Spirometria nie boli, a ratuje życie
Przewlekła obturacyjna choroba płuc przykuwa do łóżka i skraca życie. Wcześnie wykonana spirometria i właściwe leczenie to szansa na długie życie. Niestety, zdiagnozowani chorzy często mają utrudniony dostęp do dalszych badań.
Szacuje się, że na POChP (przewlekłą obturacyjną chorobę płuc) cierpi 2 mln Polaków. Zdiagnozowanych jest jedynie ok. 600 tys. chorych. POChP to trzecia najczęstsza przyczyna zgonów w naszym kraju. Nieleczona skraca życie nawet o 15 lat. Zbyt późno wykryta prowadzi do inwalidztwa.
- To złożone, niejednolite schorzenie. Obejmuje przewlekłe zapalenie oskrzeli i rozedmę płuc. Dochodzi wtedy do uszkodzenia miąższu płuc. Spada wydolność oddechowa - tłumaczy serwisowi WP abcZdrowie dr Piotr Dąbrowiecki, alergolog i internista z Wojskowego Instytutu Medycznego, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP.
- U zdrowego człowieka powierzchnia płuc zajmuje od 80 do 100 metrów kwadratowych, u chorego z ciężką postacią POChP jedynie 20-30 metrów - tłumaczy lekarz.
1. Zaczyna się od kaszlu
W 80 proc. za rozwój choroby odpowiada palenie papierosów. Wpływ ma także zanieczyszczenie powietrza. Spaliny i emisja pyłów działają niekorzystnie na błonę śluzową oskrzeli. Wśród czynników ryzyka POChP wymienia się też częste infekcje w dzieciństwie i wcześniactwo.
Choroba jest podstępna. Długo nie daje żadnych objawów, rozwija się w ukryciu nawet 20-30 lat. Pierwszym objawem jest kaszel i odpluwanie gęstej, lepkiej wydzieliny. Następnie spada wydolność oddechowa, pojawia się duszność wysiłkowa. Z czasem chory ma problemy z wykonywaniem prostych czynności.
- Palacze nie zdają sobie sprawy, że takie dolegliwości daje POChP. Tymczasem odwiedzają różnych specjalistów, najczęściej trafiają do kardiologa - tłumaczy dr Dąbrowiecki. - Szybką diagnozę opóźnia także bardzo niska świadomość choroby. Tylko 6 proc. społeczeństwa wie, co to jest POChP - dodaje.
2. Wykluczenie i niedołężni
Niestety pacjenci w większości przypadków zgłaszają się do lekarza zbyt późno, w sytuacji, gdy mają już tylko 40 proc. powierzchni płuc. Nielepiej wygląda sytuacja wśród osób zdiagnozownaych. Tylko 10 proc. chorych prawidłowo się leczy, wykonując właściwie inhalacje. Ponad 50 proc. nie przestrzega w ogóle zaleceń lekarskich.
Lekarze alarmują i przypominają, że nieleczona i późno wykryta choroba prowadzi do niepełnosprawności i powikłań.
- Towarzyszą jej tzw. choroby współistniejące, takie jak: cukrzyca typu II, choroba wieńcowa i osteoporoza - wyjaśnia lekarz.
Pacjenci czują się także wykluczeni społecznie. Często odpluwają i silnie kaszlą, przez co są traktowani przez otoczenie z dystansem. Bywa, że zdrowe osoby odsuwają się od nich, ponieważ boją się, że zostaną czymś zarażeni.
Pacjent w skrajnym stadium choroby nie jest w stanie normalnie funkcjonować. Nie opuszcza domu, wymaga tlenoterapii, jest w stanie przejść jedynie kilka metrów po domu.
3. Problem z dostępem do diagnostyki
Chorzy muszą zmierzyć się też z wieloma innymi problemami. Nie wszystkie leki są refundowane.
- Obecnie w Polsce sa dostępne wszystkie leki, jakimi dysponujemy w Europie, ale niektóre są na 100 proc. odpłatności. Tak być nie powinno. Szczególnie zalecane w POChP sa połączenia leków, tzn. w inhalatorze podawane są dwa leki zamiast jednego. Poprawia to skuteczność leczenia, zmniejsza się liczba zaostrzeń i poprawia się jakość życia, a to bardzo ważne dla chorych - tłumaczy lekarz.
Są województwa gdzie nie ma ani jednego ośrodka rehabilitacji pulmonologicznej. Zbyt mało jest także poradni, które oferują domowe leczenie tlenem. Problem jest także z dostępem do nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej.
4. Bezpłatna i bezbolesna spirotmetria
Zdaniem lekarzy, najważniejszy dla pacjenta jest dostęp do diagnostyki i regularne przyjmowanie leków oraz wykonanie prostego badania - spirometrii.
Każda osoba po 40. roku życia, która kaszle i ma duszności wysiłkowe, powinna wykonać badanie spirometryczne wraz z próbą rozkurczową. Na tej podstawie lekarz ocenia stopień zwężenia oskrzeli, pojemność i objętość płuc. Spirometria jest bezbolesna, bezpłatna, nie wymaga przygotowań.
- Im wcześniej rozpoznamy chorobę, tym szybciej możemy pomóc, złagodzić problemy i zapobiec niepełnosprawności - wyjaśnia lekarz Piotr Dąbrowiecki.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
