Najważniejsze badania przesiewowe dla mężczyzn

Wiele dolegliwości i chorób, które dotyka mężczyzn, przez długi czas rozwija się bezobjawowo. Jest to bardzo niebezpieczne, gdyż pozornie dobre samopoczucie może uśpić czujność, a tym samym opóźnić diagnozę i leczenie. Co w wielu przypadkach wpływa negatywnie na rokowanie pacjenta. Dlatego też tak istotne jest regularne wykonywanie badań przesiewowych.

Badania przesiewowe, przeprowadzane jeszcze przed wystąpieniem jakichkolwiek objawów, to najlepsze, co może każdy mężczyzna zrobić dla własnego zdrowia. Umożliwiają one bardzo wczesne wykrycie rozmaitych chorób. Na tym etapie szanse na wyleczenie schorzenia są zwykle największe. Które badania są dla panów szczególnie ważne?

Badania przesiewowe to najlepsze, co może każdy mężczyzna zrobić dla własnego zdrowiaBadania przesiewowe to najlepsze, co może każdy mężczyzna zrobić dla własnego zdrowia
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Katarzyna Kurek

/ 8Badanie poziomu cukru we krwi

Mniej więcej 1/3 populacji nie wie, że choruje na cukrzycę. Niezdiagnozowana, a co za tym idzie i nieleczona choroba może prowadzić do bardzo poważnych powikłań, takich jak choroby serca, nerek, udar mózgu czy utrata wzroku. Część z nich może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pacjenta.

Z tego względu tak ważna jest profilaktyka i badanie poziomu cukru we krwi w celach przesiewowych. Jest to szczególnie istotne u tych mężczyzn, którzy znajdują się w grupie ryzyka zachorowania na cukrzycę, m.in. zmagających się z nadwagą lub otyłością, predysponowanych genetycznie, czy prowadzących mało aktywny tryb życia.

/ 8Lipidogram

Lipidogram pozwala na ocenę zawartości we krwi poziomu cholesterolu całkowitego
Lipidogram pozwala na ocenę zawartości we krwi poziomu cholesterolu całkowitego © Zdjęcie autorstwa Melissa Wiese / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Jest to jedno z podstawowych badań laboratoryjnych, w którym możliwa jest ocena zawartości we krwi poziomu cholesterolu całkowitego, cholesterolu dobrego HDL oraz złego LDL, a także trójglicerydów. Podwyższony poziom cholesterolu może zwiększać ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia.

Badanie zaleca się wykonywać zwłaszcza panom po ukończeniu 35. roku życia, szczególnie jeśli obarczeni są oni ryzykiem wystąpienia schorzeń układu krążenia. W grupie ryzyka znajdują się m.in. panowie z nadwagą i otyłością, palący papierosy oraz ci, u których w rodzinie występowały już choroby układu krążenia.

/ 8Regularne pomiary ciśnienia

Wysokie ciśnienie krwi jest jednym z czynników ryzyka wielu chorób
Wysokie ciśnienie krwi jest jednym z czynników ryzyka wielu chorób © Zdjęcie autorstwa Quinn Dombrowski / [CC BY](https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/)

Wraz z wiekiem mężczyzny wzrasta ryzyko pojawienia się u niego nadciśnienia. Wpływ na to ma również styl życia prowadzony przez pacjenta. Niekorzystnie na ciśnienie krwi mogą wpływać takie czynniki, jak nieodpowiednia dieta oraz brak regularnej aktywności fizycznej.

Wysokie ciśnienie krwi jest jednym z czynników ryzyka wielu chorób, w tym chorób serca, udaru mózgu czy niewydolności nerek. Dlatego też to bardzo ważne, aby regularnie kontrolować ciśnienie. Zwłaszcza że w wielu przypadkach nadciśnienie początkowo nie daje charakterystycznych objawów. Często odkrywane jest przez przypadek.

/ 8Badanie dermatoskopowe

Badania dermatoskopowe zaleca się wykonywać średnio raz w roku
Badania dermatoskopowe zaleca się wykonywać średnio raz w roku © Zdjęcie autorstwa Piotr loop / [CC BY-SA](https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0/)

Kolejnym bardzo istotnym badaniem jest badanie dermatoskopowe, w trakcie którego dermatolog ogląda wszystkie znamiona skórne za pomocą dermatoskopu. Umożliwia to wykrycie podejrzanych zmian skórnych, które mogą stanowić podłoże dla rozwoju złośliwego nowotworu skóry, tj. czerniaka.

Zaleca się wykonywanie badania dermatoskopowego średnio raz w roku. Jeśli jednak pojawiają się obciążenia w wywiadzie rodzinnym, lekarz może zdecydować o częstszym przeprowadzaniu badania.

/ 8Kolonoskopia

Kolonoskopia polega na wprowadzeniu przez odbyt cienkiego endoskopu
Kolonoskopia polega na wprowadzeniu przez odbyt cienkiego endoskopu © Adobe Stock

Ryzyko wystąpienia raka jelita grubego u mężczyzn jest nieco wyższe niż w przypadku kobiet. To jedna z częstych przyczyn zgonów u mężczyzn. Wcześnie wykonane badania kolonoskopowe mogą uchronić mężczyznę przed poważnymi komplikacjami zdrowotnymi, które towarzyszą nowotworom.

Kolonoskopia polega na wprowadzeniu przez odbyt cienkiego endoskopu, za pomocą którego można obejrzeć wnętrze jelita grubego. W trakcie zabiegu możliwe jest również pobranie wycinka do badań z obszaru budzącego wątpliwości lekarza. Metoda ta służy profilaktyce oraz diagnostyce nie tylko nowotworów, ale również chorób występujących w odcinku jelita grubego.

/ 8Badanie per rectum

Badanie per rectum
Badanie per rectum © Adobe Stock

To palpacyjne badanie odbytnicy, w trakcie którego możliwe jest wykrycie ewentualnych guzków i stwardnień w obrębie prostaty. Metoda ta stanowi również badanie profilaktyczne w kierunku nowotworów odbytu czy jelita grubego.

Ze zrozumiałych względów wielu mężczyzn odczuwa niechęć do tego rodzaju badania. Jednak jego wartość diagnostyczna jest bardzo duża, dlatego też nie powinno się z niego rezygnować. Samo badanie trwa tylko kilka minut i choć może powodować pewien dyskomfort, to nie jest bolesne.

/ 8Profilaktyczne badania prostaty (PSA)

Oprócz badania per rectum mężczyźni regularnie poddawali się oznaczeniom PSA w surowicy
Oprócz badania per rectum mężczyźni regularnie poddawali się oznaczeniom PSA w surowicy © Adobe Stock

Rak prostaty to najczęściej występujący nowotwór u mężczyzn. Może charakteryzować się stopniowym lub bardzo gwałtownym wzrostem. Co szczególnie istotne, jego wczesne wykrycie daje nawet 90 proc. szans na całkowite wyleczenie!

Z tego względu ważne jest, by oprócz badania per rectum, mężczyźni regularnie poddawali się oznaczeniom PSA w surowicy. Tego rodzaju badania umożliwiają wczesne wykrycie choroby, co z kolei wpływa na rokowania. Badania są istotne zwłaszcza u dojrzałych mężczyzn, powyżej 50. roku życia. Zaleca się, by ci badali się przynajmniej raz w ciągu roku.

/ 8Badanie jąder

Badania USG jąder jest nieinwazyjne i bezbolesne
Badania USG jąder jest nieinwazyjne i bezbolesne © Adobe Stock

Większość przypadków raka jąder występuje między 20. a 54. rokiem życia. Mężczyznom zaleca się regularne wykonywanie samodzielnego badania narządów intymnych. Niepokój powinny budzić ewentualne grudki wyczuwalne na jądrach, zmiana ich kształtu lub wielkości.

Poza tym raz w roku wskazane jest wykonywanie badania USG jąder. Jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne, które pozwala na wykrycie nie tylko raka jądra, ale i innych problemów w tym obszarze, m.in. zapalenie najądrza, żylaki powrózka nasiennego, czy też skręt jądra.

Wybrane dla Ciebie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Wspiera jelita, serce i daje uczucie sytości. Po ten napój warto sięgać codziennie
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Farmaceutka ostrzega przed brakiem leku. "Mogą nie mieć ciągłego dostępu do terapii"
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Do niedawna mieliśmy "zero" zachorowań. Obecnie chorują dziesiątki tysięcy osób
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Innowacyjne terapie raka trzustki. "To może być największy od 30 lat krok w leczeniu"
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Wirus z dzieciństwa, rak w dorosłości? BK na celowniku naukowców
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Powikłania po wypełniaczach. Jak ultrasonografia może im zapobiec?
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Leki, które mogą niszczyć kości. Ciche ryzyko, o którym warto wiedzieć
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Pomagają sercu i poprawiają trawienie. Sięgaj po nie codziennie
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Kardiolożka ostrzega. To "subtelne objawy zawału", od razu wzywaj pomoc
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Wczesne wykrycie raka z krwi. Na czym polega test Galleri?
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Świadczenie wspierające w 2026 roku. Nawet 4134 zł miesięcznie
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach
Smog dusi Polskę. Zagrożenie głównie w dwóch województwach