Orzechy kola. Wspierają zdrowie, pomagają w odchudzaniu i zastępują "małą czarną"

Orzechy kola to owoce wiecznie zielonych drzew (Cola acuminata i Cola nitida) rosnących w tropikalnych lasach Afryki, osiągających wysokość ok. 12-18 metrów. Owoce z drzewa kola mają kształt gwiazdy, a mieści się w nich od dwóch do pięciu orzechów. Wielkością przypominają kasztany, pokryte są twardą, "skórzastą" osłoną. Świeże orzechy kola są gorzkie, jednak po wysuszeniu stają się łagodniejsze w smaku i zmieniają zapach na przypominający gałkę muszkatołową.

Orzech kola jest ważnym elementem kultury wielu krajów Afryki Zachodniej, cenionym za działanie pobudzające ośrodkowy układ nerwowy. W Afryce sprzedawany jest na każdym targu, w każdym kiosku i sklepiku. Wielu mieszkańców codziennie żuje te orzechy dla zastrzyku kofeiny - jeden orzech zawiera więcej kofeiny niż dwie duże filiżanki amerykańskiej kawy.

W krajach zachodnich (Stanach Zjednoczonych i Europie) częściej spotyka się ekstrakt z orzecha kola, niż sam świeży orzech, jednak bez problemu można kupić orzechy kola w sklepach internetowych oferujących zdrową żywność. Ekstrakt z kolei jest popularnym środkiem aromatyzującym, wykorzystywanym w napojach, tupu cola, a obecnie także w wielu napojach energetycznych. W przeszłości ekstrakt z orzecha koli był stosowany w niektórych lekach odchudzających oraz dostępnych bez recepty środkach pobudzających.

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) uznała orzech kola za ogólnie bezpieczny do spożycia przez ludzi. Ekstrakt z niego jest sklasyfikowany jako naturalny aromat spożywczy. FDA zatwierdziła również jego stosowanie jako składnika nieaktywnego w niektórych produktach farmaceutycznych.

Obecnie ekstrakt z orzecha kola jest także sprzedawany jako suplement ziołowy. Takie suplementy zazwyczaj nie podlegają nadzorowi FDA, choć często zawierają ostrzeżenie dotyczące zawartości kofeiny. Amerykańskie Stowarzyszenie Produktów Ziołowych (American Herbal Products Association) umieszcza orzech kola na liście substancji zawierających kofeinę, których nie powinny stosować kobiety w ciąży, karmiące piersią, ani osoby poniżej 18 roku życia.

Wzmianki na temat licznych korzyści zdrowotnych orzecha kola sięgają tysiące lat. Dawniej twierdzono, że orzech kola słodzi "zepsutą" wodę, łagodzi zmęczenie i zmniejsza głód. Większość tych twierdzeń należy traktować jako legendy, ponieważ nie zostały do tej pory potwierdzone naukowo.

Niektóre badania wykazały jednak korzystny wpływ orzechów koli na zdrowie - zwłaszcza w obszarze poprawy trawienia, przyspieszenia metabolizmu, lepszego krążenia i wzmacniania układu odpornościowego.

Zdaniem naukowców, pozytywne działanie tego rodzaju orzechów wynika z wysokiej zawartości kofeiny, która dodaje energii i zmniejsza apetyt. Kofeina bowiem od dawna jest znana ze swojego działania hamującego apetyt, zaś ekstrakt z orzecha kola może dodatkowo wspierać spalanie tłuszczu w organizmie. Dzieje się tak prawdopodobnie dzięki pozytywnemu wpływowi tych orzechów na metabolizm, który może przyspieszać tempo przemiany materii i zwiększać wydatkowanie energii.

Jednym z unikalnych efektów działania orzecha kola, również głównie dzięki zawartości kofeiny, jest jego potencjalna zdolność do stymulowania organizmu i przyspieszania pracy serca. Choć może to być niebezpieczne dla osób z chorobami układu krążenia, u osób z wolniejszym metabolizmem może zapewnić potrzebny zastrzyk energii. W umiarkowanych ilościach kofeina działa pobudzająco i może wspierać zdrowie serca.

Korzenie, łodygi i liście drzewa kola zawierają lotne związki, które mogą zapobiegać niektórym infekcjom bakteryjnym w organizmie. Infekcje te obejmują m.in. bakterie odpowiedzialne za choroby układu oddechowego, takie jak zapalenie oskrzeli.

Poza tym uważa się, że jedzenie orzechów koli pomaga w leczeniu:

• chorób jelit,
• zaparć,
• chorób skóry,
• bólów głowy oraz zębów,
• redukcji wrzodów,
• porannych nudności,
• depresji,
• niskiego popędu seksualnego,
• czerwonki,
• problemów z oczami.

Amerykanie od dawna spożywają napoje zawierające kolę, nie doświadczając przy tym negatywnych skutków zdrowotnych. Orzech kola jest w rzeczywistości nasieniem znajdującym się wewnątrz owocu, więc nie wywołuje alergii na orzechy drzewne.

Czy to oznacza, że spożywanie orzechów kola nie wiąże się z żadnymi możliwymi skutkami ubocznymi? Zdaniem naukowców, skutki uboczne wynikające z jedzenia orzecha kola i ekstraktu z niego są podobne do tych wynikających z zażycia porównywalnej dawki kofeiny.

Kofeina wywiera wiele efektów na organizm, m.in.:

• stymuluje ośrodkowy układ nerwowy sprawiając, że czujesz się pobudzony i pełen energii,
• działa moczopędnie, pomagając wydalać nadmiar soli i wody poprzez częstsze oddawanie moczu,
• zwiększa wydzielanie kwasu żołądkowego, co może prowadzić do zgagi i problemów żołądkowych,
• utrudnia wchłanianie wapnia przez organizm,
• podnosi ciśnienie krwi.

Większość osób może bezpiecznie tolerować około 400 mg kofeiny dziennie. Należy jednak zaznaczyć, że kofeina może działać inaczej na różne osoby.

Napoje energetyczne nie podają zawartości kofeiny pochodzącej ze składników ziołowych, więc napój z ekstraktem orzecha kola może zawierać znacznie więcej kofeiny, niż wskazuje etykieta. Zbyt duża ilość kofeiny może powodować niepożądane skutki uboczne, takie jak m.in.:

• ból głowy,
• uczucie niepokoju, lęk,
• nadmierne pobudzenie, bezsenność,
• odwodnienie,
• zawroty głowy,
• drżenie i nerwowość,
• szybkie lub nieregularne bicie serca,
• uzależnienie i objawy odstawienia.

Zbyt duża ilość kofeiny może prowadzić do problemów zdrowotnych i jest szczególnie niebezpieczna w połączeniu z alkoholem. Połączenie kofeiny z alkoholem sprawia, że organizm mylnie ocenia stopień upojenia, co może prowadzić do zatrucia alkoholem i prowadzenia pojazdów pod jego wpływem.

Źródło: https://www.healthline.com/, https://www.organicfacts.net/

Źródła

1. Dagmara Dąbek