Arypiprazol - wskazania, dawkowanie, przeciwwskazania, skutki uboczne
Arypiprazol to lek zaliczany do grupy neurloleptyków. Stosowany jest w celu łagodzenia objawów chorób i zaburzeń psychicznych, w tym m.in. choroby afektywnej dwubiegunowej i schizofrenii. Lek ten jest często zapisywany pacjentom przez specjalistów, pomimo że jego działanie nie zostało do końca potwierdzone. Jak zatem działa arypiprazol i dlaczego jest tak chętnie stosowany?
Arypiprazol to lek zaliczany do grupy neurloleptyków
W tym artykule:
Co to jest arypiprazol i jak działa?
Arypiprazol jest lekiem neuroleptycznym drugiej generacji, a także częściowym antagonistą receptorów dopaminergicznych oraz serotoninergicznych. Stosowany jest w leczeniu zaburzeń psychicznych, którym towarzyszą epizody maniakalne. Swoje działanie opiera na łagodzeniu objawów hipomanii oraz manii oraz zapobieganie nawrotom.
Leki zawierające arypiprazol dostępne są w różnych formach - jak tabletki, roztwory doustne lub dożylne, a także jako preparaty, które rozpuszczają się już w jamie ustnej. Najczęściej jednak spotyka się go pod postacią tabletek.
Przykładowe leki zawierające arypiprazol
W Polsce do obrotu dopuszczonych jest wiele środków, zawierających arypiprazol w różnych dawkach. To na przykład:
Mariah Carey otwarcie o swojej dwubiegunowości
- Apra
- Aripiprazole Sandoz
- Aripsan
- Abilify
- Aripilek
- Apiprax
- Aripiprazole Accord
- Aryzalera
- Ripizol
- Explemed
- Asduter
Wskazania do stosowania arypiprazolu
Arypiprazol stosuje się najczęściej w leczeniu schizofrenii oraz epizodów maniakalnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej typu I, a także w leczeniu podtrzymującym. Lek podaje się także w przypadku epizodów manii oraz hipomanii, które nie są związane z zaburzeniami afektywnymi.
Można go podawać osobom od 15 roku życia - w niektórych sytuacjach stosuje się arypiprazol u pacjentów młodszych, jednak leczenie musi nie może być długie i musi być przeprowadzone pod ścisłą kontrolą lekarza.
Przeciwwskazania
Przeciwwskazaniam do stosowania preparatów z arypiprazolem jest nadwrażliwość na ten lub którykolwiek składnik leku. Nie powinno się go stosować także u kobiet w ciąży ani okresie laktacji, a także u osób, które mają lub miały myśli samobójcze lub przeżyły próbę samobójczą.
Przeciwwskazaniem do stosowania są także zaburzenia pracy serca i układu krążenia, w tym:
- zawał serca
- choroba niedokrwienna
- wydłużenie odstępu QT w zapisie EKG
- niedociśnienie lub nadciśnienie tętnicze
Leczenie arypiprazolem nie jest wskazane także w przypadku osób w podeszłym wieku, u któych zaburzenia psychotyczne związane są z demencją lub zmianami mózgowonaczyniowymi.
Jak dawkować arypiprazol?
Dawkę arypiprazolu ustala lekarz prowadzący terapię pacjenta. Zwykle jest to jedna tabletka z określonym stężeniem w ciągu doby, przyjmowana zawsze o tej samej godzinie.
Pierwsze efekty leczenia najczęściej widać dopiero po kilku tygodniach stosowania arypiprazolu - lek musi mieć czas, aby móżg się nim "wysycił". Czasem zdarza się, że objawy manii zostają złagodzone już po kilku dniach - zależy to od indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
Środki ostrożności
Arypiprazol jest lekiem, który może wywołać szereg działań niepożądanych, a także nasilić myśli samobójcze u osób, które mają do tego predyspozycje.
Należy także zachować ostrożność u pacjentów, które przeszły zawał serca lub cierpią na chorobę niedokrwienną bądź niewydolność serca, a także u osób, które cierpią na niewydolność wątroby, cukrzycę czy napady drgawek.
Stosowanie arypiprazolu nie jest w ich przypadku zupełnie zabronione, ale leczenie musi odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza.
Długotrwałe lub nieprawidłowe stosowanie arypiprazolu może wywołać tzw. złośliwy zespół neuroleptyczny. Wówczas należy przerwać przyjmowanie leku.
Możliwe działania niepożądane po stosowaniu leków z arypiprazolem
Jak każdy lek neuroleptyczny i przeciwpsychotyczny, arypiprazol może wywoływać szereg działań niepożądanych i skutków ubocznych. Mogą być one bardziej lub mniej nasilone, w zależności od indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
Najczęściej podczas zażywania arypiprazolu pojawiają się:
- zawroty głowy
- zmęczenie i senność
- nieostre lub podwójne widzenie
- lęk i niepokój
- problemy ze snem
- zaparcia lub biegunki
- nudności
- drżenie
- nadmierne wydzielanie śliny
- hiperseksualność
- nasilone objawy depresji
- niedociśnienie ortostatyczne
- tachykardia
Czy można stosować arypiprazol w ciąży i podczas karmienia?
Nie, arypiprazol przenika do mleka matki oraz przez barierę krew-łożysko, przez co może mieć negatywny wpływ na rozwój płodu i noworodka. Lek podawany jest tylko w skrajnych przypadkach, kiedy leczenie jest konieczne, choroba zagraża zdrowiu lub życiu matki bądź dziecka, a stosowanie alternatywnych preparatów jest z jakiegoś powodu niemożliwe.
Takie sytuacje jednak zdarzają się bardzo rzadko, w normalnych warunkach arypiprazol nie jest wskazany u kobiet w ciąży ani w okresie laktacji.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
