Opiekowali się latami, teraz zostali z niczym. Luka w przepisach pozbawia ich prawa do zasiłku
Setki opiekunów osób z niepełnosprawnością znajdują się w dramatycznej sytuacji. Choć przez wiele lat pełnili rolę całodobowych opiekunów, po zakończeniu swojej misji nie mogą liczyć na podstawowe wsparcie ze strony państwa. Wszystko przez niedopatrzenie w nowelizacji przepisów.
W tym artykule:
Problem, którego nie przewidziano
Wprowadzone w ostatnich miesiącach zmiany dotyczące tzw. świadczenia wspierającego miały ułatwić życie osobom z niepełnosprawnościami i ich bliskim.
Tymczasem, jak pokazują najnowsze orzeczenia sądów, nowe regulacje pozbawiły część opiekunów prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Powód? Obowiązek zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego za czas oczekiwania na decyzję administracyjną, co w świetle prawa oznacza brak wymaganego stażu do uzyskania zasiłku.
Dotknięci zmianami są głównie opiekunowie osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zazwyczaj przez wiele lat, niekiedy przez dekady, rezygnowali z pracy zawodowej, by całkowicie poświęcić się opiece nad bliskimi.
BRODACID LEK NA KURZAJKI - Q&A 4
Dzięki świadczeniu pielęgnacyjnemu mogli uzyskać prawo do zasiłku dla bezrobotnych po zakończeniu opieki, warunkiem było pobieranie tego świadczenia przez co najmniej 365 dni w ciągu ostatnich 18 miesięcy.
Nowelizacja przepisów nakłada na nich jednak obowiązek zwrotu tego świadczenia za okres oczekiwania na decyzję o przyznaniu świadczenia wspierającego. W efekcie formalnie nie mają już wymaganego okresu pobierania świadczenia. Tym samym tracą podstawę do uzyskania zasiłku dla bezrobotnych.
Dramatyczne skutki prawnego niedopatrzenia
W jednej z analiz opisywany jest przypadek osoby, która została zobowiązana do zwrotu świadczenia za 167 dni. W związku z tym urząd pracy uznał, że nie spełnia ona wymaganego warunku 365 dni pobierania świadczenia w ciągu 18 miesięcy.
Tylko dzięki decyzji sądu, który "wydłużył" analizowany okres o te 167 dni, osoba ta otrzymała prawo do zasiłku. Eksperci jednak podkreślają, to rozpaczliwa próba ratowania niespójnego systemu, a nie trwałe rozwiązanie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu przyznał wprost: literalne stosowanie przepisów prowadzi do absurdalnych i niesprawiedliwych skutków. Zdaniem sądu, przewlekłość postępowania administracyjnego nie może skutkować odebraniem prawa do zasiłku osobom, które spełniły wszystkie inne warunki.
"Nie do przyjęcia jest interpretacja, która pomija czas trwania postępowania i jego wpływ na sytuację osoby rejestrującej się jako bezrobotna" – czytamy w uzasadnieniu wyroku z kwietnia 2025 roku.
Eksperci i środowiska opiekunów mówią jednym głosem: potrzebna jest natychmiastowa korekta ustawy. Obecne przepisy pozostawiają osoby po wieloletniej opiece bez żadnego wsparcia finansowego, ubezpieczenia zdrowotnego ani statusu zawodowego. Nowe świadczenie wspierające, które miało być szansą na uproszczenie i większą sprawiedliwość, stało się źródłem kolejnej luki.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
