Ujarzmij rozrabiakę!
Dzieci w wieku szkolnym nierzadko sprawiają kłopoty wychowawcze, zarówno w domu, jak i w szkole. Wdawanie się w bójki, kłamanie, zastraszanie rówieśników i przeszkadzanie na lekcjach mogą być naturalnym, choć dość problematycznym zachowaniem charakterystycznym dla danego etapu rozwoju dziecka. Jeżeli jednak tego typu zachowania utrzymują się mimo upływu czasu, pora zadać sobie pytanie: czy za tymi wybrykami nie kryje się coś więcej? Być może dziecko przechodzi przez trudny okres, a złe zachowanie jest jedynie oznaką głębszych problemów.
1. Obserwacja dziecka
Jeśli na zebraniach w szkole wychowawczyni klasy stale ma zastrzeżenia do zachowania twojego dziecka, czas zacząć działać. Zacznij od obserwacji dziecka. Przyglądaj się jego zachowaniu i analizuj, skąd mogą brać się jego poszczególne reakcje. Nie zapominaj przy tym o etapie rozwoju swojej pociechy. O ile w przypadku trzylatka marudzenie i wpadanie w szał jest typowe i naturalne, u nastolatka jest to już co najmniej kłopotliwe. Po wystąpieniu niepożądanego zachowania poświęć kilka minut na dogłębne przemyślenia dotyczące dziecka. Zadaj sobie też kilka pytań: czy był to pierwszy wybryk? Jeśli nie, w jakim momencie zaczęły się kłopoty z dzieckiem? Czy w zachowaniu swojego dziecka widzisz jakiś powtarzający się wzór? Czy zachowanie zmienia się na gorsze lub na lepsze? Czasami zdarza się, że na początku roku szkolnego dziecko czuje się niepewnie i odreagowuje stres różnymi wybrykami, po czym z upływem czasu jego zachowanie ulega poprawie. Jeżeli jednak sytuacja pogarsza się, nie warto czekać z założonymi rękami na cud, ponieważ niemal na pewno on nie nastąpi.
Ponadto zastanów się, gdzie twoje dziecko zachowuje się źle – czy tylko w szkole, czy też w domu? Czy tak samo traktuje wszystkich, czy odczuwa wyraźną niechęć do konkretnej osoby? Przeanalizuj także, jak poważne są wybryki dziecka. Czy ogranicza się do zaczepek słownych, czy atakuje innych fizycznie? Pojedyncze popchnięcie kolegi przez siedmiolatka jest typowe, ale rzucanie się na innych z pięściami i zadawanie wielu ciosów świadczy o problemach z kontrolowaniem gniewu. Analizując zachowanie swojego dziecka, bądź szczera: czy w domu nie zaszły ostatnio jakieś zmiany? Przeprowadzka, rozwód lub pojawienie się młodszego rodzeństwa mogą przewrócić bezpieczny świat dziecka do góry nogami. Jeżeli masz problemy z dojściem do źródła kłopotów dziecka, porozmawiaj z nauczycielami lub innymi dorosłymi osobami, które mają stały kontakt z twoją pociechą. Nie omieszkaj także porozmawiać z dzieckiem i spytać wprost, co dzieje się w jego życiu.
2. Jak pomóc „trudnemu” dziecku?
Przede wszystkim nie popełniaj częstego błędu rodziców i nie zakładaj, że twoje dziecko jest idealne, a wszystkiemu winni są inni. Przyjmij do wiadomości, że zachowanie twojej pociechy w dużej mierze zależy właśnie od niego. Nie staraj się także za wszelką cenę oszczędzić dziecku konsekwencji jego czynów. Dzieci uczą się na błędach, a stosowna kara jest twoim sprzymierzeńcem w wychowaniu. Jeśli chcesz pomóc swojemu dziecku, możesz poszukać pomocy psychologa, a nawet psychiatry, gdy zachowanie dziecka zupełnie wymyka się spod twojej kontroli. Specjalista pomoże ci ustalić, czym spowodowane są kłopoty wychowawcze. Może się okazać, że twoje dziecko ma ADHD lub depresję.
W relacjach z „trudnym” dzieckiem zadbaj o pozytywne nastawienie. Zamiast komentować, jakim jest rozrabiaką, postaraj się akcentować dobre strony swojego dziecka. Chwal dziecko za pożądane zachowania i nagradzaj. Bądź przy tym konsekwentna i karz je za wybryki. W trudnych sytuacjach zachowaj spokój. Na początku może ci być trudno, ale po około 3 tygodniach powinnaś zauważyć poprawę w zachowaniu.
Każdy rodzic chciałby mieć grzeczne i posłuszne dziecko. Jednak w rzeczywistości z zachowaniem dziecka bywa różnie. Jeżeli twoja pociecha zyskała łatkę rozrabiaki, z pewnością ucieszy cię wiadomość, że nic straconego. Zmiany w zachowaniu dziecka na lepsze są możliwe. Potrzebna jest do nich obserwacja dziecka i analiza jego przewinień, a także wprowadzenie nowych zasad.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.