Mikroangiopatia - rodzaje, przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie

Mikroangiopatia to choroba małych naczyń, która prowadzi do uszkodzenia drobnych naczynek krwionośnych o średnicy poniżej 100 nm. Schorzenie stanowi jedno z powikłań wieloletniej cukrzycy typu 1 lub 2.

Ryzyko jej rozwoju zwiększa nieprawidłowa kontrola stężenia glukozy we krwi, o czym świadczy wartość wskaźnika hemoglobiny glikowanej powyżej 7%.

Nie bez znaczenia jest kwestia predyspozycji genetycznych, nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów i zaburzenia gospodarki lipidowej.

Mikroangiopatia w cukrzycy objawia się jako:

• retinopatia cukrzycowa,
• nefropatia cukrzycowa,
• neuropatia.

Retinopatia cukrzycowa to powikłanie oczne cukrzycy, które prowadzi do uszkodzenia naczyń siatkówki. Początkowo ma bezobjawowy przebieg, ale wraz z upływem czasu powoduje pogorszenie wzroku i pojawienie się czarnej plamy w polu widzenia, co świadczy o odklejeniu siatkówki.

Schorzenie grozi całkowitą utratą wzroku, w związku z czym osoby chore na cukrzycę powinny regularnie wykonywać kontrolne badania okulistyczne.

Nefropatia cukrzycowa to choroba nerek obejmująca niewielkie naczynia, która może doprowadzić do trwałego uszkodzenia narządu i konieczności regularnego wykonywania dializ.

Początkowo sprawia, że wraz z moczem z organizmu usuwane są albuminy, po pewnym czasie rozpoznaje się białkomocz, a następnie niewydolność nerek (wówczas może pojawić się nadciśnienie tętnicze, obrzęki i spadek tolerancji wysiłku fizycznego). Niestety nefropatia jest bezobjawowa do momentu trwałego uszkodzenia organów, z tego względu zaleca się częste badania krwi.

Neuropatia cukrzycowa to choroba pojedynczych lub mnogich nerwów obwodowych spowodowana uszkodzeniem włókien nerwowych. Schorzenie wywołuje pogorszenie samopoczucia, ale objawy mogą być mało charakterystyczne. Rozpoznaje się przede wszystkim zaburzenia czucia, mrowienie, drętwienie, kurcze mięśniowe, samoistne bóle i wrażenie palenia.

U niektórych osób dodatkowo pojawia się osłabienie siły mięśniowej, zmniejszenie odczuwania dotyku, temperatury, bólu i wibracji. Wyróżniamy kilka rodzajów neuropatii (polineuropatii cukrzycowej):

• neuropatia czuciowa - uszkodzenie nerwów umożliwiających odczuwanie różnicy temperatur i faktur oraz bólu,
• neuropatia ruchowa - uszkodzenie nerwów kontrolujących ruch mięśni,
• neuropatia autonomiczna - niszczy nerwy niezbędne do pracy serca, układu pokarmowego i moczowego.

Leczenie mikroangiopatii opiera się przede wszystkim na właściwej kontroli glikemii. Właściwy poziom glukozy we krwi znacznie obniża ryzyko pojawienia się powikłań cukrzycy.

Ważne jest również dbanie o prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego krwi, poziom cholesterolu i trójglicerydów. Niezbędne jest też rzucenie palenia i ograniczenie ilości spożywanego alkoholu.

Leczenie jest zależne przede wszystkim od zaawansowania powikłań. W przypadku retinopatii wykonywana jest laseroterapia siatkówki lub w przypadku jej odwarstwienia, operacja w celu ponownego jej przyklejenia.

Postępowanie w przebiegu nefropatii wymaga współpracy kilku specjalistów. Przepisywane są indywidualnie dobrane leki i ewentualnie dializoterapia. Leczenie neuropatii cukrzycowej jest objawowe, polega przede wszystkim na redukcji bólu i innych nieprzyjemnych dolegliwości.