Wszechobecny. Po cichu truje 99 proc. Polaków
Bisfenol A (BPA) to syntetyczna substancja chemiczna szeroko stosowana w produkcji plastików i żywic, która od lat budzi liczne kontrowersje ze względu na potencjalne zagrożenia, jakie niesie dla zdrowia ludzi. Problem w tym, że związek ten nieustannie jest obecny w naszym życiu.
1. Czym jest bisfenol A?
Bisfenol A (BPA) to syntetyczna substancja chemiczna, która należy do grupy fenoli. Używany jest przede wszystkim w produkcji poliwęglanów i żywic epoksydowych, co znajduje zastosowanie w wielu produktach, z których korzystam na co dzień.
Tworzywo od dawna jednak budzi obawy ze względu na potencjalnie toksyczne działanie. Raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) ujawnił, że 92 proc. Europejczyków (w tym 99 proc. badanych Polaków) ma w swoim organizmie poziomy BPA przekraczające bezpieczne limity ustalone przez Europejski Urząd ds. Żywności (EFSA).
Tak wysokie wskaźniki ekspozycji na BPA są zatrważające, biorąc pod uwagę możliwe długoterminowe skutki zdrowotne. Ze względu na potencjalne zagrożenia, ważne jest, aby wiedzieć, gdzie związek może być obecny i jakie środki ostrożności należy podjąć.
2. Wpływ na zdrowie człowieka
BPA jest klasyfikowany jako substancja zaburzająca gospodarkę hormonalną. Naśladuje działanie estrogenów, co może negatywnie wpływać na układ rozrodczy zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
U kobiet może przyczyniać się do rozwoju endometriozy i problemów z płodnością. U mężczyzn wiąże się z obniżeniem jakości nasienia i rozwojem raka prostaty.
Co więcej, BPA ma zdolność przenikania przez łożysko. Badania wskazują na związek między narażeniem na BPA w życiu płodowym a późniejszymi problemami zdrowotnymi u dzieci, takimi jak zaburzenia behawioralne, obniżenie inteligencji oraz problemy z nadwagą.
Regularne narażenie na BPA prowadzi do rozwoju cukrzycy typu 2 oraz chorób serca, zwiększając ryzyko miażdżycy i zawałów serca. Związek może też wpływać na funkcjonowanie mózgu.
Niektóre badania wykazały, że BPA zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów zależnych od hormonów, takich jak rak piersi, jajników czy trzustki.
3. Co nas truje?
Bisfenol A często używany jest do produkcji plastikowych pojemników na żywność oraz wewnętrznych powłok puszek konserwowych i napojów. Substancja ta może przenikać do żywności i napojów, zwłaszcza gdy produkty są podgrzewane w tych opakowaniach.
Do niedawna BPA był używany w produkcji plastikowych butelek dla niemowląt i kubków do picia. Choć w wielu krajach jego stosowanie zostało ograniczone lub zakazane, nadal może być obecny w starszych produktach dostępnych na rynku wtórnym lub w krajach, gdzie regulacje są mniej rygorystyczne.
Związek znajduje się w niektórych plastikowych przyrządach kuchennych, pojemnikach na żywność oraz urządzeniach takich jak blendery i mikserów, gdzie kontakt z żywnością jest częsty.
BPA jest składnikiem niektórych elementów elektroniki, w tym komputerów, telefonów komórkowych, a także paragonów, które są często drukowane na papierze termicznym zawierającym bisfenol.
Niektóre materiały używane w medycynie i stomatologii, w tym pewne rodzaje plomb i aparatury ortodontyczne, mogą zawierać BPA.
4. Środki zaradcze
Najprostszym sposobem na zmniejszenie ryzyka związanego z BPA jest ograniczenie kontaktu z materiałami zawierającymi ten związek. Szukaj produktów oznaczonych jako "BPA free". Jest to szczególnie ważne przy zakupie produktów dla dzieci, butelek na wodę i pojemników na żywność.
Unikaj żywności pakowanej w puszki, które mogą być powlekane żywicami zawierającymi BPA. Wybieraj świeże lub zamrożone produkty. Zrezygnuj też z paragonów termicznych, które często są drukowane na papierze zawierającym BPA.
Nie podgrzewaj jedzenia w plastikowych pojemnikach w mikrofalówce. Używaj szkła lub ceramiki, które są bezpieczne i nie zawierają BPA.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.