Mitomania - czym jest, przyczyny, leczenie, po czym poznać mitomana?

Mitomania, nazywana również pseudologią bądź zespołem Delbrücka, to choroba psychiczna, objawiająca się patologicznymi skłonnościami do kłamstwa, wymyślaniem i opowiadaniem nieprawdziwych historii, w które chory mocno wierzy. Mitoman nie potrafi odróżnić prawdy od fikcji. Jak żyć z taką osobą i pomóc jej nie zatracić się w obłudzie?

Mitomania - czym jest, przyczyny, leczenie, po czym poznać mitomana?Mitomania - czym jest, przyczyny, leczenie, po czym poznać mitomana?
Źródło zdjęć: © Ilustracja / Shutterstock

Czym jest mitomania?

Mitomania to zaburzenie osobowości ze skłonnością do kłamstwa i fantazji na własny temat. Polega na kreowaniu fałszywych historii o życiu, stanie zdrowia czy sukcesach. W 1891 roku jako pierwszy zjawisko opisał psychiatra Anton Delbrück (od jego nazwiska nazywamy mitomanię zespołem Delbrücka).

Zdarza się, że mitoman chce być uznawany za bohatera lub umiejcawia się w roli ofiary. Od zwykłego kłamcy odróżnia go to, że wierzy w to, co mówi. Celem mitomana jest przedstawienie swojego życia jako szczęśliwego, pozbawionego problemów, beztroskiego.

Opowiada zatem o swojej błyskotliwej karierze, dalekich podróżach, beztrosce codzienności. Nawet jeżeli jego rewelacje wyjdą na jaw, nie przejmuje się tym i tworzy kolejne, wymyślone historie.

#dziejesienazywo: Jak rozpoznać zaburzenia psychiczne?

Przyczyny mitomanii

Co kieruje mitomanem? Chęć zrobienia wrażenia na rozmówcy, przymus oderwania się od szarej codzienności, a może potrzeba zwrócenia na siebie uwagi? Przyczyn mitomanii może być wiele, np. wrodzone właściwości psychopatyczne lub choroby organiczne mózgu.

Mitomania dotyka często osoby o rozchwianej psychice, emocjonalne, zagubione, o zmiennym nastroju, które nie wierzą w siebie i mają o sobie mierne zdanie, a kłamstwo pozwala im zaistnieć w otoczeniu.

Doświadczają jej także osoby histeryczne, które miały trudne dzieciństwo. Przejściowy stan dotyczy głównie dzieci, które żyją w świecie fantazji, bajek i baśni. Z czasem ustępuje samoistnie. Mitomania u młodzieży i dorosłych przybiera często obraz patologiczny.

Po czym poznać mitomana?

Mitoman nie jest świadomy tego, że kłamie. Rzeczywistość miesza się w jego głowie z fantazją.
Mitoman nie jest świadomy tego, że kłamie. Rzeczywistość miesza się w jego głowie z fantazją.

Jeżeli osoba, u której podejrzewamy patologiczną skłonność do kłamstwa, jest z bliskiego otoczenia, łatwiej zweryfikować nam to, o czym mówi i starać się jej pomóc. Diagnozę zawsze stawia psychiatra, jednak obserwując i słuchając mitomana, można go łatwo zdemaskować.

P lącze się we własnych zeznaniach, opowiada barwne sytuacje ze swojego życia, ale zdarza się, że usłyszymy dwie wersje tej samej opowieści. Odbywał dalekie podróże, był dosłownie wszędzie, zwiedzał odległe zakątki świata, jednak nie może tego udowodnić.

Jeżeli opowiadasz mu swoją historię, on od razu wymyśla własną, podobną, jednak zaznaczając, że miał gorzej. Pikanterii jego opowieściom dodają ciężkie przeżycia, które mu towarzyszyły.

Los się na niego uwziął – mitoman ma w życiu najgorzej. Spadają na niego wszelkie niepowodzenia i porażki. Wszyscy spiskują przeciwko niemu, dlatego też nie może osiągnąć wszystkiego, co sobie założył.

Wie wszystko najlepiej, ponieważ posiadł rozległą wiedzę z różnych dziedzin. Zna się na wszystkim i ma solidne podstawy do tego, by poprawiać innych na każdym kroku. Ma bujne życie towarzyskie i ma wielu przyjaciół.

Leczenie mitomanii

Mitoman kłamie w każdej sferze życia, aby być zawsze w centrum uwagi, uzyskać aprobatę otoczenia i osiągnąć własne cele. Niełatwo jest pomóc takiej osobie, przede wszystkim wymaga ona leczenia pod okiem specjalisty.

Regularna terapia dostosowana do poziomu zaawansowania mitomanii może przynieść całkowite wyleczenie. Kluczową kwestią terapii jest uzmysłowienie choremu, że kłamie oraz odnalezienie przyczyny tego stanu.

Znalezienie podłoża tego patologicznego mówienia nieprawdy oraz chęć chorego na leczenie mogą sprawić, że po dłuższej terapii pacjent zapomni o swoim problemie.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Zmiany od 24 grudnia 2025 r. Co grozi pracodawcom za błędy?
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Gwiazdor apeluje o badania. Mówi, jak u niego objawił się rak jelita grubego
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
Urolog wskazuje dwa najgorsze napoje dla pęcherza. Mówi, co najlepiej pić
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
PET w roli surowca premium. Może pomóc w produkcji leków przeciwnowotworowych
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Suplement na czarnej liście MZ. Miał wspomagać zasypianie, a może zniszczyć wątrobę
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Lawinowo rośnie liczba L4. Ten problem dotknie nawet co drugiego z nas
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Problem ma nawet 12 mln Polaków. Naukowcy odkryli nową przyczynę
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
Przyspiesza starzenie serca i skraca życie. "Narastające obciążenie"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
W tym województwie jest już dwa razy więcej grypy. "Chorują całe szkoły"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Powszechny na świątecznym stole. "Dramatycznie obciąża trzustkę"
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Badali zdrowie kości przez 10 lat. Ten napój jest dla nich najlepszy
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę
Objaw stłuszczenia wątroby pojawia się w nocy. Lekarz mówi, jak cofnąć chorobę