Zmiany od 17 września. Do tych specjalistów nie trzeba skierowania

5 sierpnia 2025 roku Sejm przyjął nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o działalności leczniczej. Dokument został ogłoszony w Dzienniku Ustaw 2 września 2025 r.. Nowe przepisy zaczną obowiązywać po 14 dniach od ogłoszenia, czyli w drugiej połowie września.

Zobacz także: NFZ bez pieniędzy. Oszczędności mogą uderzyć w pracowników ochrony zdrowia

Nowelizacja rozszerza listę specjalistów, do których można udać się bez skierowania.

Dotychczas pacjenci mogli zapisać się bezpośrednio do:

• psychiatry,

• onkologa,

• wenerologa,

• dentysty,

• ginekologa i położnika.

Od września 2025 r. do tej grupy dołączają:

• psycholog,

• optometrysta

• lekarz medycyny sportowej.

W przepisach znalazło się także doprecyzowanie dotyczące okulisty – świadczenia mogą być realizowane nie tylko na skierowanie od lekarza POZ, ale również od optometrysty zatrudnionego w placówce z kontraktem NFZ.

Dzięki temu pacjent szybciej trafi do odpowiedniego specjalisty, a lekarze rodzinni zostaną odciążeni z obowiązku wystawiania formalnych dokumentów.

Zobacz także: Nowy projekt MSWiA. Ograniczenia w dostępie cudzoziemców do świadczeń

Ministerstwo Zdrowia przypomina, że istnieje katalog sytuacji i grup osób, które również korzystają ze zwolnienia z obowiązku posiadania skierowania do poradni specjalistycznych.

Skierowanie nie jest wymagane m.in. w przypadku:

• gruźlicy,

• zakażenia wirusem HIV,

• uzależnień i współuzależnienia,

• w odniesieniu do inwalidów wojennych, kombatantów, osób represjonowanych, weteranów oraz cywilnych niewidomych ofiar działań wojennych.

Zasady te obejmują również dzieci i młodzież w systemie świadczeń psychologicznych i psychoterapeutycznych, osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także pacjentów poniżej 18. roku życia z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu.

Co istotne, pacjent sam wybiera placówkę, w której chce się leczyć – nie musi to być miejsce zamieszkania.

Zmiany są częścią szerszej reformy mającej na celu zwiększenie efektywności systemu. W uzasadnieniu ustawodawca podkreśla potrzebę "zwiększenia udziału świadczeń udzielanych w trybie ambulatoryjnym, z uwzględnieniem racjonalizacji procesu leczenia".

Dzięki nowym przepisom dostęp do psychologa, optometrysty i lekarza medycyny sportowej będzie łatwiejszy, a sama ścieżka leczenia krótsza. To krok w stronę poprawy organizacji opieki zdrowotnej i lepszego wykorzystania zasobów kadrowych.

Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Ministerstwo Zdrowia
2. Dziennik Ustaw
3. WP abcZdrowie
4. Po dyplomie