Rozwój związku a psychoterapia par
Związek dwojga ludzi nie jest statyczną budowlą, przechodzi przez kolejne etapy rozwoju, a każdy z nich przynosi typowe i całkowicie normalne kryzysy. Jeżeli para posiada zasoby, aby poradzić sobie w adekwatny sposób, związek rozwija się, adaptuje się do zmian i przechodzi do kolejnej fazy. Wymaga to od obojga partnerów odwagi, ale też zgody na towarzyszącą mu dynamikę. Kryzysy w związku nie są więc przejawem patologii, natomiast tym, co rzeczywiście zaburza rozwój związku, jest ich unikanie.
Małżeństwo lub długoletni związek obejmuje praktycznie cały wiek dorosły, fazy przez które przechodzi można określić jako:
- fazę tworzenia stabilnego małżeństwa lub związku
- fazę realizacji i rozwoju małżeństwa lub związku
- kryzys wieku średniego
- małżeństwo/związek wieku podeszłego
W każdej z tych faz inna jest intensywność, intymność i motywacja do bycia w związku. Każda z faz przynosi własne problemy i konflikty, a zmiana formy związku przy przejściu na kolejny etap rozwoju budzi lęk i wymaga od partnerów dużej elastyczności jak i umiejętności przystosowania się do pojawiających się zmian i wyzwań.
Jeśli jednak zdolności adaptacyjne zawodzą najczęściej pojawia się wściekłość, lęk, niechęć i rozczarowanie, a przetrwanie związku staje pod znakiem zapytania. Wtedy warto przemyśleć podjęcie psychoterapii dla par.
Na czym polega psychoterapia par? Krótko mówiąc na pracy nad relacjami oraz na uruchomieniu zasobów pozwalających parze pozytywnie rozwiązać kryzys. Przy wsparciu psychoterapeuty partnerzy mają szansę porozmawiać o problemie, wyrazić otwarcie swoje emocje, potrzeby i oczekiwania oraz usłyszeć siebie nawzajem.
Empatyczne, wzajemne zrozumienie jest bowiem bardzo ważne i potrzebne do tego, by zbudować bliskość i więź, aby związek mógł się rozwijać. To wszystko wydawać by się mogło oczywiste i proste, jednak w sytuacji kryzysu, któremu towarzyszą silne emocje, często staje się to czymś niezmiernie trudnym lub niemożliwym do osiągnięcia bez pomocy specjalisty.
Warto też wiedzieć, że mimo pewnych różnic dotyczących sposobu w prowadzeniu psychoterapii partnerskiej wynikających z różnorodności nurtów psychoterapeutycznych, w każdym z nich można znaleźć wspólne elementy.
Psychoterapeuta ponosi odpowiedzialność za swoją pracę zapewniając poufność i szacunek dla każdemu z partnerów, angażuje swoją wiedzę i doświadczenie, ale nie mniej ważne jest zaangażowanie i odpowiedzialność partnerów oraz ich motywacja.
Psychoterapia sama w sobie nie ma zdolności naprawiania relacji w związku bez woli i zaangażowania osób zgłaszających się po tego rodzaju pomoc – decyzja o zmianie zawsze leży po stronie partnerów.
Na sesjach obowiązują też określone zasady dotyczące poufności informacji, każdy z partnerów powinien mieć czas i przestrzeń do wrażenia własnych emocji, oczekiwań i potrzeb, a przy tym zachować szacunek dla uczestników sesji.
Kilka pierwszych sesji ma charakter konsultacji i służy zapoznaniu się pary z psychoterapeutą oraz psychoterapeuty z parą i jej problemami. Jeśli para decyduje się na kontynuację przy wsparciu psychoterapeuty określone zostają wspólne, realne i akceptowane przez obojga cele oraz zawierany jest kontrakt, który jest rodzajem umowy określającej zasady i warunki współpracy.
Warto też wiedzieć, czym psychoterapia par nie jest – nie jest rodzajem sądu a psychoterapeuta nie jest sędzią, który orzeka się o winie i karze jednego z partnerów, a następnie wydaje wyrok na skazańca narzucając jego wykonanie – psychoterapia partnerska to praca na rzecz związku dwojga, nie służy ukaraniu i zmianie jednego z partnerów po to, by dostosować go do oczekiwań drugiego.
Psychoterapeuta dzieli się z parą swoim zrozumieniem przyczyn jej problemów żeby umożliwić jej dostrzeżenie szerszej perspektywy i wzajemnych zależności, stworzyć pole do poszukiwań nowych możliwości rozwoju oraz rozwiązań, ale nie narzuca ich.
W związku partnerzy jako dwie odrębne osoby nie tylko nie muszą tracić swojej indywidualności, ale nie powinni się jej wyzbywać. Jeśli w swojej odmienności i różnorodności dostrzegą wartość i potraktują ją z szacunkiem i akceptacją, stworzą przestrzeń zarówno dla własnej indywidualności jak i dla pary, którą tworzą.
Mgr Małgorzata Mróz - psychoterapeuta, dietetyk. Absolwetnka Uniwersytetu Śląskiego, Ośrodka Psychoterapii Systemowej w Krakowie oraz Śląskiej Szkoły Medycznej w Katowicach.
Przeczytaj także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.