Moderna podzieli los Pfizera? Ekspert: "W Polsce rozlano mleko, na którym możemy się wkrótce poślizgnąć"
Minister Zdrowia Adam Niedzielski poinformował, że toczą się rozmowy w sprawie negocjacji kontraktu obejmującego 20 mln szczepionek koncernu Moderna. Polskie MZ zrezygnowało już z dostaw szczepionek firmy Pfizer. Jeśli Moderna nie zgodzi się na warunki polskiego resortu zdrowia, kontrakt również zostanie wypowiedziany. - Liczę na wypracowanie kompromisowego rozwiązania - podkreśla minister Niedzielski. Eksperci ostrzegają, że jeśli zrezygnujemy z dostaw szczepionek od Moderny, możemy tego bardzo szybko pożałować. - A jeśli ktoś wpadnie na pomysł, aby szczepionki na COVID-19 były płatne, sytuacja jeszcze się pogorszy - mówi prof. Anna Boroń-Kaczmarska.
1. Rezygnacja MZ ze szczepionek na COVID-19
W drugiej połowie kwietnia minister zdrowia Adam Niedzielski poinformował, że Polska odmówiła zakupu i płacenia za szczepionki przeciwko COVID-19 firmy Pfizer. Jak tłumaczył, MZ skorzystało z klauzuli siły wyższej i odmówiło zakupu szczepionek, co będzie skutkowało sporem prawnym.
- Jesteśmy bardzo rozczarowani postawą zarówno Komisji Europejskiej, jak i producenta [...]. Staramy się zachowywać jak odpowiedzialny partner i zanim podejmujemy kroki formalne, staramy się rozmawiać. Niestety nasze wstępne rozmowy z Komisją Europejską i Pfizerem nie przyniosły żadnych korzyści. Skorzystaliśmy z klauzuli siły wyższej i poinformowaliśmy Komisję Europejską i firmę Pfizer, że odmawiamy przyjmowania kolejnych szczepionek przeciw COVID-19 i odmawiamy wykonywania płatności za nie – powiedział wówczas na antenie TVN24 minister zdrowia Adam Niedzielski.
Czy podobny los czeka Modernę? Jak poinformował rzecznik MZ Wojciech Andrusiewicz wszystko zależeć będzie od tego, czy Moderna zaakceptuje warunki resortu zdrowia.
- Z naszej strony jest jasna deklaracja: jeżeli ta elastyczność zostanie poszerzona, zgodnie z naszymi propozycjami, nikt nie zamierza odstępować od kontraktu. Liczymy tu na otwartość Moderny i działanie w duchu społecznej odpowiedzialności biznesu – powiedział Andrusiewicz, odnosząc się do kwestii działań resortu dotyczących zmian w dostawach szczepionek przeciw COVID-19.
Adam Niedzielski informuje zaś, że Moderna już podjęła dialog, co stwarza szansę na wypracowanie kompromisowego rozwiązania.
Dziękuję @moderna_tx za rozpoczęty dziś dialog. Wstępna reakcja firmy na nasze propozycje uelastycznienia warunków kontraktu dot zakupu szczepionek pozwala kontynuować rozmowy. Koncern widzi pole do ich prowadzenia, dlatego liczę na wypracowanie kompromisowego rozwiązania.
— Adam Niedzielski (@a_niedzielski) April 22, 2022
2. Dlaczego Polska chce rezygnacji ze szczepionek?
MZ twierdzi, że zmiana w dostawach szczepionek przeciw COVID-19 ma związek z napływem wielu uchodźców z Ukrainy i koniecznością przeznaczenia dużych środków na ich leczenie.
- Nie można nie dostrzegać tego, co dzieje się za naszą wschodnią granicą i liczby uchodźców, którzy napłynęli do Polski i którym należy zapewnić m.in. opiekę medyczną. Solidarność europejska i szerzej – międzynarodowa – to również solidarność w ponoszeniu kosztów – stwierdził.
Andrusiewicz powiedział także, że obecne koszty, które ponosi Polska, to 300 mln zł miesięcznie na milion uchodźców ukraińskich w zakresie samej ochrony zdrowia. "Więc jeśli mamy dwa mln uchodźców, to jest 600 mln miesięcznie" – dodał.
Minister Niedzielski przekazał, że kontrakt na szczepionki przeciwko COVID-19 (z tylko jedną firmą) za ten rok wart jest dwa miliardy złotych, w 2023 wynosić ma zaś cztery miliardy złotych.
- W tej chwili mamy napięcia finansowe związane z napływem uchodźców, więc też czujemy, że w skali Unii mamy pewne prawo do oczekiwania, że specjalne instrumenty, które będą dawały nam, chociażby większą elastyczność w takich kontraktach, będą dla nas projektowane i będzie pewna swoboda – argumentował minister zdrowia.
Prof. Anna Boroń-Kaczmarska, kierownik Katedry i Kliniki Chorób Zakaźnych Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, przyznaje, że decyzja Ministerstwa Zdrowia jest dla niej niezrozumiała.
- Ta decyzja o zerwaniu kontraktu z Pfizerem jest bardzo niedobra i świadczy o bardzo nieostrożnej wizji Ministerstwa na najbliższą przyszłość. Mam głęboką nadzieję, że podobnie nie zachowamy się w stosunku do Moderny. Musimy pamiętać, że szczepionki kupowała Unia Europejska, więc nie wiadomo, czy wyrazi ona zgodę na zerwanie przez Polskę kontraktu – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Boroń-Kaczmarska.
Lekarka dodaje, że rezygnacja ze szczepionek na COVID-19 od Moderny byłaby kolejnym, w ostatnim czasie, złym krokiem ze strony resortu zdrowia.
- Od pewnego czasu nie mamy żadnych danych na temat pandemii, zrezygnowano z dziennych raportów pandemicznych, testowania w kierunku SARS-CoV-2, ale nie można uznać, że pandemii nie ma, bo Ministerstwo nie mówi, ile zakażeń wykrywa się w ciągu doby i rezygnuje z raportowania zakażeń i zakupu szczepionek. W Polsce rozlano mleko, na którym możemy się wkrótce "zdrowotnie poślizgnąć" – podkreśla prof. Boroń-Kaczmarska.
3. Polacy nie chcieli i nie chcą się szczepić
Kolejnym problemem jest niechęć Polaków do szczepień. W magazynach przechowywanych jest obecnie 25 mln szczepionek na COVID-19, a zamówiono kolejne 67-70 mln dawek. Z dnia na dzień spada liczba wykonanych szczepień. W poniedziałek 25 kwietnia w całym kraju podano zaledwie 931 dawek szczepionek. Zdaniem prof. Boroń-Kaczmarskiej tak fatalne statystyki wynikają z zaniedbań MZ w zakresie edukacji polskiego społeczeństwa.
- Eksperci od wielu miesięcy apelowali, aby przekonywać społeczeństwo do szczepień, jednak kampania edukacyjna MZ okazała się fiaskiem. Doszło do zaniedbań, które poskutkowały brakiem zainteresowania i uprzedzeniem do szczepień. Iluzja końca pandemii stworzona przez polskich polityków także przyczynia się do tego, że obecnie więcej jest szczepionek, aniżeli chętnych do ich przyjęcia. Jeśli ktoś wpadnie na pomysł, aby szczepionki na COVID-19 były płatne, sytuacja jeszcze się pogorszy: wtedy niemal nikt nie będzie chciał za nie płacić – podsumowuje prof. Boroń-Kaczmarska.
Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
