Zapalenie mięśnia sercowego po szczepionkach mRNA. Raport CDC ujawnia, po których preparatach występuje najczęściej
Zapalenie mięśnia sercowego po szczepionkach przeciw COVID-19 to powikłanie niezwykle rzadkie i dotyczy zaledwie 0,01 pacjentów. Jednak najnowsza analiza ze Stanów Zjednoczonych wskazuje, że w przypadku niektórych szczepionek ryzyko jest większe. Eksperci wyjaśniają, z czego to wynika i czy jest czego się obawiać?
1. Które szczepionki częściej powodują powikłania u mężczyzn?
Zapalenie mięśnia serca (ZMS) najczęściej jest diagnozowane u chłopców i młodych mężczyzn w pierwszych dniach lub tygodniach po przyjęciu kolejnych dawek szczepionek mRNA przeciw COVID-19.
Okazuje się jednak, że młodzi mężczyźni, którzy otrzymali szczepionkę firmy Moderna, są bardziej narażeni na rozwój ZMS w porównaniu do osób, które zostały zaszczepione preparatem Pfizer-BioNTech.
Jak wynika z raportu amerykańskiej agencji Centers for Disease Control and Prevention (CDC) częstotliwość występowania ZMS u mężczyzn kształtowała się w następujący sposób:
- Pfizer - 36,8 przypadków na milion w grupie 18-24 lat oraz 10,8 przypadków na milion w grupie 25-29 lat,
- Moderna - 38,5 przypadków na milion w grupie 18-24 lat oraz 17,2 przypadków na milion w grupie 25-29 lat.
Według obliczeń CDC na każdy milion mężczyzn w wieku od 18 do 39 lat, którzy otrzymali szczepionkę firmy Moderna, było o 21,5 więcej przypadków zapalenia mięśnia sercowego.
Analiza również wykazała, że u mężczyzn po 29. roku życia ryzyko wystąpienia ZMS jako efektu ubocznego szczepienia znacznie spada.
Eksperci CDC jednocześnie podkreślili, że pomimo przedstawionych danych, ryzyko powikłań po szczepionkach mRNA nadal jest bardzo niskie. Szacuje się, że przypadki ZMS dotyczą mniej niż 0,01 procent wszystkich zaszczepionych. Z tego powodu agencja nie zamierza na razie ograniczać lub zawieszać stosowania preparatu koncernu Moderna.
2. ZMS u młodych osób
Opublikowany przez CDC raport jest odpowiedzią na narastające zaniepokojenie. W mediach pojawia się coraz więcej informacji na temat przypadków ZMS po szczepionkach mRNA. Dodatkowo oliwy do ognia dodały Dania, Finlandia, Islandia oraz Szwecja, które poinformowały o zawieszeniu szczepień preparatem Moderny w grupach młodych mężczyzn.
Dr Krzysztof Ozierański, kardiolog i specjalista w leczeniu zapalenia mięśnia sercowego wyjaśnia, że takie decyzje często są podyktowane emocjami i nie zawsze idą w parze z nauką. Obecnie nie ma powodów, aby wątpić w bezpieczeństwo szczepionek mRNA.
- Takie powikłania są obserwowane głównie u osób młodych, czyli w populacji, w której ogólnie najczęściej występuje ZMS. Nie wiemy, czy te osoby i tak rozwinęłyby ZMS bez względu na szczepienie. Choć oczywiście nie można wykluczać, że szczepienie jest jakimś czynnikiem wyzwalającym - podkreśla dr Ozierański.
Ekspert zwraca również uwagę, że w normalnych warunkach na 100 tys. populacji w Polsce zdarza się od kilkunastu do kilkudziesięciu przypadków ZMS rocznie. Więc przyjęcie szczepienia przeciw COVID-19 istotnie nie zwiększa ryzyka ZMS.
3. Dlaczego dochodzi do zapalenia mięśnia sercowego?
Jak wyjaśnia dr Ozierański, zazwyczaj ZMS pojawia się jako powikłanie po infekcjach wirusowych, ale może również wystąpić np. po podaniu niektórych leków, bądź w przebiegu chorób autoimmunologicznych.
- Do zapalenia mięśnia sercowego dochodzi na skutek reakcji autoimmunologicznej, podczas której organizm wytwarza odpowiedź (np. przeciwciała) przeciwko własnym komórkom. W wyniku tego w mięśniu sercowym dochodzi do zapalenia - tłumaczy ekspert.
Przebieg zapalenia mięśnia sercowego może być bardzo różny i często jest nieprzewidywalny.
- U około połowy przypadków zapalenie mięśnia sercowego przebiega w formie łagodnej albo nawet bezobjawowej. Pacjenci odczuwają niewielki ból w klatce piersiowej, kołatanie serca oraz duszność. Objawy te nie są charakterystyczne, więc czasami pacjenci nawet nie zdają sobie sprawy, że przechodzą ZMS - wyjaśnia dr Ozierański.
Niestety, u pozostałych pacjentów dochodzi do groźnych zaburzeń rytmu i niewydolności serca, które mogą prowadzić nawet do zgonu. Osoby z powikłanym ZMS mają gorszą jakość życia i często są niezdolne do pracy.
4. Więcej mRNA, więcej powikłań?
Eksperci wciąż nie wiedzą, dlaczego akurat szczepionki mRNA powodują taką reakcję organizmu. - Nie jest wykluczone, że może to mieć związek z otoczką nanolipidową, wykorzystywaną w szczepionkach lub bezpośrednio samym mRNA. Badania na ten temat dopiero trwają - mówi dr Bartosz Fiałek, reumatolog oraz popularyzator wiedzy medycznej.
Nie wiadomo również, dlaczego większa liczba przypadków ZMS została zaobserwowana po szczepionce Moderny. Dr Fiałek uważa, że teoretycznie może to wynikać z faktu, że preparat ten zawiera większą dawkę mRNA. To również czyni tę szczepionkę bardziej skuteczną niż preparat Pfizer/BioNTech.
Zarówno dr Ozierański, jak dr Fiałek uważają, że potrzebna jest obiektywna ocena ryzyka i korzyści stosowania szczepionek mRNA u młodych mężczyzn.
- Na jednej szali mamy ryzyko powikłań po szczepieniu, ale na drugiej - zakażenia koronawirusem. Przy tak wysokiej transmisyjności wariantu Delta, infekcja jest bardzo prawdopodobna. Według badań naukowców z Uniwersytetu Stanforda ryzyko wystąpienia ZMS podczas COVID-19 jest czterokrotnie wyższe, niż po przyjęciu szczepionki. Więc w świetle tych danych wydaje się, że bezpieczniej jest się zaszczepić - podsumowuje dr Fiałek.
Zobacz również: COVID-19 atakuje serce. 8 znaków ostrzegawczych, które mogą świadczyć o powikłaniach kardiologicznych
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.