Objawy i diagnostyka łysienia androgenowego
Łysienie jest dużym problemem estetycznym i psychologicznym, gdyż uważane jest za objaw starzenia się i przyczynę mniejszej atrakcyjności. Powoduje to wielokierunkowe zaburzenia psychologiczne: obniżoną samoocenę, trudności w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych, trudności w znalezieniu atrakcyjnej posady. Jednym z rodzajów łysienia jest łysienie androgenowe spowodowane zmianami hormonalnymi zachodzącymi w organizmie człowieka. Dotyczy przeważnie mężczyzn, choć występuje także u kobiet.
1. Co to jest łysienie?
Łysienie jest to przejściowe lub trwałe wypadanie włosów na ograniczonej powierzchni lub obejmującej cała owłosioną skórę głowy. Najczęstszą przyczyną wypadania włosów jest łysienie androgenowe. Stanowi ono ok. 95% wszystkich przypadków. Do pozostałych przyczyn łysienia należą:
- przyczyny mechaniczne - łysienie wskutek naciągania włosów uczesaniem, wyrywanie włosów, (trichotillomania),
- przyczyny toksyczne - zatrucia talem, zatrucia arsenem, rtęcią,
- choroby zakaźne - dur, kiła wtórna,
- choroby układowe (np. toczeń),
- leki - środki stosowane w terapii nowotworów i leki immunosupresyjne,
- leki przeciwtarczycowe - środki przeciwkrzepliwe,
- zapalenie autoimmunologiczne- łysienie plackowate,
- choroby włosów (np. grzybica),
- choroby skóry owłosionej (np. liszaj płaski).
2. Łysienie androgenowe - przyczyny
Łysienie androgenowe jest to wypadanie włosów związane z wpływem androgenów, czyli męskich hormonów płciowych, na mieszki włosowe. Androgeny, a zwłaszcza dihydrotestosteron, wpływają na cykl rozwojowy włosów. Powodują one stymulację rozwoju włosów na twarzy i w okolicach narządów płciowych, zaś hamują ich rozwój w obrębie owłosionej skóry głowy. Skutkuje to skróceniem fazy wzrostu włosa z jednoczesnym wydłużeniem fazy spoczynkowej włosa telogenu, co powoduje, że włosy stają się krótsze, cieńsze i wypadają. U podłoża tego schorzenia leżą zaburzenia genetyczne, wiek i wysokie poziomy androgenów.
3. Łysienie androgenowe - objawy
Pierwsze objawy łysienia androgenowego pojawiają się u mężczyzn między 20. a 30. rokiem życia, u kobiet nieco później powyżej 30. roku życia. Łysienie rozpoczyna się powiększeniem kątów czołowo-skroniowych, a następnie dochodzi do przerzedzania włosów na szczycie głowy. Ten typ łysienia nazywany jest typem męskim. U kobiet możliwy jest rozwój łysienia typu męskiego, ale także możliwy jest rozwój łysienia typu kobiecego. W typie kobiecym dochodzi do przerzedzenia włosów na szczycie głowy z zachowaniem 2-3 centymetrowego pasma włosów nad czołem. Pierwszym objawem łysienia androgenowego u kobiety może być poszerzenie się przedziałka. Należy zaznaczyć, że łysienie androgenowe u kobiet zazwyczaj nie prowadzi do całkowitej utraty włosów, a jedynie do ich przerzedzenia.
4. Łysienie androgenowe - diagnoza
Pierwszym etapem w postawieniu diagnozy łysienia androgenowego, jest dokładna i wnikliwa rozmowa z pacjentem o przebiegu procesu wypadania włosów, czasie trwania, stosowanym do tej pory leczeniu, o podobnych przypadkach w rodzinie. Drugim krokiem jest badanie lekarskie, w którym należy ocenić zaawansowanie procesu utraty włosów oraz obecność zmian często towarzyszących łysieniu androgenowemu, takich jak:
- trądzik,
- łojotok,
- hirsutyzm.
Zmiany te podobnie jak łysienie spowodowane są wysokim stężeniem androgenów we krwi. Do rozpoznania łysienia androgenowego u mężczyzny wystarczy zazwyczaj badanie kliniczne. U kobiet wskazane jest wykonanie badań dodatkowych, takich jak trichogram i poziomy hormonalne. Badanie to polega na ocenie stanu korzeni włosów oraz odsetek włosów w poszczególnych fazach cyklu włosowego. Cykl włosowy składa się z trzech faz:
- fazy wzrostu i wydłużania się włosa - anagenu, który trwa kilka lat,
- fazy zaniku - katagenu,
- fazy spoczynku - telogenu.
5. Fazy rozwoju włosów
W katagenie zmniejszają się procesy metaboliczne we włosie, który ulega skróceniu i traci łączność z brodawką. Faza katagenu trwa kilka tygodni. Następnie włos wchodzi w fazę telogenu, podczas której następuje dalsze ścieczenie włosa zakończone jego wypadnięciem. Trwa ona kilka miesięcy. Fazy te u człowieka przebiegają niesynchronicznie. U zdrowej osoby 85% włosów jest w fazie anagenowej, ok. 15% w fazie telogenowej i 1% w fazie katagenowej. U osoby z łysieniem androgenowym dochodzi do wydłużenia fazy telogenowej, co w trichogramie przejawia się, jako zwiększenie odsetku włosów telogenowych do ok. 30%, oraz skróceniu fazy anagenowej (zmniejszeniu ulega odsetek włosów anagenowych). Ze względu na etiologię hormonalną łysienia androgenowego oraz w celu wykluczenia innych hormonalnych przyczyn utraty włosów pacjentom zleca się wykonanie badań poziomów wolnego i całkowitego testosteronu, dihydroepitestosteronu, estrogenów, poziomu TSH, hormonów tarczycy oraz ferrytyny-białka uczestniczącego w przechowywaniu żelaza w organizmie.
Łysienie androgenowe jest uwarunkowane genetycznie )występuje rodzinnie) i rasowo (najczęściej występuje u mężczyzn rasy białej).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.