samolotem leki lepiej trzymać w bagażu podręcznym – podkreśla Talar-Śpionek.

3. W jakim miejscu w lodówce przechowywać leki?

Prezes warszawskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej dodaje, że leki przechowywane w lodówce nie powinny leżeć w bezpośrednim sąsiedztwie jedzenia, ścianek lodówki ani znajdować się na drzwiach. Uważa się, że najlepszą półką na leki jest ta umieszczona pośrodku.

- Warto pamiętać, aby zawsze, w przypadku każdego leku, przeczytać informacje dotyczące sposobu przechowywania na ulotce, którą do opakowania dołącza producent. Zazwyczaj lek powinno się przechowywać w temperaturze pokojowej, czyli od 15 do 25°C. Takie leki najlepiej trzymać w pomieszczeniach, które są najchłodniejsze w mieszkaniu, powinny być w oryginalnych opakowaniach - wyjaśnia Witkowski.

- Natomiast zawsze należy się upewnić, że lek, po który sięgamy, nie należy do szeregu preparatów, które należy przechowywać w niższej temperaturze tj. w przedziale temperatur od +2 do +8°C – podsumowuje.

Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.