Nosicielstwo Salmonelli - diagnostyka, kiedy badanie, zakażenie Salmonellą

Najczęstszym badaniem, które wykonuje się dla potwierdzenia zatrucia pałeczką Salmonella, to badanie kału. Można także wykonać bakteriologiczne badanie krwi, wymiocin, moczu lub podejrzanej żywności. Duża liczba produktów i składników spożywczych rutynowo jest testowana, by upewnić się, że nie zawiera groźnych dla zdrowia pałeczek Salmonelli.

Produktami, które szczególnie często poddaje się badaniu na obecność Salmonelli są: mięso, produkty mleczne, jajka oraz produkty zwierające w swoim składzie surowe jaja (np. majonez). Pałeczki Salmonella nie są w stanie rozmnażać się w niskich temperaturach, zatem jeśli próbki nie mogą zostać od razu zbadane, zaleca się ich zamrożenie. Po pobraniu materiału biologicznego prowadzi się hodowlę bakterii Salmonella na odpowiednim podłożu. Wykonuje się to najczęściej 3-krotnie w ciągu 3 dni.

Badanie zalecane jest przy podejrzeniu infekcji. Objawy nosicielstwa Salmonelli, które najczęściej się pojawiają to:

• biegunka ze śluzem lub śluzem i krwią;
• ostre bóle brzucha;
• wymioty;
• odwodnienie;
• niskie ciśnienie krwi.

Badanie na salmonellozę wykonywane jest także u osób bezpośrednio stykających się z produktami spożywczymi przy ich wyrobie, przerobie, pakowaniu, przechowywaniu, obrocie, przewozie oraz przygotowaniu do spożycia. Badanie na salmonellozę wykonywane jest także u wyleczonych z zakażenia Salmonellą, a także u osób z ich bezpośredniego otoczenia.

Nosiciele Salmonelli mogą wykonywać różne zajęcia, ale muszą mieć pozwolenie Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, a zajęcia te nie mogą powodować szerzenia się Salmonelli. Osoby, które są nosicielami Salmonelli mają obowiązek zgłaszania się na rutynowe badania na nosicielstwo Salmonelli, przestrzegać zasad prawidłowej higieny oraz zgłaszać się do Inspektora Sanitarnego za każdym razem, gdy zmieniają miejsce zamieszkania lub zatrudnienia.

Badanie na nosicielstwo Salmonelli jest wykonywane także u osób szczególnie podatnych na zakażenie Salmonellą. Są to osoby o zmniejszonej odporności, głównie noworodki i niemowlęta, a także osoby dorosłe, które leczone są antybiotykami lub były poddane zabiegom chirurgicznym. Większą wrażliwość na zakażenie Salmonellą wykazują także osoby leczone lekami cytotoksycznymi, hormonami kory nadnerczy, promieniami RTG itp.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Jaki wpływ ma salmonella na ciążę? - odpowiada lek. Aneta Zwierzchowska
• Czy salmonella ma wpływ na dorosłe życie? - odpowiada dr n. med. Krzysztof Gierlotka
• W jaki sposób dochodzi do zatrucia Salmonellą? - odpowiada lek. Aleksandra Witkowska

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Do zakażenia Salmonellą głównie dochodzi drogą pokarmową, poprzez spożycie produktów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego (od zakażonych zwierząt). Do zakażeń szpitalnych Salmonellą dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z chorymi dziećmi lub personelem medycznym (przejściowi nosiciele), a także w wyniku pośredniego zakażenia Salmonellą w wyniku styczności z bielizną, termometrem czy innym sprzętem. Do czynników szerzenia się zakażenia Salmonellą zalicza się także drogę powietrzną. Takie zakażenie Salmonellą możliwe jest przy nieodpowiednim sprzątaniu pomieszczeń.

Co zrobić, aby zapobiec zakażeniu bakterią Salmonelli? Należy przede wszystkim:
• myć ręce po wyjściu z toalety;
• myć ręce przed przygotowaniem posiłków;
• utrzymywać w czystości naczynia i sprzęty kuchenne, a także dbać o czystość całej kuchni;
• przechowywać żywność w odpowiedniej (niskiej) temperaturze;
• odpowiednio przechowywać produkty spożywcze w lodówce, tzn. należy wydzielić miejsce w lodówce na surowy drób, mięso i jaja w taki sposób, aby nie stykały się z innymi produktami;
• myć jaja przed rozbiciem skorupki;
• unikać lodów i ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców.

Aby nie doszło do zakażenia Salmonellą, należy także odpowiednio przygotowywać posiłki. Zaleca się nie rozmrażać i ponownie zamrażać tej samej żywności, całkowicie rozmrażać drób, mięso, ryby i ich przetwory przed przystąpieniem do smażenia, pieczenia, gotowania. Posiłki przygotowywać poprzez poddawanie ich działaniu wysokiej temperatury (gotowanie, pieczenie, duszenie). Jest to najłatwiejszy sposób niszczenia Salmonelli. Jaja używane do wyrobu potraw i deserów, nie poddawanych działaniu wysokiej temperatury, zaleca się wyparzać przez 10 sekund.

Źródła

1. Bakteryjne zatrucia pokarmowe
2. Boroń-Kaczmarska A. Choroby zakaźne w zarysie, Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin 2004, ISBN 83-89318-35-0
3. Cianciara J., Juszczyk J., Choroby zakaźne i pasożytnicze, Czelej, Lublin 2007, ISBN 978-83-60608-34-0
4. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2007, ISBN 978-83-7522-010-0