Preparaty przeciwko komarom. Czy DEET jest szkodliwy?

DEET jest jednym ze składników preparatów przeciwko komarom. Skutecznie odstrasza niechciane owady, ale jest też toksyczny. Badania pokazują, że może prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych.

1. DEET - jeden ze składników środków przeciwko komarom

DEET czyli dietylotoluamid (N,N-Dietylo-m-toluamid) to etoksylowany alkohol benzylowy. Związek jest używany przede wszystkim do produkcji środków biobójczych. Znajduje też zastosowanie w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym. Jest jednym ze składników, na którym bazuje część preparatów przeciwko komarom. Badania pokazują, że DEET zaburza receptory węchowe owadów, powodując, że człowiek staje się dla nich w zasadzie niewidoczny.

Środki odstraszające komary zawierające DEET są najskuteczniejszymi z dostępnych na rynku. DEET odstrasza również kleszcze, meszki, muchy końskie i inne owady kłujące, ale ma drugą stronę medalu - jest też toksyczny.

Zobacz film: "Dlaczego skóra swędzi po ukąszeniu komara?"

Zobacz także: Repelenty skutecznie odstraszają kleszcze. Polskie badania

2. DEET skutecznie odstrasza owady. Czy jest bezpieczny dla ludzi?

DEET zyskał ogromną popularność dzięki swojej skuteczności, jednak coraz częściej słyszymy również ostrzeżenia przed jego częstym stosowaniem. Okazuje się, że DEET może wywołać groźne powikłania neurologiczne, powoduje również podrażnienia oczu i skóry.

- DEET jest składnikiem, który ma udokumentowane najlepsze działanie odstraszające komary i kleszcze, natomiast jest też związkiem, który ma swoje działania niepożądane. DEET jest groźny przede wszystkim dla małych dzieci i kobiet w ciąży. Jest najbardziej toksyczny dla szybko rozwijającego się organizmu, bo w pewnym stopniu uszkadza układ nerwowy - wyjaśnia Marcin Korczyk, farmaceuta i autor bloga "Pan Tabletka".

- Ryzyko jest uzależnione od tego, jak często się go stosuje i na jak dużą powierzchnię skóry - dodaje.

W przypadku małych dzieci - poniżej 2. roku życia preparat może doprowadzić m.in. do objawów padaczkowych. U dorosłych do najczęstszych powikłań należy podrażnienie skóry.

Badania prowadzone przez francuskich naukowców wykazały, że DEET upośledza enzym acetylocholinesterazę, który wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Preparat może powodować powikłania w postaci bólu głowy, łzawienia oczu, uczucia zmęczenia, a w skrajnych przypadkach może doprowadzić do uszkodzeń mózgu. Środki zawierające DEET osłabiają również działanie kremów z filtrem UV - warto o tym pamiętać - zwłaszcza w upalne dni.

3. Nie używaj środków na komary z DEET w samochodzie

Marcin Korczyk zwraca również uwagę na to, że kluczowe znaczenie ma sposób aplikacji preparatu zawierającego DEET.

- Chodzi o to, żeby zmniejszyć ryzyko dostania się DEET-u do organizmu. On może się najszybciej wchłonąć przez drogi oddechowe, czyli nigdy nie pryskamy się DEET-em w zamkniętych pomieszczeniach albo pod wiatr. Podczas aplikacji zawsze trzeba wyjść na zewnątrz. Najgorszym rozwiązaniem jest zastosowanie go, kiedy jesteśmy w samochodzie, albo w innych małych, zamkniętych przestrzeniach, czyli na przykład w wąskim korytarzu czy w namiocie. Trzeba też pamiętać, że dzieci mają tendencję do brania rączek do buzi - na to też trzeba bardzo uważać, jeżeli decydujemy się stosować ten preparat u najmłodszych. Dodatkowo DEET może się wchłaniać również przez skórę. Im ta skóra jest delikatniejsza - tym wchłanianie będzie większe, a ryzyko potencjalnych działań niepożądanych większe - tłumaczy farmaceuta.

Ekspert przypomina też, że DEET-ów nie powinno się stosować na gołą skórę, lepiej popryskać nimi ubranie - to zmniejszy wchłanianie preparatu.

Czy w związku z możliwością wystąpienia szkodliwych skutków powinniśmy zupełnie zrezygnować z zakupu środków zawierających DEET? Farmaceuta wyjaśnia, że zawsze w takiej sytuacji trzeba dokonać pewnej analizy.

- Jeżeli wyjeżdżamy na przykład na wakacje w rejony, gdzie są komary, kleszcze, które przenoszą różnego rodzaju choroby, wtedy kluczowe znaczenie odgrywa mocny środek, który zabezpieczy całą rodzinę m.in. przed boreliozą, malarią. Podobnie w przypadku osób, które mają uczulenie na komary i zależy im na mocniejszej ochronie. Natomiast w polskich warunkach dobrą alternatywą wydaje się ikarydyna, która wymaga częstszej aplikacji, nie jest tak skuteczna, ale jest zdecydowanie bezpieczniejsza. Zawsze trzeba ocenić ryzyko i korzyści. Jeśli korzyści z zastosowania danego składnika przeważają, to wtedy stosujemy ten preparat, a nie inne - radzi Marcin Korczyk.

DEET jest zakazany dla niemowląt poniżej 2. miesiąca życia i kobiet w ciąży, u których stwarza ryzyko uszkodzenia płodu. Warto pamiętać, że przed zastosowaniem każdego preparatu koniecznie trzeba przeczytać informacje umieszczone na opakowaniu dotyczące tego, czy mogą go stosować dzieci.

Najsilniejsze dopuszczalne stężenie DEET dla osób dorosłych wynosi 50 proc. W przypadu dzieci powyżej 2 lat zaleca się stosowanie stężenia nie większego niż 9,5 proc., a powyżej 12. roku życia - do 20 proc.

Zobacz także: Geraniol – naturalny sposób na komary

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.