Transplantacja serca to inaczej przeszczep mięśnia sercowego. Jest to bardzo poważna operacja, którą przeprowadza się, jeśli inne metody zawiodą lub okaże się, że nie mogą być zastosowane.
Serce to bardzo skomplikowany i bardzo ważny organ. Jego zadaniem jest pompowanie krwi, tlenu i składników odżywczych do całego organizmu. Bez niego człowiek nie jest w stanie funkcjonować. Dlatego tak ważne jest dbanie o kondycje serca. Wskazaniem do wykonania przeszczepu jest więc poważna niewydolność tego mięśnia, jednak nie u każdego może być on przeprowadzony. Przeciwwskazaniem jest przede wszystkim otyłość, zaawansowana postać cukrzycy, choroba nowotworowa i wszelkie infekcje. Aby przeszczep był możliwy, należy także zerwać z nałogiem palenia papierosów. Pacjenci, którym tylko transplantacja serca może pomóc, muszą diametralnie zmienić swój dotychczasowy styl życia i zrobić wszystko, aby nowe serce nie zostało przez organizm odrzucone. Nie wszystko bowiem zależy tylko od zespołu lekarzy.
Cały proces transplantacji serca składa się z trzech etapów. Pierwszym z nich jest znalezienie serca od dawcy. Pobiera się je od osoby, która już nie żyje, ale przed śmiercią wyraziła zgodę na przekazanie swoich organów innemu człowiekowi. Takie serce musi być przeszczepione w ciągu 6 godzin od pozyskania go. Kolejnym etapem transplantacji jest wyjęcie "starego", wadliwego serca od pacjenta. Ostatnim etapem jest wprowadzenie nowego serca, a następnie połączenia go z układem naczyniowym.
Operacja transplantacji serca może potrwać nawet kilkanaście godzin, a lekarze muszą być świetnie przygotowani i skoncentrowani. Jeśli organizm przyjmie nowy organ, pacjent może przeżyć jeszcze długie lata.
Przed wykonaniem operacji pacjent musi także przejść testy psychologiczne, które pozwolą ocenić, czy jest on gotowy na tak poważną operację. Należy także sprawdzić, czy nowe serce jest kompatybilne immunologicznie, aby ryzyko odrzucenia było jak najmniejsze.
Niestety czasem dochodzi do odrzucenia przeszczepu. Dzieje się tak, ponieważ ludzki organizm ma zdolność wykrywania i eliminowanie obcych tkanek. W ten sposób walczy z wirusami i bakteriami. Niestety może także potraktować nowe serce jako potencjalne zagrożenie i odrzuca obecność nowego organu. Aby temu zapobiec, lekarze podają leki immunosupresyjne, które obniża reakcje obronne organizmu na obce tkanki.
Odrzucenie transplantacji objawia się zazwyczaj podobnie jak infekcja, to znaczy, że pojawia się obniżenie odporności, gorączka, zmęczenie, dreszcze, czasem także wymioty i biegunki. Odrzucenie przeszczepu może skutkować śmiercią. Jeśli pacjent źle znosi transplantację, można zastanowić się nad tzw. sztucznym sercem.