Próby rumieniowe
Próby rumieniowe, zwane także próbami świetlnymi, mają na celu zbadanie powstających zmian rumieniowych na skórze za pomocą odpowiedniej dawki promieniowania słonecznego UVA i UVB. Próby świetle stosowane są, aby określić, tzw. próg rumieniowy, tzn. jaka jest najmniejsza dawka promieniowania powodująca powstanie rumienia. Testy wykorzystujące promieniowanie słoneczne stosowane są, m.in. do diagnozowania schorzeń skóry, takich jak: pokrzywka świetlna, wyprysk słoneczny, słoneczne zapalenie skóry, toczeń rumieniowaty, niektóre postacie łuszczycy i inne.
1. Rodzaje prób świetlnych i ich cel w diagnostyce
Próby rumieniowe (próby świetlne) to:
- klasyczne próby rumieniowe (bez użycia fototoksycznych substancji i fotoalergenów);
- próby fototoksyczne (wykorzystujące promieniowanie UVA i fototoksyczne substancje, czyli np. wyciągi roślinne);
- próby fotoalergiczne (wykorzystujące fotoalergeny i promieniowanie ultrafioletowe lub światło widzialne).
Wykonanie prób rumieniowych daje odpowiedź na pytanie, jaka jest indywidualna wrażliwość skóry na daną długość promieniowania słonecznego UVA (promienie ultrafioletowe o długości fali 320 - 400 nm) i UVB (promienie ultrafioletowe o długość fali 290 - 320 nm). Poza tym próby fototoksyczne wskazują, czy substancje fototoksyczne nie zwiększają indywidualnej wrażliwości na promieniowanie słoneczne. Próby fotoalergiczne natomiast określają, czy dane alergeny pod wpływem promieniowania nie powodują zmian skórnych.
Wykonanie klasycznych prób rumieniowych wskazane jest, m.in. w następujących chorobach i schorzeniach:
- pokrzywka świetlna;
- przewlekłe zapalenie skóry wywołane promieniowaniem słonecznym;
- wyprysk słoneczny;
- zapalenie wiosenne małżowin usznych;
- wielopostaciowe osutki świetlne;
- opryszczki ospówkowate;
- toczeń rumieniowaty;
- niektóre postacie łuszczycy;
- pewne postacie liszaja płaskiego;
- rumień wielopostaciowy wysiękowy;
- pęcherzyca rumieniowata;
- fotodermatozy o podłożu genetycznym: porfirie, zespół Rothmunda -Thompsona, zespół Blooma, zespół Cocayne'a.
Jeśli oparzenia słoneczne pojawiły się pod wpływem stosowania niektórych leków lub wskutek kontaktu z rośliną, zalecane są próby fototoksyczne. Jeśli zmiany skórne pojawiły się w miejscach nie osłoniętych przed promieniowaniem słonecznym, pod wpływem, m.in. leków uspokajających, przeciwalergicznych, przeciwlękowych lub pod wpływem środków pomocniczych, czy konserwujących, znajdujących się w preparatach aplikowanych bezpośrednio na skórę, zaleca się wykonanie prób fotoalergicznych.
2. Jak przebiegają próby rumieniowe?
Przed wykonaniem prób fotoalergicznych zalecane jest wykonanie prób płatkowych, tj. alergicznych testów skórnych. W badaniach rumieniowych wykorzystuje się lampy, produkujące promieniowanie przypominające promieniowanie słoneczne lub z podziałem na emitowane promieniowanie UVA, UVB i promieniowanie widzialne. W klasycznych próbach rumieniowych wybiera się 8 fragmentów skóry o wielkości 1,5 cm2, które zostaną napromieniowane UVB w odpowiednich dawkach. Sposób reakcji skóry obserwuje się po 20. minutach, potem w odstępach godzinnych (po 1, 2, 3, 6, 12, 24) oraz dobowych (po 2, 3, 4, 5). W ten sposób próg rumieniowy (czyli najmniejsza dawka promieniowania wywołującego rumień skórny) zostaje określony. Przy próbach fototoksycznych skórę dodatkowo smaruje się substancjami wykazującymi fototoksyczność w odpowiedniej dawce. Przy próbach fotoalergicznych zakłada się testy naskórkowe z alergenami na 24 godziny.
Badania trwają zazwyczaj 5 - 7 dni, nie trzeba się specjalnie do nich przygotowywać, nie pojawiają się po nich żadne powikłania. W nielicznych przypadkach może dojść do zaostrzenia lub pojawienia się objawów chorobowych w miejscach naświetlanych na plecach. Próby rumieniowe mogą być wykonywane wielokrotnie u osób w każdym wieku. Badanie jednak nie jest zalecane kobietom w ciąży.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.