Odmrożenia stóp
Odmrożenie stóp może przydarzyć się każdemu. Kiedy przychodzą zimne mrozy, niskie temperatury najpierw odczuwają kończyny. Stopy są najbardziej oddalone od serca, a w dodatku znajdują się w bliskim kontakcie z ziemią. Przebywając długo na mrozie, możesz odczuwać dyskomfort spowodowany wolniejszym krążeniem. Powstanie i stopień ciężkości odmrożeń zależą od temperatury, wilgotności powietrza, prędkości wiatru, powierzchni skóry i czasu działania zimna.
1. Objawy odmrożenia stóp
Odmrożenie stóp charakteryzuje się czasowym lub nieodwracalnym uszkodzeniem tkanek, które powstaje w wyniku działania temperatury, która jest niższa niż zero stopni Celsjusza. W przypadku wystąpienia czynników zwiększających ryzyko (np. bardzo silny wiatr), odmrożenie może wystąpić również w temperaturze kilku stopni powyżej zera. Wpływ niskiej temperatury prowadzi do zatrzymania przepływu krwi w naczyniach krwionośnych, które zaopatrują w krew skórę, tkankę podskórną i mięśnie. W wyniku odmrożenia stóp dochodzi do przejściowego uszkodzenia lub całkowitego obumarcia oziębłych części ciała.
Objawy odmrożenia stóp zależą od temperatury i czasu wystawienia na działanie zimna. Oto najczęstsze objawy odmrożenia:
- narastające mrowienie, odrętwienie i zesztywnienie odmrożonej okolicy, która stopniowo blednie,
- pojawia się pęcherz wypełniony jasnym, czasem nieco krwistym, przejrzystym płynem,
- podczas ogrzewania odmrożonych części ciała pojawia się nieprzyjemne mrowienie i pieczenie, wyraźnie zmienia się zabarwienie skóry – od bladego, poprzez czerwony, aż do sinego.
2. Przyczyny odmrożenia stóp
Odmrożenia są szczególną reakcją skóry na niską temperaturę. Zimno samo w sobie jest uciążliwym warunkiem dla organizmu, ale w przypadku nagłej zmiany temperatury na gorącą może to skutkować odmrożeniem. Naczynia włosowate układu krwionośnego w stopach, które zostały poddane oziębieniu, ulegają znacznemu skurczeniu się.
Ryzyko odmrożenia wiąże się z sytuacjami, gdzie:
- wcześniej został spożywany alkohol i/lub narkotyki (dochodzi do osłabienia naturalnych mechanizmów utrzymania stałej temperatury ciała),
- występuje silny wiatr, który potęguje działanie niskiej temperatury,
- ubranie jest wilgotne lub mokre,
- występuje cukrzyca,
- osoba jest w podeszłym wieku (wydolność krążenia jest pogorszona),
- występują choroby naczyń krwionośnych,
- osoba jest nałogowym palaczem tytoniu.
3. Sposoby na odmrożenia
Ogólne zalecenia są niezwykle ważne, gdyż często do odmrożeń dochodzi w warunkach, gdy szybka pomoc lekarska jest niemożliwa, a poza tym leczenie farmakologiczne i chirurgiczne ma w większości przypadków jedynie znaczenie dodatkowe.
Przy odmrożeniach należy postępować według następujących zasad:
- jak najszybciej udać się do ciepłego pomieszczenia, a następnie ściągnąć ubranie z odmrożonych stóp;
- odmrożonych kończyn nie wolno rozmasowywać;
- odmrożone stopy należy umieścić w ciepłej wodzie o temperaturze ok. 25 stopni Celsjusza, następnie ogrzewać, szybko zwiększając temperaturę do maksymalnie 40 stopni Celsjusza (nie wolno stosować cieplejszej wody, ponieważ prowadzi to do większego uszkodzenia tkanki);
- alternatywę dla ciepłej wody może stanowić ciało innej osoby.
4. Domowe sposoby na odmrożenia
- Należy podawać do picia dużą ilość ciepłych, słodzonych napojów, nie wolno podawać alkoholu.
- Po ogrzaniu stopy należy zawinąć ją w suche, miękkie ubranie lub bandaż, a zewnętrzne uszkodzenia skóry zaopatrzyć suchym, jałowym opatrunkiem.
- Po ustąpieniu ostrych objawów stosuje się naprzemienne ciepłe i zimne kąpiele, wcieranie maści z zawartością ichtiolu i balsamu peruwiańskiego (niewskazany jest dla alergików).
- Na odmrożenia stosuje się maść z arniki, ale tylko w przypadku skóry na piętach bez pęknięć i otarć.
- Krążenie poprawiają preparaty zawierające duże ilości witaminy C.
- Można stosować maść rozgrzewającą, np. kamforową.
- Bardzo dobre efekty w przypadku odmrożeń stóp daje kąpiel parafinowa, która wpływa na poprawę wyglądu skóry.
- Skuteczną kuracją jest moczenie stóp w gorącej wodzie z dodatkiem łyżeczki sproszkowanej gorczycy.
- Można moczyć stopy w ciepłej oliwie z oliwek.
5. Leczenie odmrożeń stóp
Proces leczenia odmrożeń stóp przechodzi przez kilka etapów:
- początkowo dolegliwości bólowe, obrzęk i zaczerwienienia odmrożonej stopy nasilają się;
- podczas ogrzewania następuje utrata czucia;
- w miejscu uszkodzenia skóry pojawia się bezbarwna, krwista, ropna wydzielina;
- następuje pogorszenie samopoczucia, pojawia się gorączka, ból mięśni, zawroty głowy;
- przy wysokim stopniu odmrożenia kończynę należy odciążyć, nie należy w tym czasie chodzić.
Uniknięcie odmrożeń bywa trudne, gdyż w czasie mrozów z przyjemnością wchodzimy z zimna do ciepłego pomieszczenia. Warto unikać bezpośredniego kontaktu odmrożonych stóp z gorącym powietrzem. Odmrożenie często zanika samoistnie, jeśli zaś towarzyszy ci ból, skontaktuj się z lekarzem.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.