Najczęstszy symptom groźnej choroby. Lekarz ostrzega, by nie bagatelizować swędzących nóg

"Czy często drapiesz się po łydkach lub w okolicy kostki przyśrodkowej?" – pyta prof. Łukasz Paluch, flebolog, w poście w mediach społecznościowych. Tłumaczy, że ten pozornie niewinny objaw może wskazywać na poważne schorzenie. - Niewydolność żylna może powodować powstawanie nieestetycznych zmian na nogach pod postacią pajączków i żylaków, które w przyszłości z kolei mogą przyczyniać się do zmian skórnych, w tym także bolesnych i grożących zakażeniem owrzodzeń – alarmuje prof. Paluch i ostrzega, że niewydolność żylna może nawet zagrażać życiu.

Świąd nóg to objaw niespecyficzny, ale bardzo częsty w przebiegu niewydolności żylnejŚwiąd nóg to objaw niespecyficzny, ale bardzo częsty w przebiegu niewydolności żylnej
Źródło zdjęć: © Getty Images
Karolina Rozmus

Swędzenie nóg – objaw niewydolności żylnej

Wiele osób sądzi, że tzw. pajączki to tylko problem estetyczny. W rzeczywistości to dużo poważniejszy symptom, który wskazuje na to, że zastawki żylne nie pracują prawidłowo.

Jak tłumaczy prof. Paluch, w organizmie człowieka za przepływ krwi odpowiadają dwa układy krążenia – tętniczy oraz żylny. To właśnie w żylnym najczęściej krew płynie wbrew sile grawitacji. Odpowiadają za ten proces mięśnie, które nie działają w sposób tak regularny, jak serce.

- Krew powstrzymywana jest przed "spadaniem w dół" przez specjalne struktury zwane zastawkami żylnymi. Tymczasem w niewydolności żylnej krew, zamiast zatrzymywać się na zastawkach, spływa w dół – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie flebolog i dodaje: - To sprawia, że napiera na ściany naczyń, powoduje ich rozszerzenie i spowolnienie przepływu krwi.

Żylaki kończyn

Swędzenie skóry nóg może być pierwszym z objawów niewydolności żylnej
Swędzenie skóry nóg może być pierwszym z objawów niewydolności żylnej © Getty Images

Skutkiem tego jest uszkodzenie zastawek, a w dalszej perspektywie – niewydolność żylna. Jednym z jej objawów może być świąd nóg, wynikający pośrednio z naporu na żyły i naczynia do nich dochodzące.

- To powoduje przesięk, czyli przechodzenie krwi poza przestrzeń naczyniową, czego skutkiem jest stan zapalny. On odpowiada za świąd kończyn – bardzo częsty, choć niespecyficzny objaw – tłumaczy ekspert i przestrzega: - Jeśli swędzą nas nieustannie łydki oraz okolica kostki przyśrodkowej, może to wskazywać na niewydolność żylną, zwłaszcza jeżeli nie jest to jedyna dolegliwość, jaka nam dokucza.

Niewydolność żylna, alergia czy choroby wątroby?

Swędzenie skóry nóg to objaw nieswoisty, który może wskazywać na alergię, a nawet nieprawidłowy sposób depilacji czy nadmierną ekspozycję na słońce. Ale nie tylko.

- Ta dolegliwość może występować w szeregu innych schorzeń – przy zakażeniach bakteryjnych czy grzybiczych oraz w wielu innych patologiach – przyznaje prof. Paluch.

Gdy pojawia się świąd skóry na nogach, może to oznaczać:

  • choroby wątroby – zakażenie wirusami HCV czy HBV, poalkoholową marskość wątroby czy autoimmunologiczne zapalenie wątroby,
  • niedoczynność tarczycy,
  • atopowe zapalenie skóry,
  • świerzb.

Jak podkreśla prof. Paluch, jednak to w niewydolności żylnej świąd skóry zdarza się bardzo często. Nie jest trudny do zdiagnozowania, bo rzadko występuje w oderwaniu od innych symptomów.

- Gdy świąd skóry nóg pojawia się wieczorem, zwłaszcza gdy jest ciepło, i obejmuje nie tylko stopy, ale też łydkę, wówczas prawdopodobieństwo niewydolności żylnej jest bardzo wysokie – tłumaczy.

- Wskazaniem do wizyty u flebologa są również inne objawy w obrębie kończyn dolnych, takie jak: ból, ociężałość nóg, uczucie zmęczonych nóg wieczorem i konieczność poruszania nogami przed snem, czyli tzw. zespół niespokojnych nóg. Alarmujące są również pajączki w okolicy kostki przyśrodkowej czy kolana, żylaki i poszerzenia naczyniowe na całych nogach – wymienia ekspert.

A co się stanie, jeśli zbagatelizujemy nasze dolegliwości? Zdaniem flebologa, choć swędzenie skóry to jeden z najwcześniejszych objawów, to na następnych etapach mogą się pojawiać kolejne dolegliwości w obrębie skóry.

- W kontekście mikrokrążenia w kolejnych stadiach choroby w obrębie nóg pojawiają się obrzęki, zmiany na skórze pod postacią czerwonych wyprysków, zmiana barwy skóry na ciemniejszy, siny, skóra staje się cienka, napięta, przypominająca pergamin. Następnie pojawia się utwardzenie kończyny i objaw tzw. szyjki od butelki szampana. To znaczy, noga jest dość szczupła w okolicach kostki, a wyżej, staje się nabrzmiała – mówi prof. Paluch.

Objawów niewydolności żylnej nie należy bagatelizować, bo skutki mogą być groźne.

Komu grozi niewydolność żylna kończyn dolnych?

Flebolog przyznaje, że są dwa główne czynniki – to predyspozycje genetyczne i zakrzepice, które mogą prowadzić do uszkodzenia zastawek. Ale na chorobę narażone są także osoby, które dużo siedzą, chorują na otyłość, palą papierosy. Inne czynniki ryzyka to wiek, płeć, noszenie butów na wysokim obcasie, ciąża czy doustna antykoncepcja hormonalna.

- Niewydolność żylna dotyka ok. 30 proc. mężczyzn i ok. 60 proc. kobiet – przyznaje ekspert i dodaje, że wśród skutków choroby są nie tylko nieestetyczne zmiany na nogach czy wyjątkowo bolesne owrzodzenia skóry.

Nieleczona niewydolność żylna może nawet prowadzić do śmierci – wśród powikłań choroby lekarz wymienia zakrzepicę żylną, która powoduje tworzenie się skrzepu krwi w naczyniu.

- Ten może się oderwać i trafić nawet do płuc, powodując zatorowość płucną, która potencjalnie jest stanem zagrożenia życia – mówi wprost.

Ekspert podkreśla, że przynajmniej raz w życiu należy wykonać badanie USG dopplerowskie, które oceni stan żył kończyn dolnych, miednicy mniejszej i jamy brzusznej. Dodaje, że w przypadku kobiet to badanie wręcz obowiązkowe, szczególnie wśród tych, które planują ciążę, stosują antykoncepcję lub terapię hormonalną.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Spotkanie na szczycie. Prezydent ma zdecydować o przekazaniu 3,6 mld zł na NFZ
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie