Badanie USG, czyli inaczej badanie ultrasonograficzne, to jedno z najpopularniejszych i najczęściej wykorzystywanych podstawowych metod diagnostycznych na świecie. Kiedyś mogło być kojarzone jedynie z ginekologią, jednak obecnie za pomocą narzędzi ultrasonograficznych można zbadać niemal cały organizm.
USG to metoda nieinwazyjna, bezpieczna dla badanego i całkowicie bezbolesna. Nie wykorzystuje promieniowania, dlatego może być stosowane także przez kobiety w ciąży. Jest także jednym z najłatwiejszym i najtańszych badań, w porównaniu np. z tomografią komputerową.
- nerki
- jama brzuszna
- narządy płciowe (jajniki, jądra, macica, etc.)
- tarczyca
- serce
- piersi
- węzły chłonne
- trzustka
- śledziona
- wątroba
Nie zawsze jednak można wykonać badanie USG. Głównym przeciwwskazaniem są otwarte rany, uszkodzenia kości, infekcje i oparzenia w miejscu, które ma być poddane badaniu.
Metodą ultrasonograficzną nie można zbadać kości, rdzenia kręgowego, a także narządów wypełnionych powietrzem (np. jelit, płuc, żołądka).
Badanie USG może zlecić lekarz rodzinny, wówczas wykonuje się je w ramach NFZ, ale można także wykonać je we własnym zakresie, prywatnie. Cena badania zazwyczaj nieznacznie przekracza 100 zł.
Większość badań USG nie wymaga specjalnego przygotowania ze strony pacjenta. Wyjątek stanowi USG jamy brzusznej. Przynajmniej 12 godzin przed badaniem nie należy nic jeść, a wcześniej unikać produktów powodujących wzdęcia. Mniej więcej trzy dni przed badaniem należy przyjmować środki rozbijające pęcherzyki powietrza (np. espumisan), ponieważ ich obecność uniemożliwia przeprowadzenie badania.
Badanie USG może przeprowadzić w zasadzie każdy lekarz specjalista. Wykonuje się za pomocą specjalnej głowicy, która emituje fale. Lekarz przykłada tę głowicę (posmarowaną wcześniej żelem ułatwiającym jej przesuwanie po ciele) do badanego miejsca, a obraz natychmiast wyświetla się na ekranie aparatu do USG. Zazwyczaj podczas badania należy leżeć na wznak (nawet w przypadku badania tarczycy czy węzłów chłonnych).
Aparat do USG wykorzystuje się najczęściej w ginekologii. U kobiet wykonuje się to badanie, przykładając głowicę do brzucha lub wkładając do pochwy - wówczas można uzyskać dokładny obraz jajników, macicy i ścian pochwy. USG jest podstawowym badaniem wykonywanym podczas ciąży.
Po wykonaniu badania lekarz robi wydruk uzyskanego obrazu i przekazuje go pacjentowi, wraz z opisem wyników badania. Wydruk należy przekazać specjaliście.