Znieczulenie przewodowe

Znieczulenie przewodowe możemy podzielić na:

1. znieczulenie przewodowe nerwów obwodowych;
2. znieczulenie przewodowe ośrodkowe:

• rdzeniowe (podpajęczynówkowe);
• nadoponowe (zewnątrzoponowe, epiduralne).

Znieczulenie nerwów obwodowych polega na wstrzyknięciu stężonego roztworu środka znieczulającego do pnia nerwu, splotu nerwowego lub ich najbliższego sąsiedztwa. Uzyskuje się w ten sposób znieczulenie całego obszaru unerwianego przez ten nerw, np. operacje dłoni przeprowadza się podając lek znieczulający w dół pachowy.

Analgezja rdzeniowa polega zaś na wstrzyknięciu anestetyku do przestrzeni podpajęczynówkowej. Lek mieszając się z płynem mózgowo-rdzeniowym hamuje przewodzenie przez przechodzące tam nerwy. Wykonuje się je najczęściej w części lędźwiowej rdzenia kręgowego.

W znieczuleniu epiduralnym lek wstrzykuje się w przestrzeń zewnątrzoponową. Znieczulenie nadoponowe jest podobne do znieczulenia rdzeniowego, z taką różnicą, że tutaj nie przebija się opony twardej. Najczęściej wykonywane jest w odcinku lędźwiowym, ale może być także w części piersiowej lub szyjnej.

Znieczulenie regionalne jest praktykowane w szeregu zabiegów, w których nie ma konieczności stosowania znieczulenia ogólnego. Są to, np.:

• zabiegi stomatologiczne;
• operacje kończyn;
• operacje stawu biodrowego;
• usuwanie znamion, guzków, zmian skórnych znajdujących się w tkance podskórnej;
• zszywanie niewielkich ran;
• większość zabiegów okulistycznych;
• operacja odbytnicy;
• operacja przepukliny pachwinowej;
• większość zabiegów ginekologicznych;
• niektóre operacje urologiczne;
• chirurgia plastyczna.

Ten rodzaj znieczulenia stosowany jest także przy znoszeniu bólu przy porodzie i cięciu cesarskim, a także należy, do tzw. analgezji pooperacyjnej, która polega na uśmierzaniu bólu po ciężkich operacjach, np. klatki piersiowej, brzucha.

Do głównych plusów zastosowania tego typu znieczulenia należą:

• szybsza rekonwalescencja pooperacyjna;
• eliminacja skutków ubocznych obecnych w przypadku znieczulenia ogólnego, tj. złego samopoczucia, wymiotów, bólów i zawrotów głowy;
• możliwość szybszego powrotu do domu (nawet po kilkunastu godzinach od zabiegu);
• wykluczenie konieczności pomocy rodziny w dochodzeniu do pełni sił.

Znieczulenie przewodowe jest jednym z najbezpieczniejszych rodzajów znieczuleń przedoperacyjnych i jednym z bardziej preferowanych, gdyż wyklucza ryzyko groźnych powikłań. Ma za zadanie wyeliminować ból, zarówno w trakcie, jak i po zabiegu operacyjnym. Wszystko to, dzięki zastosowaniu maski tlenowej, przez którą pacjent może drogą wziewną otrzymać substancje znieczulające. Innym sposobem znieczulania jest iniekcja określonej substancji.

Źródła

1. Analgezja zewnątrzoponowa ciągła w odcinku piersiowym u chorych leczonych profilaktycznymi dawkami heparyn drobnocząsteczkowych
2. Herman Z., Kostowski W. Farmakologia - podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, ISBN 978-83-200-4164-4
3. Mayzner-Zawadzka E. (red.), Anestezja praktyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 83-200-3328-4,
4. Kübler A. (red.), Anestezjologia tom 1-2, Urban & Partner, Wrocław 2008, ISBN 978-83-7609-009-2