Naciągnięcie więzadeł – objawy, przyczyny, leczenie i zapobieganie

Naciągnięcie więzadeł to jeden z najbardziej powszechnych urazów, którym najczęściej ulegają sportowcy oraz osoby aktywne fizycznie. Mówi się o nim, gdy uszkodzeniu ulega wyłącznie część włókien tworzących więzadło. Może również dojść do pęknięcia, naderwania lub zerwania więzadła. Uszkodzenia dotyczą najczęściej więzadeł tylnych i przednich w stawie kolanowym.

Więzadła to struktury spajające kości, które umożliwiają wykonywanie ruchów i wzmacniają ruchome połączenia między kośćmi. W przypadku więzadeł stawowych wyróżnia się więzadła torebkowe, przebiegające w ścianie torebki stawowej, zewnątrztorebkowe oraz wewnątrztorebkowe. Struktury te mogą również łączyć kości poza stawami, stabilizując układ szkieletowy. Więzadła podtrzymują także narządy wewnętrzne.

Ponieważ więzadła są pasmami wytrzymałej tkanki łącznej, są dość elastyczne. Oznacza to, że mogą się rozciągać, jednak wyłącznie w ograniczonym zakresie. To dlatego podczas urazu lub upadku mogą się naciągnąć, naderwać lub wystrzępić. Gdy do tego dojdzie, pojawia się stan zapalny. Dzięki temu możliwa jest naprawa uszkodzenia.

Naciągnięcie lub naderwanie więzadeł to zwykle wynik nadmiernego napięcia mięśni, ścięgien i więzadeł. Może do tego dojść podczas: wypadku samochodowego, upadku, a także skręcenia.

Objawy naciągnięcia więzadeł to zwykle:

• silny ból, który nasila się przy wykonywaniu ruchów,
• unieruchomieniem stawu i ograniczenie zakresu ruchu, zaburzenie chodu (jeśli doszło do naciągnięcia w więzadłach kończyny dolnej),
• ocieplenie miejsca urazu,
• opuchlizna i poszerzenie obrysów stawu,
• krwiak wewnątrz lub na zewnątrz stawu i zasinienie okolicy stawu (pojawiające się bezpośrednio po doznanym urazie lub w ciągu kilku godzin).

Postępowanie pourazowe zależy od rozległości uszkodzenia więzadła. W sytuacji, gdy pojawia się niewielki obrzęk, ale możliwe jest poruszanie palcami czy stanie na nodze, należy zastosować zimne okłady. Sprawdza się zawinięty w ściereczkę lód czy kompres, które złagodzą się ból i zmniejszą opuchliznę.

Warto również unieruchomić miejsce ortezą czy opaską elastyczną na 1–2 tygodnie. Ważne jest, by chorą kończynę nieco unosić w stosunku do tułowia. Na jakiś czas należy również zrezygnowanie z aktywności fizycznej i unikać gwałtownych ruchów. Ból kończyny złagodzą ogólnodostępne leki przeciwbólowe sprzedawane bez receptę. Pomocne mogą się również okazać różnego rodzaju maści i żele, które działają chłodząco i zmniejszają obrzęk.

Na powrót do zdrowia i przywrócenie optymalnej ruchomości w stawie pozwolą także odpowiednie ćwiczenia i terapia prowadzona pod okiem profesjonalisty. Jej celem jest:

• zmniejszenie stanu zapalnego,
• przyspieszenie gojenia i regeneracji więzadeł,
• zwiększenie siły mięśniowej,
• zwiększenie zakresu ruchomości.

W poważniejszych przypadkach należy zgłosić się do lekarza. Specjalista zleci wykonanie badania RTG. To ważne, by upewnić się, że przyczyną bólu nie jest poważniejsza kontuzja: zwichnięcie lub złamanie kości czy zerwanie więzadła (wówczas dochodzi do całkowitego przerwania ciągłości więzadła). Ma to duże znaczenie w przypadku wyboru strategii leczenia. Możliwe jest także zastosowania mocniejszego unieruchomienia. Czasem koniecznie jest wykonanie zabiegu operacyjnego.

Jeśli chodzi o naciągnięcie więzadeł, ale i inne kontuzje, bardzo ważne również, by skontaktować się z lekarzem i postępować zgodnie z jego zaleceniami. Zaniedbanie urazu może nie tylko dłużej dokuczać, ale i prowadzić do poważnych powikłań.

W wielu przypadkach naciągnięciu więzadeł można zapobiec. Bardzo ważne jest noszenie odpowiedniego obuwia - i to nie tylko podczas uprawiania sportu. Noszenie butów na wysokich obcasów nie tylko sprzyja kontuzjom więzadeł, ale i ma fatalny wpływ na kości i stawy.

Podczas uprawiania sportu należy również pamiętać o rozgrzewce przed treningiem oraz o rozciąganiu się po zakończonej aktywności. Warto również pamiętać, że więzadła i stawy wymagają odpowiedniego odżywienia, a także witamin oraz minerałów. To dlatego warto zadbać o racjonalną, dobrze zbilansowaną dietę oraz suplementację.