"Psychoza może być następstwem COVID-19". Eksperci opisują przypadki
Amerykańscy lekarze zauważyli niepokojącą tendencję. Do szpitali zaczęli trafiać pacjenci z objawami ostrej psychozy. Są to młode i wcześniej zdrowe osoby, które ostatnio przeszły zakażenie koronawirusem. Zdaniem ekspertów zaburzenia psychiczne mogą być powikłaniem po COVID-19.
1. "Kocham swoje dzieci, ale ciągle myślę o ich zabiciu"
42-letnia fizjoterapeutka nigdy nie leczyła się psychiatrycznie, nie miała też żadnej choroby psychicznej w rodzinie. Wiosną 2020 roku zakaziła się koronawirusem SARS-CoV-2, ale chorobę przeszła łagodnie. Jednak kilka miesięcy później kobieta trafiła do szpitala South Oaks w Amityville w stanie Nowy Jork, gdzie został założony stacjonarny oddział psychiatryczny dla pacjentów po COVID-19.
Przyczyną hospitalizacji były uporczywe myśli o zamordowaniu czwórki swoich dzieci oraz popełnieniu samobójstwa. Przerażona kobieta wielokrotnie podkreślała, że bardzo kocha swoje dzieci i nie wie, dlaczego snuje realistyczne plany przejechania ich ciężarówką lub obcięcia im głów.
Dr Hisam Goueli, szef oddziału w South Oaks, początkowo nie był pewien, czy koronawirus ma związek z objawami psychicznymi pacjentki. Ale kiedy w następnych tygodniach do szpitala zaczęły trafiać kolejni pacjenci z podobnymi objawami, psychiatrom zapaliła się czerwona lampka.
Wszystkich pacjentów łączyło jedno – nigdy wcześniej nie mieli problemów psychicznych, za to wszyscy chorowali na COVID-19. Zdaniem naukowców koronawirus może atakować nie tylko układ nerwowy człowieka, ale i również u niewielkiej grupy pacjentów powodować zaburzenia psychiczne.
2. Halucynacje i ataki paranoi po COVID-19
49-letni Agerton mieszka z żoną i dwójką dzieci na przedmieściach Seattle. W listopadzie ubiegłego roku zachorował na COVID-19. Stracił węch, miał stan podgorączkowy, ale ogólnie przeszedł zakażenie łagodnie.
Dwa tygodnie później życie Argertona zamieniło się w koszmar. Zaczął odczuwać narastający z dnia na dzień niepokój, który przerodził się w urojenia prześladowcze.
Podejrzewał, że jego telefon jest na podsłuchu, a dom pod stałą obserwacją służb specjalnych. Jak opowiada Argerton w rozmowie z "The New York Times", przez cały czas miał świadomość, że jego podejrzenia są nieadekwatne, ale nie potrafił nad nimi zapanować.
Inny przypadek, który opisuje dr Goueli, dotyczy 55-letniej Brytyjki, która zaczęła widzieć małpy i lwy. Była również przekonana, że jeden z członków jej najbliższej rodziny został zastąpiony przez oszusta.
Zdaniem lekarzy we wszystkich tych przypadkach halucynacje, ataki paranoi, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oraz inne objawy psychozy mogły być wywołane przez COVID-19.
O opinię poprosiliśmy dra Tomasza Pissa, psychiatrę konsultującego szpitale covidowe we Wrocławiu. Jego zdaniem problemy neurologiczne u pacjentów z COVID-19 najczęściej występują w wyniku ciężkiego procesu zapalnego. Często skutkiem walki organizmu z chorobą są mikroudary. Mogą one prowadzić do chwilowej dezorganizacji mózgu, powodując dezorientację czy wystąpienie objawów psychiatrycznych.
- W Polsce przypadki wystąpienia objawów psychiatrycznych u pacjentów z COVID-19 odnotowywane są bardzo rzadko. Stany psychotyczne oczywiście zdarzają się, ale bardzo trudno stwierdzić, czy spowodował je COVID-19, czy raczej jest to zbieg okoliczności – opowiada dr Piss. – Konieczne są dalsze badania, by móc jednoznacznie stwierdzić, że COVID-19 ma związek z przypadkami psychozy. Bardzo prawdopodobne jest to, że stres oraz napięcie związane z izolacją i chorobą, są aktywatorem choroby psychicznej - uważa psychiatra.
3. "Pacjenci mieli świadomość swojego stanu psychicznego"
Jak podkreślają naukowcy mechanizm oddziaływania COVID-19 na stan psychiczny pacjentów wciąż nie jest dokładnie zbadany. Nieznana też jest skala zjawiska. Jednak z brytyjskich badań, które zostały opublikowane na łamach "The Lancet Psychiatry" wynika, że na 153 pacjentów z powikłaniami neurologicznymi lub psychiatrycznymi po COVID-19, u 10 odnotowano nowo powstałą psychozę.
Z obserwacji wynika, że większość pacjentów leczonych z powodu psychozy przeszła zakażenie SARS-CoV-2 łagodnie. Za to często doświadczali oni objawów neurologicznych takich jak bóle i zawroty głowy, utratę węchu, mrowienie dłoni.
Jak podkreśla dr Hisam, uderzające jest to, że większość pacjentów z epizodem psychotycznym była w średnim wieku. "To bardzo rzadkie. Najczęściej takie objawy towarzyszą schizofrenii u młodych ludzi lub demencji u starszych pacjentów" - opowiada dr Goueli.
Najbardziej jednak lekarza zaskoczyło to, że niektórzy pacjenci mieli świadomość swojego stanu psychicznego. "Zazwyczaj osoby z psychozą nie są świadome, że straciły kontakt z rzeczywistością" - podkreśla lekarz.
4. "Stres i izolacja aktywują uśpioną chorobę psychiczną"
Część ekspertów uważa, że powikłania psychiatryczne u osób po COVID-19 są wywołane nadmierną reakcją autoimmunologiczną. Może ona prowadzić do powstania ogólnej reakcji zapalnej w organizmie.
"Niektóre neurotoksyny, które pojawiają się w reakcji na aktywację immunologiczną, mogą przedostać się do mózgu przez barierę krew-mózg i wywołać uszkodzenia" - uważa dr Vilma Gabbay z Psychiatry Research Institute w Montefiore Einstein w Bronx.
To również może tłumaczyć, dlaczego do zaburzeń psychicznych dochodzi u pacjentów po lekkim zakażeniu. W ich przypadku układ immunologiczny mógł dalej pozostawać aktywnym, nawet kiedy w organizmie pozostały niewielkiej ilości wirusa.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.