Odra
Odra to choroba wywoływana przez paramiksowirusa. Odra występuje głównie u dzieci w wieku przedszkolnym. Do zakażenia odrą najczęściej dochodzi drogą kropelkową, rzadziej przy zetknięciu z moczem chorego na odrę. Chory na odrę zaraża się już na pięć dni przed pojawieniem się wysypki oraz cztery dni po jej ustąpieniu.
Obecnie odra u niemowląt pojawia się bardzo rzadko. Zawdzięczamy to szeroko rozpowszechnionym szczepieniom obowiązkowym niemowlaków przeciwko odrze. Jednak czasem zdarza się, że niemowlaki po ukończeniu 6. miesiąca życia chorują na odrę.
Odra - objawy
Odra jest bardzo zaraźliwa. Zachorowaniu na wirus odry towarzyszą charakterystyczne objawy. Głównym objawem odry jest charakterystyczna wysypka na ciele.
Wysypka w odrze jest bardzo specyficzna i ciężko ten objaw odry pomylić z czymś innym. Wysypka w czasie odry składa się ze zlewających się czerwonych plam pokrytych drobnymi krostkami. Z powodu wysypki w czasie odry dochodzi również do zaczerwienienia śluzówki jamy ustnej. W czasie odry objawy wysypki zaczynają znikać po 4-5 dniach.
Innych objawy odry to gorączka, katar, ból gardła, suchy i duszący kaszel, zaczerwienienie twarzy i oczu oraz światłowstręt.
Odra - przebieg
Odra rozwija się w trzech fazach:
- Okres nieżytowy odry, w którym pojawia się gorączka, nieżyt nosa, osłabienie, zapalenie spojówek, światłowstręt, suchy kaszel. Okres nieżytowy odry trwa 9-14 dni. Po 2-3 dniach pojawiają się plamki Koplika – białe plamki z czerwoną obwódką na błonie śluzowej policzka.
- Okres wysypkowy odry – trwa do czterech dni. Przy wysokiej gorączce pojawia się okres wysypkowy odry, najpierw za uszami i czole, następnie rozwija się na twarzy, szyi, tułowiu i kończynach. Plamki stają się gęstsze i wypukłe, mogą się też zlewać. Dziecko chore na odrę jest wrażliwe na światło, łzawi i ma zaczerwienione oczy.
Czasem w czasie odry na zębach pojawiają się niebiesko-białe plamki, rodzice mogą też zauważyć nalot na języku chorego na odrę dziecka - nalot obecny jest również na migdałkach. Wysypka u niemowląt schodzi w takiej kolejności, jakiej się pojawiła, czyli od głowy do nóg. Krostki najpierw mają kolor bladoróżowy i stopniowo zmieniają swoją barwę na ciemnoróżową, aż w końcu osiągają brunatny kolor i łuszczą się. Wtedy gorączka zaczyna opadać.
- Okres zdrowienia – wysypka blednie, temperatura spada, zanika kaszel.
U każdego dziecka odra przebiega inaczej, w niektórych przypadkach wysypka nie pojawia się. Gdy tylko zauważymy pierwsze objawy odry u dzieci, należy jak najszybciej udać się do lekarza.
Odra - leczenie
Lekarz diagnozuje odrę i w zależności od jej przebiegu pozwala dziecku zostać w domu albo kieruje je do szpitala. Leczenie odry wymaga ciągłego leżenia w łóżku, do którego trudno nakłonić małe dzieci. Jeśli leczenie odry u dziecka przebiega w domu, należy nie zapominać o innych domownikach i wprowadzić w życie zasady izolacji.
W czasie leczenia odry dziecko musi przebywać w osobnym i ciemnym pokoju, warto zwracać uwagę na temperaturę w pomieszczeniu - wirus odry jest wrażliwy na zbyt niską i zbyt wysoką. Leczenie odry wymaga częstego wietrzenia pokoju i zadbać o to, aby maluch nie przebywał w wysuszonym pomieszczeniu, gdyż to jeszcze bardziej podrażni jego błony śluzowe.
Dziecko chore na odrę powinno zjadać tylko to, co łatwo mu przełknąć. W czasie leczenia odry mały pacjent powinien zażywać witaminę A, a jeśli gorączka przekracza 38 st. C, można podać mu środek przeciwgorączkowy. Silny kaszel warto zwalczać syropem. Jeśli pojawi się sztywność karku, nagłe podwyższenie temperatury oraz krwawienie z dziąseł, trzeba koniecznie skonsultować się z lekarzem.
Jak każda inna choroba odra może wywołaś powikłania, a wśród nich zapalenie płuc, zapalenie krtani, zapalenie tchawicy, biegunka, zapalenie ucha środkowego oraz rzadko - zapalenie mózgu.
Odra to poważna choroba, dlatego tak istotna jest profilaktyka odry. Szczepienia dla niemowląt są formą najskuteczniejszej ochrony przed wirusem odry. Nie można lekceważyć tych szczepień i trzeba zabierać dziecko na zalecane szczepienia.
Odra - powikłania
W wyniku odry może dojść do groźnych dla zdrowia i życia powikłań. Powikłania po odrze mogą nawet doprowadzić do śmierci dziecka. Jeśli dziecko nie jest zaszczepione przeciwko odrze, może mu grozić bakteryjne zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, mięśnia sercowego lub mózgu, a nawet podostre stwardniające zapalenie mózgu.
Powikłania po odrze są bardzo groźne, jednak najniebezpieczniejsze jest podostre stwardniające zapalenie mózgu. Rozwija się ono nawet na 7-10 lat po odrze. Charakterystycznym objawem tego powikłania po odrze jest bardzo wysoki poziom przeciwciał, zaburzenia mowy, upośledzenie umysłowe oraz niedowłady kończyn. Wszystko to prowadzi do stanu odmóżdżeniowego i śmierci w ciągu 1-2 lat.