Łokieć tenisisty i golfisty - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie

Łokieć tenisisty to choroba, której pierwszym objawem jest ból łokcia. Dokładna nazwa tej choroby to zapalenie bocznego nadkłykcia kości ramiennej. Wbrew pozorom, nie jest to jedynie przypadłość zawodowych sportowców. Ten ból i unieruchomienie stawu mogą dotknąć każdego, kto nadwyręży łokieć podczas intensywnej pracy, treningu i noszenia ciężkich przedmiotów. Łokieć tenisisty nie jest poważnym urazem i w większości przypadków wystarczą leki i oszczędzanie chorej ręki, aby szybko wrócić do zdrowia.

1. Łokieć tenisisty - przyczyny i objawy

W przebiegu łokcia tenisisty zmiany chorobowe rozwijają się w miejscu przyczepu ścięgien i więzadeł do kości, w punkcie, w którym umocowane są dwa mięśnie ręki: prostownik i zginacz. To właśnie one odpowiadają za prostowanie nadgarstka.

Schorzenie dotyka mięśni z grupy bocznej przedramienia (prostownik promieniowy krótki i długi nadgarstka, odwracacz, mięsień ramienno-promieniowy) i z grupy tylnej (prostownik palców, prostownik palca małego i prostownik łokciowy nadgarstka).

Staw łokciowy

Uszkodzenia stawu najczęściej powstają na skutek naprzemiennego prostowania i odwracania nadgarstka.

zobacz galerię

Uraz ma miejsce, gdy obciążenie ścięgien jest zbyt duże i w jego wyniku dochodzi do przeciążenia mięśni i ich nadwyrężenia.

Przyczyną rozwoju łokcia tenisisty jest przeciążenie mięśni i stawu łokciowego. Może do tego dojść w wyniku:

• nieumiejętnego uprawiania sportów, takich jak tenis, badminton, squash czy ping-pong;
• wielogodzinnej pracy z obciążeniem na jedną rękę – np. podczas szycia czy gry na skrzypcach;
• wielogodzinnego treningu – np. wioślarskiego;
• długotrwałej pracy przy komputerze;
• noszenia ciężkich przedmiotów w jednej ręce.

Głównym objawem łokcia tenisisty jest ból łokcia, który nasila się przy wykonywaniu ruchów ręką, a w szczególności przy jej unoszeniu. Po wysiłku, w wyniku którego doszło do urazu, możemy również odczuwać pewien dyskomfort w obrębie łokcia. Z czasem ból nie ustępuje nawet mimo odpoczynku, a wręcz staje się coraz silniejszy. Oznacza to, że najprawdopodobniej cierpimy na łokieć tenisisty.

2. Rozpoznanie i leczenie łokcia tenisisty

Jeśli podejrzewamy uraz łokcia, należy starać się odciążać rękę i mniej jej używać. Ból łokcia złagodzą dostępne bez recepty leki przeciwbólowe, okłady z lodu i maści rozgrzewające. Jeśli mimo wszystko ból nie ustępuje, a wręcz się nasila, konieczna jest wizyta u lekarza. Zazwyczaj lekarz zleca przeprowadzenie badań, dzięki którym można wykluczyć poważniejsze zmiany, takie jak zwapnienia w okolicy nadkłykcia bocznego.

Badania te to USG, rezonans magnetyczny i badanie rentgenowskie. W leczeniu łokcia tenisisty pomocne mogą się okazać:

• unieruchomienie łokcia,
• wstrzyknięcia ze sterydu w okolicę nadkłykcia bocznego kości ramiennej,
• fizykoterapia,
• leczenie laserowe,
• leczenie ultradźwiękami,
• jonoforeza,
• masaż,
• zabieg operacyjny.

Łokieć tenisisty to uciążliwy uraz, któremu można łatwo zapobiec. Przede wszystkim nie należy przeciążać stawu łokciowego i nie forsować się zbytnio podczas uprawiania sportu i treningów. Z kolei niesiony ciężar warto rozkładać na obie ręce, a w czasie pracy przy komputerze należy robić sobie przerwy.

3. Łokieć golfisty

Łokieć golfisty to bardzo podobne schorzenie. Entezopatia mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka jest główną przyczyną zespołu bólowego łokcia golfisty. Entezopatia to choroba zwyrodnieniowa rozwijająca się w przyczepie ścięgnistej części mięśni do kości. Zespół bólowy -łokieć golfisty to choroba, która dotyka 0,4% populacji. Na łokieć golfisty najczęściej chorują osoby między 45 a 54 rokiem życia.

3.1. Objawy łokcia golfisty

Prostowniki nadgarstka [2 zdjęcia]

Miejsce przyczepu mięśni prostowników nadgarstka (Łokieć tenisisty)

zobacz galerię

Osoby dotknięte zespołem bólowym łokcia golfisty skarżą się na ból podczas pronacji przedramienia i zginania nadgarstka oraz palców. Znacznemu osłabieniu ulega funkcja chwytna dłoni. Bardzo często zdarza się, że dolegliwości bólowe pojawiają się w czasie ściskania dłoni na powitanie.

Dotychczas kompleksowe leczenie łokcia golfisty i tenisisty polegało na zastosowaniu fizjoterapii oraz leczenia farmakologicznego. Celem leczenia było złagodzenie dolegliwości bólowych, eliminacja obrzęku i stanu zapalnego, a co za tym idzie, uzyskanie optymalnej sprawności oraz funkcjonalności ręki.

Nie należy jednak zapominać, jakie są przyczyny łokcia golfisty i tenisisty. Choroba jest zwykle wynikiem mikrourazów przyczepu mięśni prostowników lub zginaczy przedramienia. Mikrourazy te nakładają się na siebie, co prowadzi do nieprawidłowego gojenia się tkanek.

Następnie pojawia się przewlekły stan zapalny i choroba zwyrodnieniowa przyczepu mięśni.

4. Leczenie łokcia golfisty

Obecnie lekarze przestają ograniczać się do leczenia objawowego i koncentrują się na leczeniu przyczynowym. Jedną z metod leczenia przyczynowego jest wykorzystanie czynników wzrostu w leczeniu chorób mięśni i ścięgien.

Czynniki wzrostu to koncentrat płytek krwi, który jest uzyskiwany z krwi danego pacjenta przy użyciu jednorazowych, jałowych zestawów. Czynniki wzrostu są wprowadzane w formie zastrzyku w miejsce uszkodzonego mięśnia. Zabieg jest wykonywany pod kontrolą USG.

U osób chorych na łokieć golfisty i tenisisty zastosowanie czynników wzrostu powoduje przywrócenie prawidłowej budowy tkanek, które były uszkodzone, a także zapobieganie dalszej degeneracji tych tkanek.

Zastosowanie czynników wzrostu jest dość nową metodą leczenia. Jest ona stosowana w leczeniu pacjentów, którzy doznali urazu mięśni oraz ścięgien, a także osób zmagających się z przewlekłymi schorzeniami układu kostno-szkieletowego (tzw. ostroga piętowa, kolano skoczka, łokieć golfisty, łokieć tenisisty).

Za pomocą jałowych, jednorazowych zestawów pobiera się krew od pacjenta. Następnie krew zostaje odwirowana i uzyskuje się ok. 2-3 ml osocza bogatopłytkowego. Zabieg podania czynników wzrostu jest przeprowadzany pod kontrolą ultrasonograficzną.

Czynniki wzrostu są wstrzykiwane do zmienionych chorobowo mięśni lub ścięgien. Miejsca te są widoczne na obrazie USG.

Zastosowanie czynników wzrostu może mieć miejsce nie tylko w medycynie sportowej (np. w leczeniu kontuzji mięśnia czworogłowego u piłkarzy), ale i w terapii osób starszych (częstą przypadłością u seniorów są ostrogi piętowe).