To on pokonał Cormaca Rotha. Rak zarodkowy atakuje głównie młodych, ale wciąż jest zagadką dla lekarzy

Rak zarodkowy najczęściej atakuje jajniki lub jądra, ale bywa, że lokuje się poza gonadami - w mózgu, śródpiersiu, jamie brzusznej, miednicy. Objawy przywiązują chorego do domu. Tak było w przypadku 25-letniego Cormana Rotha. Co wiemy o tym raku i dlaczego atakuje głównie młodych?

1. Rak zarodkowy. Co wiadomo o rzadkim nowotworze?

Rak zarodkowy należy do grupy tzw. nowotworów germinalnych (nowotwory zarodkowe, ang. germ cell tumor, GCT), które występują zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, a także dzieci. Ta grupa nowotworów powstaje z komórek zarodkowych, ostatecznie różnicujących się w komórki tworzące różne narządy, w tym komórki płciowe. Z reguły mają łagodny charakter, ale zdarzają się przypadki nowotworów złośliwych.

Pierwotnie lokalizacje, w których pojawia się najczęściej, to jądra oraz jajniki, rzadziej może pojawić się także w śródpiersiu, w przestrzeni zaotrzewnowej (jamy brzusznej i miednicy), a także mózgu.

Zobacz film: ""Wasze Zdrowie" - odc. 1"

Do raków zarodkowych zalicza się:

• rozrodczaka,

• nowotwór pęcherzyka żółtkowego,

• nabłoniaka kosmówkowego,

• potworniaki.

W mediach o raku zarodkowym zrobiło się głośno za sprawą śmierci Cormaca Rotha, który odszedł, mając zaledwie 25 lat. Muzyk i syn znanego aktora usłyszał diagnozę rok temu. Cormac dzielnie walczył o swoje zdrowie i życie, ale niestety nie pomogły mu chemioterapia, przeszczepy, operacje, transfuzje, ani przyjmowane przez niego leki. Okazało się, że kiedy dowiedział się o swoich problemach zdrowotnych, choroba była w trzecim stadium zaawansowania. Na ratunek było niestety za późno.

Jak wyjaśnia dr n. med. Krzysztof Tupikowski, urolog i onkolog z Kliniki Urologii i Onkologii Urologicznej Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, jest to schorzenie niezwykle rzadkie i stosunkowo mało poznane.

- To nowotwór, który jest jednym z rodzajów nie tylko raka jądra, ale też raka jajnika. Bardzo rzadko jest to pojedynczy nowotwór, raczej występuje w mieszance z innymi nowotworami. Jest to dosyć rzadkie zjawisko. W Polsce rocznie występują pojedyncze przypadki tego nowotworu. Jeśli chodzi o śmierć 25-letniego Rotha, to nie wiemy, czy zmarł on na czystego raka zarodnikowego, czy była tam domieszka innego nowotworu. Niewykluczone, że mógł to być rak jądra – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Tupikowski.

Jak dodaje, chorzy zgłaszają się do lekarza w momencie wybadania sobie bezbolesnego guza, z powodu bólu i obrzmienia jądra lub z powodu objawów związanych z przerzutami.

W przypadku jąder do najważniejszych czynników ryzyka raka zarodkowego zalicza się:

• czynniki genetyczne,

• dysgenezję jąder (rzadką wadę),

• wnętrostwo (wada charakteryzująca się niezstąpieniem jednego lub obu jąder do moszny),

• uprzednio rozpoznany guz jądra.

W przypadku jajników dotychczas nie poznano ani czynników ryzyka zachorowania na nowotwory germinalne, ani czynników chroniących przed rozwojem tych guzów.

Niestety rak zarodkowy charakteryzuje się zdolnością do szybkiego tworzenia przerzutów, które mogą być masywne nawet przy małym, bezobjawowym guzie pierwotnym. Najczęściej przerzuty obecne są w węzłach chłonnych okołoaortalnych i węzłach chłonnych śródpiersiowych, ale również w płucach, wątrobie i ośrodkowym układzie nerwowym.

2. Jakie objawy daje rak zarodkowy?

Objawy raka zarodkowego są bardzo zróżnicowane, ale często przywiązują chorego do domu, zwłaszcza jeśli choroba jest w zaawansowanym stadium.

Wówczas są to:

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego i moczowego,

• ból i powiększenie obwodu brzucha,

• wzdęcia,

• krwawienia z dróg rodnych,

• bóle w okolicy lędźwiowej,

• powiększenie węzłów chłonnych,

• kaszel, duszność.

• krwioplucie.

Rak zarodkowy w przypadku jąder może dawać objawy zbliżone do raka jądra.

- Najczęstszym objawem nowotworu jądra jest wyczuwalny w mosznie niebolesny guz, niedający żadnych innych objawów. Czasami pojawia się także uczucie ciężkości jądra i uczucie ciągnięcia za powrózek nasienny. Tak naprawdę w większości przypadków pojawiają się tylko te trzy objawy. Kiedy guz zaczyna rosnąć, zauważamy powiększenie moszny – wyjaśnia dr Tupikowski.

Lekarz dodaje, że czasami nowotwór jądra może imitować zapalenie jądra, które objawia się przede wszystkim powiększeniem worka mosznowego czy gorączką.

- Rak jądra może też czasami imitować skręt jądra, czyli nagły gwałtowny ból worka mosznowego po stronie chorego jądra. Ale jest to relatywnie rzadkie – dodaje urolog.

W przypadku umiejscowieniu raka w jajnikach pojawia się:

• osłabienie,

• chudnięcie,

• wzdęcia,

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego i moczowego,

• na późnym etapie krwawienie z dróg rodnych czy powiększenie obwodu brzucha.

Nowotwory nie znają wieku - mogą dotykać zarówno seniorów, jak i ludzi młodych. Przykładowo nowotwory gremialne jąder dotykają najczęściej mężczyzn od 15. do 35 r.ż. Szczyt zachorowań przypada na 30. rok życia.

Właśnie dlatego lekarze zalecają młodym mężczyznom samobadanie jąder raz w miesiącu, analogicznie do samokontroli piersi, którą powinny przeprowadzać kobiety.

Samobadanie jąder polega na przetaczaniu jądra pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym, od górnego do dolnego bieguna. Badanie powinno być wykonywane najlepiej pod prysznicem lub podczas ciepłej kąpieli przynajmniej raz w miesiącu. Jeśli podczas samobadania wykryje się jakąkolwiek nieprawidłowość, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Katarzyna Gałązkiewicz, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.