Pełzakowica
Pełzakowica, inaczej zwana amebozą lub czerwonką pełzakową, wywoływana jest przez pasożyta – pełzaka okrężnicy, który bytuje w jelicie grubym człowieka. Występuje on często w strefie tropikalnej i subtropikalnej, dlatego choroba rozwija się u osób, które odwiedzały te regiony.
Pierwotniaki przemieszczają się do końcowego odcinka jelita cienkiego lub początkowej części jelita grubego. Tam ich otoczka ulega rozpuszczeniu. Pierwotniaki szybko namnażają się, a mała postać pasożyta wędruje do jelita grubego. Ta forma pasożyta nie wywołuje żadnych objawów chorobowych u człowieka i może przebywać w jego organizmie wiele lat. W tym czasie człowiek jest nosicielem choroby i wydala cysty z kałem na zewnątrz. W sprzyjających dla pasożyta warunkach przekształca się on w postać dużą i powstaje wówczas ostra lub przewlekła postać jelitowa pełzakowicy, zwana czerwonką pełzakową. Pasożyt uszkadza ściany naczyń włosowatych, wchłania krwinki czerwone, co przyczynia się do powstawania owrzodzeń, krwotoków z przewodu pokarmowego. Pełzaki mogą docierać do wątroby, płuc i serca i wywoływać tam ropnie.
1. Klasyfikacja i objawy pełzakowicy
Podział pełzakowicy:
- Bezobjawowe przewlekłe wydalanie cyst z kałem.
- Ostra pełzakowica jelitowa (czerwonka amebowa).
- Przewlekła pełzakowica jelitowa przypomina chorobę zapalną jelit.
- Amoeboma powstaje na tle przewlekłego pełzakowego zapalenia błony śluzowej. Może powodować niedrożność kątnicy, a w badaniach dawać obraz podobny do raka kątnicy.
- Ropień pełzakowy - powstaje jako ropień przerzutowy z jelita grubego. Może pojawić się pomimo braku wyraźnych objawów jelitowych, takich jak ból lub uczucie ucisku w okolicy ropnia, dreszcze, osłabienie, gorączka oraz stopniowa utrata masy ciała.
Zakażenie chorobą następuje po spożyciu owoców, wody lub innych pokarmów zakażonych cystami, a nawet przez brudne ręce. Pełzakowica może objawiać się poprzez kliniczne objawy (bóle, wzdęcia lub kaszel i ropną plwocinę) oraz zazwyczaj dolegliwości ogólne, jak: szybko postępujące silne osłabienie i odwodnienie organizmu, niedokrwistość, nudności i bóle głowy, rozlana bolesność w jamie brzusznej, a zwłaszcza wzdłuż przebiegu jelita grubego, przetoki okołoodbytnicze, częste i bolesne parcie na stolec, powiększenie i bolesność wątroby, stany podgorączkowe lub gorączkowe, dreszcze, wysypki alergiczne, bóle głowy.
2. Zapobieganie i leczenie pełzakowicy
Oczywiście, po rozpoznaniu choroby leczenie prowadzi lekarz. Stosuje się wtedy silne leki toksyczne dla pasożyta. Brak leczenia może w krótkim czasie doprowadzić do śmierci wskutek toksycznego uszkodzenia układu krążenia oraz narządów wewnętrznych, mnogich przewlekłych ropni śródnarządowych, odwodnienia organizmu lub masywnych krwotoków. Profilaktyka związana jest głównie z dbaniem o właściwą higienę osobistą, spożywaniu wody przegotowanej lub butelkowanej.
W miejscach, gdzie istnieje realne zagrożenie, należy myć zęby wodą przegotowaną, spożywać surowe owoce i warzywa tylko wcześniej umyte przegotowaną wodą i obrane ze skórki. Przed jedzeniem także ręce należy myć wodą przegotowaną lub odkażoną chemicznie. Powinniśmy chronić pokarmy przed insektami. Nie kąpać się w ciepłych, naturalnych zbiornikach wodnych, aby nie zachłysnąć się wodą z cystami pełzaków.
Wśród działań profilaktycznych wymienić można również kanalizowanie osiedli, odkażanie urządzeń sanitarnych, dostarczanie wody pitnej uzdatnionej do spożywania, regularne i obowiązkowe badania profilaktyczne pracowników związanych z żywnością, a w strefach klimatycznych, szczególnie zagrożonych - badanie i leczenie nosicielstwa.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.