Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n.med. Ryszard Hanecki

Pęcherz moczowy - charakterystyka, schorzenia

Pęcherz moczowy - charakterystyka, schorzenia
Pęcherz moczowy - charakterystyka, schorzenia (123RF)

Krwiomocz może sygnalizować zapalenie pęcherza moczowego, a także raka pęcherza moczowego. Nie wolno zatem bagatelizować dolegliwości układu moczowego, m.in. bólu podczas częstego oddawania moczu. Jakie czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na schorzenia pęcherza moczowego? Jak je leczyć?

spis treści

1. Charakterystyka pęcherza moczowego

Pęcherz moczowy to narząd, który gromadzi napływający z nerek mocz, a następnie wydala go przez cewkę moczową. Pojemność tego organu wynosi od 250 ml do pół litra. Kształt pęcherza moczowego zależy od poziomu wypełnienia: napełniony przypomina kulę, a po opróżnieniu jest spłaszczony.

Wielkość, kształt i umiejscowienie pęcherza moczowego i cewki moczowej są odmienne u kobiet i mężczyzn. W przypadku mężczyzn dno pęcherza moczowego opiera się na gruczole krokowym. Długość całkowita cewki moczowej wynosi około 20 centymetrów, biegnie ona w obrębie gruczołu krokowego (prostaty), następnie wzdłuż prącia, gdzie kończy się ujściem zewnętrznym. U kobiet pęcherz moczowy leży niżej niż u mężczyzn, zaś cewka moczowa jest znacznie krótsza – ma około 3, 4 centymetry.

2. Choroby pęcherza moczowego

2.1. Zapalenie pęcherza moczowego

Zobacz film: "Jak odróżnić stan zapalny od raka pęcherza moczowego?"

Zapalenie pęcherza moczowego to stan zapalny dróg moczowych, który obejmuje śluzówkę pęcherza moczowego. Wywołują je bakterie (najczęściej pałeczka okrężnicy i bakterie jelitowe, które przedostają się do układu moczowego najczęściej przez cewkę moczową (wystarczy użyć zakażonego ręcznika lub nieprawidłowo wykonać czynności higieniczne). Zapalenie pęcherza moczowego jest częste wśród aktywnych seksualnie kobiet między 20. a 50. rokiem życia. Jest ono wynikiem krótszej i szerszej niż u panów cewki moczowej i ulokowania jej w stosunkowo niewielkiej odległości od odbytu, który jest siedliskiem drobnoustrojów.

Czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na zapalenie pęcherza moczowego jest cukrzyca i przebycie zapalenia górnych dróg moczowych. Często stan zapalny pojawia się w czasie ciąży i po menopauzie. W grupie ryzyka znajdują się kobiety, które stosują doustne środki antykoncepcyjne.

Objawy zapalenia pęcherza moczowego to parcie na pęcherz i częste oddawanie niewielkich ilości moczu, a także zaobserwowanie krwi w moczu, ból i pieczenie w czasie mikcji. Aby zapobiec zapaleniu pęcherza moczowego, nie należy zwlekać z oddawaniem moczu, dbać o higienę osobistą (zwłaszcza okolic intymnych) i pić dużo płynów, dzięki czemu częściej będziemy odwiedzać toaletę i z moczem usuwać czynniki chorobotwórcze.

Zazwyczaj w ramach leczenia zapalenia pęcherza moczowego stosuje się leki odkażające drogi moczowe przez tydzień. Nawet jeśli wcześniej nastąpi poprawa, terapię doprowadza się do końca. Domowe sposoby pomocne w zapaleniu pęcherza to odpoczynek w ciepłym łóżku. Ponadto warto przygotowywać ziołowe nasiadówki i "przymoczki" z rumianku lub skrzypu polnego oraz dbać o higienę miejsc intymnych – myć je każdorazowo po skorzystaniu z toalety, przed i po współżyciu, a następnie osuszać ręcznikiem.

2.2. Rak pęcherza moczowego

Nowotwór pęcherza moczowego zazwyczaj dotyka ludzi w podeszłym wieku (po 60. i 70. roku życia). Trzykrotnie częściej chorują na niego mężczyźni niż kobiety. Ryzyko zachorowania na raka pęcherza moczowego zwiększa m.in. nałóg tytoniowy (im dłużej palimy i im więcej sztuk papierosów dziennie wypalamy, tym większe prawdopodobieństwo zachorowania), przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego i przebyta radioterapia, w trakcie której naświetlano podbrzusze. Osoby pracujące w branży skórzanej, tekstylnej czy naftowej również są narażone na zachorowanie.

Pierwszym symptomem raka pęcherza moczowego jest obecność krwi w moczu. Pojawia się ból i pieczenie w czasie oddawania moczu, odnotowuje się zwiększenie częstotliwości wizyt w toalecie. Są to objawy niespecyficzne, ponieważ podobne symptomy występują w zapaleniu pęcherza moczowego. W zaawansowanym stadium nowotworu pęcherza moczowego pojawiają się dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowej, problemy z oddawaniem moczu, bezmocz i bóle kostne.

Rak pęcherza moczowego jest wykrywany późno, ponieważ pacjenci bagatelizują jego objawy. Późna diagnoza zmniejsza szanse na zakończenie terapii sukcesem. Leczenie nowotworu pęcherza moczowego zależy od stopnia zaawansowania choroby. Jedną z metod jest zniszczenie, wycięcie guza w czasie elektroresekcji przezcewkowej, inną – radykalne wycięcie pęcherza wraz z guzem (cystektomia radykalna). Czasem po zabiegu stosuje się jeszcze uzupełniającą leczenie chirurgiczne chemioterapię. Ze względu na możliwe nawroty, istotną rolę po leczeniu raka pęcherza moczowego odgrywają systematyczne badania kontrolne.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Choroby macicy
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze