Ortoptysta – kim jest, czym się zajmuje i co leczy?
Ortoptysta jest specjalistą, który zajmuje się zaburzeniami widzenia obuocznego. W centrum jego zainteresowania znajdują się problemy z widzeniem dotyczące obuoczności i dysproporcji w tym zakresie oraz funkcjonowaniem ruchowym gałek ocznych. Co to oznacza? Co warto wiedzieć?
1. Kim jest ortoptysta?
Ortoptysta to specjalista, który zajmuje się badaniem oraz leczeniem wszelkich nieprawidłowości pojawiających się w widzeniu obuocznym, dysproporcji w tym zakresie oraz funkcjonowania ruchowego gałek ocznych. Jej zadaniem jest diagnozowanie i rehabilitacja zaburzeń widzenia obuocznego i prawidłowego postrzegania. Ortoptyści pracują zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi.
Ortoptysta to specjalista zajmujący się ortoptyką. Ortoptyka jest działem okulistyki, który zajmuje się badaniem, leczeniem i rehabilitacją zaburzeń obuocznego widzenia oraz widzenia przestrzennego (stereoskopowego). Nazwa pochodzi od greckiego „ortos”, co znaczy prosty oraz „opticos”, czyli wzrok.
Ortoptyści pracują w gabinetach okulistycznych, gabinetach optycznych i ortoptycznych (mogą prowadzić własną działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług medycznych w zakresie optyki), poradniach leczenia zeza, poradniach patofizjologii widzenia, poradniach neurookulistycznych, zarówno działających w ramach umowy z NFZ, jak i na zasadach komercyjnych. Ortoptyści pracują również na szpitalnych oddziałach okulistycznych. Zwykle współpracują z lekarzem okulistą i wykonują badania na jego zlecenie.
Zawód ortoptysty lub ortoptystki nie wymaga ukończenia studiów medycznych i uzyskania specjalizacji w zakresie okulistyki. Obowiązkowe jest ukończenie dwuletniej szkoły policealnej oraz zdanie egzaminu, potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. W Polsce zawód ortoptysty powstał w 1979 roku.
2. Co leczy ortoptysta?
Ortoptysta zajmuje się badaniem, diagnozowaniem oraz usprawnianie narządu wzroku u osób, u których występują trudności w prawidłowym widzeniu, współpracy obu gałek ocznych lub zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Ortoptysta prowadzi terapię:
- zeza i uciekania oka,
- niedowidzenia,
- nieprawidłowego widzenia obuocznego spowodowanego ubytkiem wzroku w jednym oku,
- osłabionego widzenie obuocznego,
- nieprawidłowej akomodacji (ostrości widzenia przedmiotów, które znajdują się i daleko, i blisko),
- zaburzeń fiksacji,
- zaburzeń widzenia stereoskopowego oraz innych problemów funkcjonalnych oczu u dzieci i dorosłych.
Do ortoptysty warto się zgłosić, gdy pojawiły się zaburzenia związane z widzeniem obuocznym, takie jak brak ostrości, trudności z określeniem odległości, dwojenie obrazu, ale również częste łzawienie oczu, mrużenie oczu lub przymykanie jednego oka, zezowanie czy opadanie powieki.
3. Czym zajmuje się ortoptysta?
Ortoptysta wykonuje badania okulistyczne pod kątem doboru okularów, pryzmatów czy soczewek kontaktowych oraz badania strabologiczne, polegające na diagnostyce zeza.
Oznacza to, że specjalista ocenia stan widzenia pacjenta, a badania układu wzroku wykonuje za pomocą odpowiednich urządzeń i tablic testowych. W ramach badania ortoptycznego może wykonać również ocenę dna oka, pola widzenia, ruchów oczopląsowych oraz ciśnienia śródgałkowego.
Do głównych zadań ortoptysty należą badania wad refrakcji (zaburzenia polegające na nieprawidłowym docieraniu światła do siatkówki oka), kąta zeza, ostrości widzenia, stopni widzenia obuocznego, ruchomości gałek ocznych, akomodacji (problemy z uzyskiwaniem ostrości przedmiotów, które znajdują się daleko lub blisko), równowagi sensorycznej oczu, fiksacji (ukierunkowanie spojrzenia w jednym punkcie), korespondencji siatkówkowej.
Ortoptysta asystuje także przy badaniach okulistycznych dotyczących utraty widzenia zaburzeń gałkoruchowych oraz diagnostyce chorób narządu wzroku, takich jak jaskra, zaćma.
Terapia wzroku powinna polegać na wykonywaniu indywidualnie dobranych ćwiczeń ortoptycznych, stanowiących integralną część specjalistycznego leczenia okulistycznego rozpoznanych wad. Tym samym do zadań ortoptysty należy opracowanie indywidualnych zestawów ćwiczeń oraz prowadzenie rehabilitacji narządu wzroku po operacjach zeza i urazów w obrębie oczodołu, także nauczanie dzieci i ich opiekunów technik ćwiczeń do samodzielnego wykonywania w warunkach domowych. Do poradni ortoptycznej kierowane są również osoby po zabiegu chirurgicznym w obrębie gałki ocznej, które wymagają rehabilitacji lub usprawnienia narządu wzroku. Ortoptysta przygotowuje także pacjenta do zabiegu operacyjnego.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.