Owsica - czym jest, objawy, leczenie
Owsica jest chorobą pasożytniczą, wywoływaną przez owsiki, których jaja są składane na zewnątrz odbytu i wokół krocza. Najczęściej występuje ona u dzieci i jest spowodowana brakiem higieny – dzieci, dotykając swoich okolic intymnych, przenoszą larwy do układu pokarmowego. Może rozwinąć się ona także wskutek zjedzenia pożywienia z larwami owsika lub poprzez retroinwazję.
1. Owsica - czym jest?
Owsica to inwazyjna choroba pasożytnicza. Powoduje ją owsik ludzki należący do rodziny nicieni. Pasożytują one w jelicie grubym, wyrostku robaczkowym oraz końcowym odcinku jelita cienkiego. Dorosłe owsiki wydalane są czasem z kałem – są to małe, białe robaczki. Pasożyty mają otwór gębowy w przedniej części ciała, zakończony trzema kurczliwymi wargami, za pomocą których przyczepiają się do błony śluzowej jelit i wysysają z nich treść pokarmową, którą się żywią.
Samce giną po zapłodnieniu samic, które wymierają po złożeniu jaj. Samica pasożyta składa ok. 8000-12000 jaj w okolicy odbytu lub - w przypadku kobiet - na przedniej ścianie pochwy. Jaja składane są poza organizmem człowieka, gdyż zapewnia im to odpowiednią temperaturę do rozwoju, czyli ok. 30-36 stopni Celsjusza.
Chorzy, dotykając palcami okolic intymnych i bielizny osobistej, zbierają na swoje ręce jajeczka (mogą się one znajdować również w pościeli), a następnie przy braku higieny dostają się one do przewodu pokarmowego poprzez połykanie lub wdychanie jaj. Dlatego też owsica u dzieci jest chorobą stosunkowo częstą, gdyż nie dbają one o higienę, np. po skorzystaniu z toalety czy przebudzeniu się. Nie oznacza to jednak, że nie może się ona rozwijać u dorosłych.
2. Owsica - objawy
Owsica u dorosłych występuje dużo rzadziej niż u dzieci, w przypadku których objawy są dużo łatwiejsze do zdiagnozowania. Należą do nich:
- utrata apetytu;
- spadek masy ciała;
- bladość skóry;
- podkrążone oczy;
- nadpobudliwość ruchowa związana ze świądem w okolicach odbytu;
- zmiany wypryskowe w okolicy odbytu;
- zaburzenia snu i trudności w koncentracji;
- zgrzytanie zębami.
Objawy owsicy nasilają się głównie nocą, gdy samice pełzną po skórze. Staje się to przyczyną bezsenności, skłonności do płaczu i rozdrażnienia. Dodatkowo, w przypadku kobiet i dziewczynek może pojawić się zapalenie pochwy i sromu.
Owsicą można zarazić się nie tylko poprzez brak higieny czy retroinwazję (larwy rozwijające się z jaj znajdujących się na odbycie wracają z powrotem przez odbytnicę do jelita grubego), ale ryzyko zakażenia wzrasta także poprzez przebywanie w większych skupiskach, takich jak: przedszkola, żłobki, domy dziecka, itp. Rozpoznanie owsicy następuje poprzez badanie kału na obecność jaj, w ciężkich przypadkach samic pasożyta.
3. Owsica - leczenie
Owsica rozpoznawana jest, gdy stwierdzi się dojrzałe osobniki w okolicach odbytu lub w kale, bądź też jaja owsików w wymazie z pochwy czy odbytu. Leczenie owsicy może odbywać się za pomocą środków farmakologicznych na bazie mebendazolu, albendazolu lub pyrantelu. Leczenie przeprowadza się dwukrotnie w ciągu dwóch tygodni, gdyż preparaty farmakologiczne nie niszczą jajeczek, a tylko osobniki dorosłe.
Ponadto w trakcie kuracji powinno się zlikwidować źródła ponownego zakażenia. Na przykład, dzieci w czasie leczenia powinny mieć na noc zakładane dość obcisłe majteczki, które codziennie rano należy zmieniać. Bielizna pościelowa powinna być wymieniona przed prowadzonym leczeniem i po nim. Nakrycia, naczynia i inne powszechnie używane przedmioty, np. zabawki dzieci, powinny także być odpowiednio oczyszczone i wydezynfekowane. Wszędzie tam mogą pojawić się bowiem przyklejone w zasuszonym pyle jajeczka owsików.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.