Ziewanie – przyczyny i fazy. Dlaczego ziewanie jest zaraźliwe?
Ziewanie najczęściej jest kojarzone ze stanem znużenia, zmęczeniem i nudą. Jednak naukowcy twierdzą, że kiedy ziewamy to uzupełniane są braki tlenu. W takim razie jakie są przyczyny ziewania i dlaczego jest ono zaraźliwe?
1. Dlaczego ziewamy?
Wiadomo jest że ziewanie to odruch, polegający na wzięciu głębokiego wdechu i wydechu. Każdy z nas ziewa codziennie wielokrotnie w różnych sytuacjach:
- po przebudzeniu,
- przed pójściem spać,
- w sytuacjach stresowych,
- kiedy jesteśmy zmęczeni.
Wiele jest teorii na temat ziewania jednak, żadna z nich nie daje jasnej odpowiedzi co do jego przyczyn. Ziewaniem zajmowali się uczeni już w starożytności po czym badania były kontynuowane w czasach nowożytnych.
Uznaje się , że ziewanie jest objawem niedotlenienia mózgu. Podczas ziewania bierzemy głęboki wdech, który doprowadza dosyć dużą dawkę tlenu do naczyń krwionośnych, powodując w nich wzrost ciśnienia i wzmagając tym samym krążenie krwi. Dzięki temu również wzrasta ciśnienie krwi a także zwiększa się ilość skurczów serca.
Oprócz teorii związanej z dostarczaniem tlenu ziewanie tłumaczone jest też działaniem neuroprzekaźników w mózgu: dopaminy, oksytocyny a także hormonu adrenokortykotropowego oraz aminokwasu – glicyny, które odpowiadają za prawidłową komunikację pomiędzy neuronami. Kiedy równowaga tych substancji zostaje zaburzona to zaczynamy ziewać.
2. Fazy ziewania
Wyróżniono trzy fazy ziewania:
- długi wdech- kiedy powietrze jest wciągane do płuc, usta szeroko się otwierają a nozdrza poszerzają. Często podczas wdechu wyciągamy się czy drapiemy. W tej fazie dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi.
- wstrzymanie oddechu – które trwa około 4 sekund i w tym czasie pobudzane są do pracy ślinianki, mięśnie szyi ulegają napięciu a oczy się mrużą. Wtedy też dociera do nas więcej zapachów ponieważ wyostrza się zmysł węchu.
- wydech – wówczas powietrze wydostaje się z płuc a mięśnie się rozluźniają.
3. Ziewanie jako objaw choroby
Ziewanie jest charakterystycznym objawem pewnych chorób do których należą:
- epilepsja,
- migreny,
- stwardnienie rozsiane,
- choroba morska.
Brak lub zanikanie ziewania natomiast może być związane z chorobą Parkinsona w której występuje brak dopaminy.
Ponadto ziewanie towarzyszy też rzucaniu papierosów czy odstawieniu narkotyków.
4. Dlaczego ziewanie jest zaraźliwe?
Odruch ziewania u jednej osoby często powoduje występowanie tego samego u innej. Uważa się, że za to zjawisko odpowiedzialne są neurony lustrzane w płacie czołowym mózgu. Są to struktury tworzone przez grupy neuronów, które uaktywniają się podczas wykonywania pewnej czynności przez danego osobnika i powodują wykonywanie tej czynności przez innego. Te neurony u człowieka odpowiadają też za niektóre emocje przede wszystkim empatię i współczucie.
Uważa się też, że działanie tych struktur ma wpływ na rozwój funkcji poznawczych u człowieka i naśladownictwo.
5. Częste ziewanie a stres
Lęk, stres i strach to uczucia, które towarzyszą nam każdego dnia. Najczęściej objawiają się w znany nam sposób: nasze dłonie zaczynają się pocić, nogi drżą, a nudności sprawiają, że mamy ochotę pozbyć się ze swojego żołądka wszystkiego, co kiedykolwiek się w nim znalazło. Okazuje się, że są także inne i tak samo częste objawy stresu.
Ziewanie jest jedną z nich. Ziewamy, gdy jesteśmy znudzeni i zmęczeni, ale ludzki organizm ma tendencje do ziewania także wtedy, gdy się zdenerwujemy. Niektóre osoby w trakcie uczucia lęku lub ataku paniki zaczynają oddychać szybciej, niż robią to zwykle. Przyspieszony oddech może prowadzić do dostarczania organizmowi zbyt małej ilości powietrza. W wyniku tego niedotleniony mózg wysyła wiadomość o zapotrzebowaniu na tlen, a organizm reaguje ziewaniem, w trakcie którego bierzemy głęboki oddech.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.