Rzadkie choroby, o których prawdopodobnie nigdy nie słyszałeś

Zgodnie z definicją proponowaną przez Unię Europejską, choroba rzadka to taka, która występuje u nie więcej niż 5 na 10 tys. osób. Jak się okazuje – rzadkie choroby w Polsce nie są takie rzadkie, bo według szacunków zmaga się z nimi nawet 3 mln osób. Dla porównania cukrzycę, która uważana jest za epidemię naszych czasów, ma ok. 2,5 mln Polaków.
Niestety słaby dostęp do diagnostyki, brak kompleksowej opieki lekarskiej i drogie leki sprawiają, że rzadkie choroby są często nieuleczalne i prowadzą do niepełnosprawności lub nawet śmierci.
Chociaż często trudno jest ustalić przyczynę schorzenia, szacuje się, że około 80 proc. rzadkich chorób ma zidentyfikowane podłoże genetyczne. Reszta wywołana jest czynnikami środowiskowymi bądź powstaje w wyniku infekcji bakteryjnych lub wirusowych. Poznaj najbardziej nietypowe choroby na świecie, które nadal pozostają zagadkami medycznymi.

Obraz
Źródło zdjęć: © Zdjęcie lekarza / Shutterstock
Kornelia Ramusiewicz-Osypowicz

/ 4Tętnicze nadciśnienie płucne

Jak podaje Polskie Towarzystwo Kardiologiczne, ponad 8 mln Polaków cierpi na nadciśnienie tętnicze, a ok. 33 proc. nie jest świadomych choroby. O ile zwykłe nadciśnienie jest proste do zdiagnozowania, to jedna z odmian tej choroby – tętnicze nadciśnienie płucne – stanowi dla lekarzy nie lada wyzwanie. W Polsce tętnicze nadciśnienie płucne rejestruje się u pięciu na milion osób. Średni wiek pacjentów to 36 lat. Jeszcze do niedawna chorzy, u których zdiagnozowano tę przypadłość, przeżywali jedynie trzy lata. Od kilku lat dostępne są leki, które działają na przyczyny choroby. Dzięki ich użyciu śmiertelność wśród chorych spadła o 43 proc.

Tętnicze nadciśnienie płucne obejmuje zarówno serce, jak i płuca. Ściany tętnic płucnych stają się grubsze i tracą elastyczność, co stanowi utrudnienie dla prawej komory serca, która pompuje do nich krew. Średnie ciśnienie w tętnicy przekracza 25 mmHg. Sukcesem w leczeniu tej choroby jest już samo jej zdiagnozowanie, ponieważ objawy mogą przypominać inne, popularne schorzenia, jak np. nerwicę, chorobę wieńcową, anemię czy choroby psychiczne.
Jak objawia się ta choroba? Na początku występuje zmęczenie, pojawiają się duszności, zasłabnięcia, silny ból w klatce piersiowej, problemy z oddychaniem, a nawet krwioplucie. W zaawansowanych przypadkach chory ma lekko niebieski odcień ust i kończyn.

/ 4Zespół Parry'ego-Romberga

Obraz
© Źródło: YouTube

Dotąd nie ustalono, co może być przyczyną zespołu Parry'ego-Romberga. Być może choroba rozwija się już w życiu płodowym, a jej przyczyną jest zaburzona migracja komórek zarodkowych grzebienia nerwowego. Odpowiadają one za rozwój tkanek, a to ich zanik obserwuje się w zespole Parry'ego-Romberga.
To niezwykle rzadka przypadłość (dotyka jedną na 700 tys. osób), która polega na stopniowym kurczeniu się skóry i tkanek miękkich połowy twarzy (zwykle dotyka lewą stronę), w najcięższych przypadkach może skutkować zanikiem mózgu oraz kończyny po tej samej stronie ciała. Pierwsze objawy choroby pojawiają się najczęściej pomiędzy 5. a 15. rokiem życia. Zespół Parry'ego-Romberga częściej atakuje kobiety niż mężczyzn.

/ 4Choroba Haileya-Haileya

Obraz
© Źródło: 123RF

Choroba Haileya-Haileya to dziedziczne schorzenie skóry, które uaktywnia się pod wpływem drażniących czynników alergicznych, mechanicznych lub toksycznych. Na ciele pojawiają się rozległe i głęboko pękające rany – pęcherze lub nadżerki. Najczęściej lokalizują się w fałdach skórnych: pod pachami, w pachwinach, na szyi.
Leczenie choroby jest bardzo żmudne, ponieważ niewiele potrzeba, aby od nowa podrażnić skórę, co skutkuje pojawieniem się wykwitów rumieniowych oraz pęcherzykowo-nadżerkowych. Dlatego miejscowo stosuje się osuszające aerozole o działaniu przeciwbakteryjnym bądź przeciwgrzybiczym w połączeniu z kortykosteroidami. W skrajnych przypadkach usuwa się zmienione chorobowo miejsca laserem lub skalpelem. Choroba jest dzidziczna.

/ 4Szpiczak mnogi

Obraz
© Zdjęcie kobiety / Shuttertsock

Szpiczak mnogi jest niezwykle rzadkim nowotworem układu krwionośnego, który dotyczy komórek plazmatycznych w szpiku kostnym. Może prowadzić do raka kości. Ponieważ komórki plazmatyczne odgrywają rolę w układzie odpornościowym, pacjenci ze szpiczakiem mają podwyższone ryzyko infekcji, a także łatwiej łamią im się kości. Szpiczak mnogi stanowi około 0,8 proc. wszystkich przypadków raka. Co roku diagnozowany jest u 1,3 tys. Polaków, jednak ze względu na złożoność objawów średni czas postawienia diagnozy wynosi 8 miesięcy.
Najczęściej szpiczak plazmatyczny objawia się niedokrwistością, niewydolnością nerek, zmianami w obrębie kości oraz nieprawidłowym stężeniem wapnia w organizmie. Nowotwór dotyka głównie osoby po 65. roku życia, co dodatkowo utrudnia diagnozę – w końcu osoby w podeszłym wieku cierpią na wiele schorzeń, które mogą dawać podobne symptomy.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Zanim kupisz, koniecznie przejrzyj listę leków
Tabletki zamiast czekoladek? Zanim kupisz, koniecznie przejrzyj listę leków
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"