Tak gorące napoje wpływają na organizm. Większe ryzyko podrażnień żołądka i raka
Parzący łyk kawy, gorąca zupa bezpośrednio z garnka i herbata unosząca parę z filiżanki to codzienne sytuacje wielu osób. Mało kto jednak zdaje sobie sprawę z tego, że zbyt wysoka temperatura żywności może nieść poważne skutki. Według badaczy wraz z temperaturą może wzrastać ryzyko rozwoju nowotworów.
W tym artykule:
Jaką temperaturę organizm uznaje za bezpieczną?
Ludzki organizm najlepiej toleruje napoje o temperaturze zbliżonej do 45-55 st. C. To granica, przy której napój daje przyjemne ciepło, ale nie powoduje oparzeń błon śluzowych. Powyżej 65 st. C rozpoczyna się ryzyko mikrouszkodzeń tkanek w jamie ustnej, gardle i przełyku.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała picie bardzo gorących napojów powyżej tej temperatury za czynnik prawdopodobnie rakotwórczy. Przy regularnym piciu bardzo gorącej herbaty lub kawy dochodzi do drobnych oparzeń, które z czasem mogą prowadzić do stanów zapalnych i trudniejszej regeneracji nabłonka.
Dla porównania przeciętna temperatura świeżo zaparzonej kawy to nawet 80-90 st. C, dlatego warto dać jej kilka minut, by naturalnie ostygła i stała się bezpieczna dla organizmu.
Co dzieje się z błonami śluzowymi podczas kontaktu z gorącym jedzeniem?
Błony śluzowe jamy ustnej i przełyku są bardzo delikatne, dlatego reagują na temperaturę znacznie szybciej niż skóra. Zbyt gorące jedzenie, w tym napoje odbierane są jak łagodne oparzenie, które uszkadza warstwę nabłonka odpowiedzialną za ochronę tkanek. Może przez to dojść do podrażnienia, suchości i zwiększonej wrażliwości na kwaśne lub pikantne potrawy.
Gdy takie sytuacje powtarzają się za często, powstają mikrouszkodzenia, które utrudniają regenerację i mogą prowadzić do stanów zapalnych. Uszkodzona śluzówka traci część swojej bariery ochronnej, dlatego bakterie i substancje drażniące łatwiej przedostają się do głębszych warstw tkanek. Nawet jeśli objawy ustępują po kilku dniach, długotrwałe narażenie na wysoką temperaturę może pogłębiać mikrourazy i wpływać na ogólną kondycję przewodu pokarmowego.
Gorące napoje a ryzyko chorób nowotworowych
Światowa Organizacja Zdrowia zakwalifikowała bardzo gorące napoje, czyli te o temperaturze powyżej 65 st. C, do czynników prawdopodobnie rakotwórczych dla człowieka. Dzieje się tak dlatego, że spożywanie bardzo gorących napojów uszkadza komórki nabłonka przełyku, więc taka nagminna sytuacja może przyczyniać się do ich niewystarczającej regeneracji i zwiększonego ryzyka zmian nowotworowych.
Zależność tę potwierdzono w krajach, w których tradycyjnie pije się bardzo gorącą herbatę lub yerba mate, jak Iran i Argentyna, w których notuje się więcej przypadków raka przełyku. Należy mocno podkreślić, że sama herbata lub kawa nie są szkodliwe, a niebezpieczeństwo wynika z ich temperatury. Wystarczy więc odczekać kilka minut po zaparzeniu, aby napój był znacznie bezpieczniejszy dla zdrowia.
Jak gorąc wpływa na trawienie?
Zbyt gorące jedzenie i napoje mogą niestety zaburzać naturalną równowagę układu pokarmowego. Wysoka temperatura chwilowo podnosi ciepłotę w żołądku i podrażnia jego błonę śluzową, więc taka sytuacja może zakłócać wydzielanie śluzu ochronnego i działanie enzymów trawiennych.
Proces trawienia staje się wtedy mniej efektywny, a niektóre osoby odczuwają uczucie pieczenia lub dyskomfort po posiłku. Z tego wynika, że optymalna temperatura posiłku przyczynia się do prawidłowego trawienia.
Kiedy wysoka temperatura ma korzyści?
Z punktu widzenia korzyści dla organizmu potrawy i napoje przyjemnie ciepłe spisują się na medal. Przy temperaturze 40-50 st. C mięśnie gładkie przewodu pokarmowego łatwiej się rozluźniają, a treść pokarmowa przemieszcza się sprawniej. Woda i herbata w takiej temperaturze może usprawniać trawienie tłuszczów oraz łagodzić uczucie ciężkości po posiłku.
Ciepłe napoje poprawiają też krążenie krwi i przynoszą ulgę przy przeziębieniu. W przeciwieństwie do bardzo gorących płynów nie powodują mikrouszkodzeń błon śluzowych. W umiarkowanym cieple tkanki lepiej się regenerują, a układ trawienny funkcjonuje znacznie lepiej. Dla zdrowia w takim razie poza wartościową esencją liczy się jej temperatura, ponieważ to od niej zależy, czy organizm odbierze ją za wsparcie czy bodziec drażniący.
Jakie nawyki wprowadzić, by chronić śluzówki?
Częstsze sięganie w ciągu dnia po umiarkowanie ciepłą wodę nawilża śluzówki i ułatwia ich regenerację. Osoby z nadwrażliwością powinny szczególnie uważać na bardzo gorące herbaty, kawy i potrawy, bo mogą nasilać podrażnienia. Taka drobna zmiana przyzwyczajeń, jak chwilowe odstawienie kubka z herbatą przed pierwszym łykiem, to prosty sposób na zachowanie komfortu i zdrowego przełyku.
Kto by pomyślał, że zbyt gorące potrawy i napoje mogą być niebezpieczne. Niestety tak jest, ponieważ podrażniają błony śluzowe i obciążają układ pokarmowy. Ale żeby się od tego uchronić wystarczy dać im kilka minut, by osiągnęły bezpieczną temperaturę. Taka drobna zmiana codziennego nawyku to prosty sposób na ochronę przełyku, lepsze trawienie i większy komfort po posiłkach.
Źródła: https://www.iarc.who.int/wp-content/uploads/2018/07/pr244_E.pdf https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ijc.32220
Źródła
- NaukaJedzenia.pl
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.